'''ბესარიონი''' (ბარათაშვილ-ორბელიშვილი) (― † [[1737]]), აღმოსავლეთ საქართველოს[[საქართველო]]ს [[კათალიკოსკათოლიკოს-პატრიარქი]] [[1723]] და [[1725]]-[[1737]] წლებში, სასულიერო მწერალი. [[1680]]-[[1723]] წლებში იყო დავით-გარეჯის [[იოანე ნათლისმცემელი |იოანე ნათლისმცემლის]] მონასტრის მღვდელი,. როდესაც [[თბილისი|თბილისში]] ოსმალები შემოვიდნენ და კათალიკოსიკათოლიკოსი [[დომენტი IV|დომენტი]] ლორისლორეს ციხეში გაიხიზნა, ქართლის გამგებელმა იესემ კათალიკოსადკათოლიკოსად დასვა ([[1723]]). ოსმალებმა მალე დააბრუნეს დომენტი, მაგრამ ის ოსმალეთში გაემგზავრა და კათალიკოსადკათოლიკოსად ისევ ბესარიონი დადგა. იგი ენერგიულად ეძებდა ოსმალთა უღლისაგან [[საქართველო | საქართველოს]]ს განთავისუფლებისგათავისუფლების გზას, სთხოვდა ასტრახანში მყოფ [[ვახტანგ VI|ვახტანგ VI-ს]] საქართველოში ჩამოსულიყო და სათავეში ჩასდგომოდა ქვეყანას. ბესარიონი გარეჯის ლიტერატურული ცენტრისსკოლის ერთ-ერთი აქტიური მოღვაწე იყო. მას მიეწერება ქართული "ჰაგიოგრაფიული კრებულისკრებული"-ს II რედაქცია: დომენტი კათალიკოსისკათოლიკოსის ინიციატივით შედგენილი ადრინდელი კრებული ბესარიონმა შეავსო ახალი თხზულებებით (რაჟდენ პირველმოწამის, ლუარსაბ მეფის, [[ჩოლოყაშვილი, ბიძინა |ბიძინა ჩოლოყაშვილის]], შალვა და ელიზბარ ერისთავების ცხოვრებანი). ბესარიონს მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვის ქართული ლიტურგიკული და პოლემიკური მწერლობის განვითარებაშიც. სლავურ-რუსულ პროლოგ-სვინაქსარების მიხედვით მან შეადგინა "სადღესასწაულოსსადღესასწაულო"-ს ახალი რედაქცია. საქართველოში მართლმადიდებლური რწმენის დასაცავად კათოლიკობისა და კათოლიკური ეკლესიის წინააღმდეგ დაწერა პოლემიკურ-დოგმატიკური თხზულება "გრდემლი".
