სოციალური პრობლემები

სოციალური პრობლემა ეწოდება პროცესს, რომლის განვითარებისას წარმოქმნილი პირობები და მოვლენები, გარკვეული ჯგუფების ან მთელი საზოგადოების ცხოვრების სიტუაციაზე ზემოქმედებენ (მაგ. სიღარიბე, ძალადობა, ნარკომანია, გარემოს დაბინძურება), რომლის შეცვლაც საზოგადოებაში ან მის ცალკეულ ნაწილებში სავალდებულოდ მიაჩნიათ, რომელიც საზოგადოებას აფორიაქებს, პოლიტიკური პროგრამების და ღონისძიებების საგანია.

ჰერბერტ ბლუმერმა (Herbert Blumer) შეიმუშავა ხუთსაფეხურიანი მოდელი:

1. სოციალური პრობლემის წარმოშობა, ანუ მისი აღქმა, გაცნობიერება და დასახელება საზოგადოებაში.
2. საზოგადოებრივი აღიარება (ლეგიტიმაცია), როგორც სოციალური პრობლემისა.
3. პოლიტიკურ დისკუსიებში შესაძლო სამოქმედო სტრატეგიების განხილვა.
4. სამოქმედო გეგმის შემუშავება პრობლემის დარეგულირებისთვის.
5. სამოქმედო გეგმის განხორციელება (ტრანსფორმაცია).

მეცნიერულ სამყაროში არსებობს ერიანობა იმის თაობაზე, რომ სოზიალური პრობლემა კოლექტიური მოქმედების პროცესს აღნიშნავს. ამის საწინააღმდეგოდ მიმდინარეობს დავა იმის თაობაზე, "სოციალური პრობლემა" მხოლოდ საზოგადოებაში როგორს ასეთად აღიარებულ, დასახელებულ და გაცნობიერებულ პრობლემებს უმდა ასახავდეს თუ მისი საგანი ლატენტური სოციალური პრობლემებიც უნდა შეადგენდენ, რომელთა აღმოჩენა და დიაგნოზიც საზოგადოებათმცოდნეობის დავალებაა.

ლიტერატურა

• Herbert Blumer, "Soziale Probleme als kollektives Verhalten", in: Karl Otto Hondrich (Hrsg.), Menschliche Bedürfnisse und gesellschaftliche Steuerung, Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1975