სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო

სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო (სომხურად: Հայաստանի պաշտպանության նախարարություն) სომხეთის სამთავრობო სააგენტო, რომელსაც ევალება სომხეთის შეიარაღებული ძალების განვითარება. ის მდებარეობს ერევანში, ბაგრევანდის 5 ნომერში. სამინისტრო ოფიციალურად შეიქმნა 1992 წლის 28 იანვარს სომხეთის პრეზიდენტის ბრძანების შედეგად.

სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო
Հայաստանի պաշտպանության նախարարություն
უწყების შესახებ
შეიქმნა 1992 წლის 28 იანვარს
იურისდიქცია სომხეთის სამხედრო ძალები
საიტი
http://www.mil.am/

ისტორია და შექმნა რედაქტირება

1991 წლის 5 დეკემბერს, სომხეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის მთავრობის გადაწყვეტილებით, შეიქმნა მინისტრთა საბჭოსთან არსებული სახელმწიფო თავდაცვის კომიტეტი. ამ განყოფილების პირველი ხელმძღვანელი იყო სიკბაში. 1992 წლის 28 იანვარს სომხეთის მთავრობამ მიიღო რეზოლუცია "სომხეთის რესპუბლიკის თავდაცვის სამინისტროს შესახებ", რომელიც რეალურად ითვალისწინებდა ადრე შექმნილ თავდაცვის კომიტეტს. სარგსიანი დაინიშნა სომხეთის თავდაცვის პირველ მინისტრად. სომხეთის შინაგან საქმეთა სამინისტროს პოლიციის საპატრულო და სპეციალური ოპერაციების პოლკი, სომხეთის რესპუბლიკის სამოქალაქო თავდაცვის შტაბის სამოქალაქო თავდაცვის პოლკი და რესპუბლიკური სამხედრო კომისარიატი ახლადშექმნილი სამინისტროს დაქვემდებარებაში გადავიდნენ. შემდეგი ნაბიჯი იყო თავდაცვის სამინისტროს ცენტრალური აპარატის შექმნა, რომელიც მოიცავდა მთავარ შტაბს და ხელმძღვანელობას. 1992 წლის მაისში თავდაცვის სამინისტრომ ჩაატარა სამხედრო მოსამსახურეების პირველი გაწვევა რესპუბლიკის ტერიტორიაზე. სამხედრო დეპარტამენტის ჩამოყალიბება დაემთხვა ფართომასშტაბიანი ყარაბაღის ომის დაწყებას, რომელშიც აქტიურად მონაწილეობდნენ სომხეთის შეიარაღებული ძალები. თავდაცვის სამინისტრო უშუალოდ იყო ჩართული სომხური ძალების მეთაურობაში მთიანი ყარაბაღის ტერიტორიაზე და არზრადის თავდაცვის არმიის ფორმირებაში. საომარი მოქმედებების დასრულების შემდეგ, 1994 წლის დასაწყისში, სომხეთის სამხედრო დეპარტამენტმა დაიწყო სამხედრო რეფორმაციის პროცესი.[1]

სტრუქტურა რედაქტირება

აპარატი რედაქტირება

კოლეგიის სამუშაო ორგანიზაციის განყოფილება

ნიშნის განყოფილება

სამეთვალყურეო დეპარტამენტი

ადმინისტრაციული განყოფილება

ანალიტიკური განყოფილება

სამდივნოს განყოფილება

სამინისტროს დაქვემდებარებული დეპარტამენტები რედაქტირება

თავდაცვის პოლიტიკის დეპარტამენტი

ფინანსთა, ბიუჯეტისა და დაგეგმვის დეპარტამენტი

კაპიტალის მშენებლობისა და საბინაო განყოფილება

შიდა აუდიტის დეპარტამენტი

ინფორმაციისა და საზოგადოებრივ საქმეთა დეპარტამენტი

HR და განათლების დეპარტამენტი

იურიდიული დეპარტამენტი

სოციალური დაცვის დეპარტამენტი

ლოგისტიკის დეპარტამენტი

სხვა განყოფილებები და მომსახურება რედაქტირება

სამხედრო პოლიცია

მე -12 სამშვიდობო ბრიგადა

სპეცდანიშნულების პოლკი

დაცვის ცალკეული პოლკი

ღირსების დაცვის კომპანია

გაწვევისა და მობილიზაციის სამსახური

ცენტრალური სამხედრო-სამედიცინო კომიტეტი

ადამიანის უფლებებისა და მთლიანობის აღდგენის ცენტრი

თავდაცვის სამინისტროს ვეტერანთა კავშირის საბჭო

სომხური ეკლესიის არმიის სამღვდელოების პროგრამა

სამხედრო პოლიცია რედაქტირება

სამხედრო პოლიცია (სომხ. Ռազմական ոստիկանություն; რრაზმაკან ვოსთიკანტიუნ) თავდაცვის სამინისტროს დაქვემდებარებაშია, მაგრამ ხშირად განიხილება, როგორც ცენტრალური აპარატისგან განცალკევენული დაწესებულება. სამხედრო პოლიცია დაარსდა 1992 წლის მაისში და განსაკუთრებული სტატუსი არ ჰქონდა 2007 წლამდე, სანამ არ მიიღეს კანონი სამხედრო პოლიციის სტატუსის განსაზღვრის შესახებ.[2] მისი სტატუსი განისაზღვრება სომხეთის კანონით. სამხედრო პოლიციის დებულება დამტკიცდა სომხეთის მთავრობის მიერ 2008 წლის 25 დეკემბერს.

დაცვის ცალკეული პოლკი რედაქტირება

დაცვის ცალკეული პოლკი არის სამინისტროს დაქვემდებარებული შეიარაღებული ძალების უსაფრთხოების განყოფილება. ის ჩამოყალიბდა ერევნის სპეციალური პოლკიდან, რომელიც დაარსდა 1990 წლის 20 სექტემბერს ერევნიდან 26 ოცეულით.[3] მან მონაწილეობა მიიღო 2010, 2015 და 2020 წლის მოსკოვის გამარჯვების დღის აღლუმებში წითელ მოედანზე.[4] ამჟამად მას ხელმძღვანელობს პოლკოვნიკი აშოტ ჰოკობიანი, მოსკოვის უმაღლესი სამხედრო სარდლობის სკოლის კურსდამთავრებული. 2010 წლის აღლუმზე სომხურ კონტინგენტს ხელმძღვანელობდა საბჭოთა სომეხი მარშალის სერგეი ხუდიაკოვის შვილიშვილი, პოდპოლკოვნიკი ვარდან ხანფერიანცი.[5]

სქოლიო რედაქტირება

  1. Илья Полонский.«День армянской армии. Как сформировались и развиваются вооружённые силы Армении»
  2. "Law of the Republic of Armenia "About military police"". cis-legislation.com. Retrieved 2020-06-11.
  3. http://mil.am/en/libraries/36
  4. "Armenia to participate in Victory Day military parade in Moscow". armenpress.am.
  5. http://nv.am/stalin-i-beriya-ne-lyubili-armyan-a-mne-nado-bylo-vzletet/