სირიული დამწერლობა

(გადამისამართდა გვერდიდან სირიული ანბანი)
ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

სირიული დამწელობა (ܐܠܦܒܝܬ ܣܘܪܝܝܐ) — შედგება 22 ასოსგან, რომელიც არის წარმოშობილი არამეული დამწერლობიდან. დამწერლობა არის კონსონანტური, იწერება მარჯვნიდან მარცხნივ.

სირიული დამწერლობა
ტიპი: კონსონანტური
ენები: არამეული ენა (ასურული ენა)
დროის პერიოდი: 200 ძვ.წ.-დან დღემდე
წინამორბედი დამწერლობები: ქანაანური დამწერლობა
 ფინიკიური დამწერლობა
  არამეული დამწერლობა
   სირიული დამწერლობა
ISO 15924 კოდი: Syrc (სირიული)
Syre (ესტრანგელო)
Syrj (დასავლეთ სირიული)
Syrn (აღმოსავლეთ სირიული)
’Ālap̄ Gāmal Dāla Wāw Zayn ē ē Kāp̄
ܐ ܒ ܓ ܕ ܗ ܘ ܙ ܚ ܛ ܝ ܟܟ
ܟ
Lāma Mīm Nūn Semka ‘Ē āē Qōp̄ Rēš Šīn Taw
ܠ ܡܡ ܢܢ ܣ ܥ ܦ ܨ ܩ ܪ ܫ ܬ
ܡ ܢ

დამწერლობის ვარიანტები

რედაქტირება

დამწერლობის ის ტიპი რომელზეც წერდნენ V საუკუნემდე კლასიკურ სირიულ დამწერლობად არის მოხსენიებულიმ, ან ესტრანგელო. ამის მერე, როგორც კი დაიყო აღმოსავლეთის ასურული ეკლესია ორ ნაწილად (ნესტერიანელებსა და სირო-იაკობიტებზე), დაიყო დამწერლობაც. თითოეულმა ახალმა ეკლესიამ გამოიმუშავა თავისი შრიფტი სირიული დამწერლობის საბუძველზე.

ასო ესტრანგელო (კლასიკური დამწერლობა) მადნაია (აღმოსავლეთ სირიული დამწერლობა) Unicode-ში აღმნიშვნელი
ნომერი
წარმოთქმა
ჩვეულებრივი
ფორმა
დაბოლოება
შეერთებით
დაბოლოება
შეერთების გარეშე
ჩვეულებრივი
ფორმა
დაბოლოება
შეერთებით
დაბოლოება
შეერთების გარეშე
’Ālap̄           1   ܐ 1 ʔ (glottal stop)
or silent
Bēṯ             ܒ 2 hard: b (voiced bilabial plosive)
soft: v (voiced labiodental fricative) or w (labial-velar approximant)
Gāmal             ܓ 3 hard: g (voiced velar plosive)
soft: ɣ (voiced velar fricative)
Dālaṯ             ܕ 4 hard: d (voiced alveolar plosive)
soft: ð (voiced dental fricative)
            ܗ 5 h (voiceless glottal fricative)
Wāw             ܘ 6 consonant: w (labial-velar approximant)
mater lectionis: u (close back rounded vowel) or o (close-mid back rounded vowel)
Zayn             ܙ 7 z (voiced alveolar fricative)
Ḥēṯ             ܚ 8 ħ (voiceless pharyngeal fricative) or x (voiceless velar fricative)
Ṭēṯ             ܛ 9 tˁ (pharyngealized voiceless alveolar plosive)
Yōḏ             ܝ 10 consonant: j (voiced palatal approximant)
mater lectionis: i (close front unrounded vowel) or e (close-mid front unrounded vowel)
Kāp̄             ܟ 20 hard: k (voiceless velar plosive)
soft: x (voiceless velar fricative)
Lāmaḏ             ܠ 30 l (alveolar lateral approximant)
Mīm             ܡ 40 m (bilabial nasal)
Nūn             ܢ 50 n (alveolar nasal)
Semkaṯ           /     ܣ / ܤ 60 s (voiceless alveolar fricative)
‘Ē             ܥ 70 ʕ (voiced pharyngeal fricative)
            ܦ 80 hard: p (voiceless bilabial plosive)
soft: f (voiceless labiodental fricative) or w (labial-velar approximant)
Ṣāḏē             ܨ 90 sˁ (pharyngealized voiceless alveolar fricative)
Qōp̄             ܩ 100 q (voiceless uvular plosive)
Rēš             ܪ 200 r (alveolar trill)
Šīn             ܫ 300 ʃ (voiceless postalveolar fricative)
Taw             ܬ 400 hard: t (voiceless alveolar plosive)
soft: θ (voiceless dental fricative)

1 Dālaṯ-ის ან Rēš-ის შემდეგ ’Ālap̄ იღებს ჩვეულებრივ ფორმას, და არა დაბოლოების.

ლიგატურები

რედაქტირება
სახელი ესტრანგელო (კლასიკური) მადაინა (აღმოსავლური) Unicode-ში აღწერა
ჩვეულებრივი
ფორმა
დაბოლოება
შეერთებით
დაბოლოება
შეერთების გარეშე
ჩვეულებრივი
ფორმა
დაბოლოება
შეერთებით
დაბოლოება
შეერთების გარეშე
                არაბ. Lāmaḏ and 'Ālap̄ combined
at end of word
                /     Taw and 'Ālap̄ combined
at end of word
                Hē and Yōḏ combined
at end of word

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება