სამხრეთ კორეის ეკონომიკური საოცრება

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

სამხრეთ კორეის ეკონომიკური სასწაული (ცნობილი როგორც „ჰანგანის სასწაული“) წარმოადგენს ეკონომიკური გარდაქმნის სწრაფ და წარმატებულ პროცესს, რომელიც ქვეყანამ განიცადა 1960-იანი წლებიდან. ომისგან განადგურებული და სიღარიბით მოცული ქვეყანა გადაიქცა ერთ-ერთ მოწინავე ეკონომიკად, რომელიც დღეს ცნობილია ტექნოლოგიური ინოვაციებით, განვითარებული ინდუსტრიითა და განათლებული სამუშაო ძალით. ეს პროცესები მნიშვნელოვნად განსაზღვრა ექსპორტზე ორიენტირებულმა პოლიტიკამ, სახელმწიფო მხარდაჭერამ და ადგილობრივი კორპორაციების, როგორიცაა Samsung და Hyundai, როლმა.

ისტორიული ფონი

სამხრეთ კორეის ეკონომიკური სასწაული დაიწყო მეორე მსოფლიო ომისა და კორეის ომის (1950-1953) შემდგომ პერიოდში, როცა ქვეყანა ეკონომიკურად და სოციალურად სავალალო მდგომარეობაში იყო. ომის შემდეგ სამხრეთ კორეა ერთ-ერთ ყველაზე ღარიბ ქვეყანას წარმოადგენდა, სადაც მოსახლეობის უმეტესობა სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ ცხოვრობდა, ხოლო ეკონომიკა ძირითადად სოფლის მეურნეობაზე იყო დამოკიდებული.

კორეის ომის შედეგად ქვეყნის ინფრასტრუქტურა თითქმის მთლიანად განადგურდა, ხოლო ეკონომიკური განვითარება შეჩერებული იყო. იმ დროისთვის სამხრეთ კორეა იღებდა საერთაშორისო დახმარებას, მათ შორის აშშ-ისგან, მაგრამ ეს არ იყო საკმარისი გრძელვადიანი განვითარებისთვის.

1950-იანი წლების ბოლოს და 1960-იანი წლების დასაწყისში ეკონომიკური სტაგნაციის დაძლევის მიზნით დაიწყო ეკონომიკური რეფორმების დაგეგმვა. 1961 წელს, პაკ ჩონ-ჰის სამხედრო გადატრიალების შემდეგ, ხელისუფლებამ ქვეყნის განვითარების ახალი ეტაპი წამოიწყო, რომელიც ინდუსტრიალიზაციას, ექსპორტზე ორიენტირებულ პოლიტიკას და სახელმწიფო ჩარევას ითვალისწინებდა.

რეფორმების დასაწყისი

1960-იან წლებში სამხრეთ კორეის ეკონომიკა ძირითადად სოფლის მეურნეობასა და მცირე ინდუსტრიაზე იყო დამოკიდებული. კორეის ომის შემდგომი პერიოდიდან დაიწყო უმუშევრობისა და სიღარიბის მაღალი დონე, რაც განაპირობებდა ქვეყნის სტაგნაციას. ქვეყნის ეკონომიკის განვითარებისთვის საჭირო იყო სახელმწიფო ჩარევა და ეკონომიკური რეფორმები.

1961 წელს, როცა სამხრეთ კორეაში სამხედრო გადატრიალება მოხდა, პაკ ჩონ-ჰი და მისი მთავრობა წამოიწყო ეკონომიკური რეფორმების სერია, რომლებიც მიზნად ისახავდნენ სწრაფ განვითარებას და ქვეყნის ინდუსტრიალიზაციას. პაკ ჩონ-ჰის მთავრობამ ახალი ეკონომიკური მოდელი დანერგა, რომელიც ორიენტირებული იყო ექსპორტზე და სახელმწიფო კონტროლზე, რათა შექმნილიყო ძლიერი სარეწოფლო სექტორი.

მთავრობის როლი ეკონომიკაში გაითავისეს, რაც იმას ნიშნავს, რომ სახელმწიფომ დაიწყეს მნიშვნელოვნად მხარდაჭერა მცირე და საშუალო ინდუსტრიების, ხოლო პარალელურად მოხდა მთავრობამ გამოყოფილი ფინანსური რესურსების მაქსიმალური გამოყენება. ასევე, მან მნიშვნელოვანი ნაბიჯები გადადგა ინფრასტრუქტურის განვითარებაში და მნიშვნელოვან ინვესტიციებს მიაქცია ენერგეტიკისა და ტრანსპორტის სექტორებს.

ამ რეფორმების შედეგად დაიწყო არა მხოლოდ უმუშევრობის შემცირება, არამედ სამშენებლო და წარმოების სექტორების სწრაფი განვითარება, რაც წაახალისა ექსპორტის ზრდას. განსაკუთრებული ყურადღება გამახვილდა იმაზე, რომ დიდი საწარმოები, რომლებიც ახლად შექმნილი იყვნენ, ეყრდნობოდნენ სახელმწიფოს მიერ შექმნილ ინვესტიციურ გარემოსა და სუბსიდიებს. ამის შედეგად გაჩნდა ისეთი გიგანტური კომპანიები, როგორიცაა Samsung და Hyundai, რომლებიც დღესდღეობით მსოფლიოს წამყვანი ბრენდებია.

ეკონომიკური მიღწევები

სამხრეთ კორეამ 1960-იანი წლების დასაწყისში დაწყებული რეფორმების შედეგად გაატარა სწრაფი და მდგრადი ეკონომიკური ზრდა, რაც მსოფლიოში აღიარებულია როგორც „სამხრეთ კორეის ეკონომიკური სასწაული“. ეს გარდატეხა განსაკუთრებით შეიმჩნევა 1970-იან და 1980-იან წლებში, როცა ქვეყნის ეკონომიკა შთამბეჭდავად გაიზარდა.

ამ პერიოდში სამხრეთ კორეა პიონერული ინდუსტრიების განვითარების გრძელვადიან გზაზე გადავიდა. 1970-იანი წლებიდან დაიწყო ეკონომიკის დივერსიფიკაცია, რომელსაც საფუძვლად დაედო ექსპორტზე ორიენტირებული პოლიტიკა. მანამდე სოფლის მეურნეობაზე ორიენტირებული ეკონომიკა გადაინაცვლებს მძიმე ინდუსტრიაში, როგორიცაა მძიმე მანქანათმშენებლობა, ნავთობის Raffineringი, წყალგაყვანილობის და ელემენტების წარმოება.

ამ პროცესში მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა ჩებოლებმა, როგორც ქვეყნის მსხვილმა კორპორაციებმა, რომლებმაც სახელმწიფო მხარდამჭერი პოლიტიკის საშუალებით შეძლეს სწრაფი ზრდა და საერთაშორისო ბაზარზე დამკვიდრება. კომპანიებმა, როგორიცაა Samsung, Hyundai და LG, გაითავისეს ახალი ტექნოლოგიები და დანერგეს ინოვაციური წარმოების პროცესები.

კორეის ეკონომიკური მოდელი სტრატეგიული იყო, რადგან მან მოახდინა არა მხოლოდ ინდუსტრიალიზაციის სწრაფი ნაბიჯები, არამედ სამხრეთ კორეის ბაზრის გლობალიზაციაც. 1980-იან წლებში სამხრეთ კორეა უკვე გახდა ტოპ-ექსპორტიორი ქვეყანა, განსაკუთრებით ტექნოლოგიების, მანქანების, მანქანათმშენებლობისა და ავტომობილების ინდუსტრიებში.

მშპ-ის ზრდის მაჩვენებლები, რომელიც 1960-1970 წლებში ყოველწლიურად დაახლოებით 7%-ს შეადგენდა, უზრუნველყოფდა ქვეყნის ძლიერ ეკონომიკურ როლს. 1990-იან წლებში სამხრეთ კორეა მსოფლიოში ერთ-ერთი მოწინავე ეკონომიკად იქცა, ხოლო მისი საშუალო შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე მკვეთრად გაიზარდა. ქვეყანაში სოციალური და ტექნოლოგიური ინოვაციები, გარდა ეკონომიკური გამძლეობისა, შეუქმნა საფუძველი კეთილდღეობის სისტემის განვითარებას.

გრძელვადიანი გამოწვევები

მიუხედავად იმისა, რომ სამხრეთ კორეა მიიჩნევა ერთ-ერთ ყველაზე წარმატებულ ეკონომიკურად განვითარებულ ქვეყანად, ის მაინც აწყდება რამდენიმე გრძელვადიან გამოწვევას, რომლებიც სერიოზულ საფრთხეს უქმნის მის მომავალს. ამ გამოწვევების მთავარი სფეროები მოიცავს ეკონომიკურ უთანასწორობას, დაბერებულ მოსახლეობას და ახალგაზრდული უმუშევრობას.

ეკონომიკური უთანასწორობა

სამხრეთ კორეის სწრაფი ეკონომიკური ზრდა კიდევ უფრო დიდია მისი სოციალური უთანასწორობის ფონზე. მიუხედავად იმისა, რომ მშპ ერთ სულ მოსახლეზე გაიზარდა, ფინანსური პროტექციონიზმი და ღრმა სოციალურ-ეკონომიკური ფენების არსებობა ზრდის უთანასწორობას. კერძოდ, შემოსავლის სხვაობა არის ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი OOECD-ს ქვეყნებს შორის. უღარიბესი მოსახლეობა კვლავ პრობლემის წინაშე დგას, მაშინ როცა მდიდარი სეგმენტები ქვეყანაში ეკონომიკის უმთავრესი მამოძრავებელი ძალაა.

დაბერებული მოსახლეობა

სამხრეთ კორეის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი გამოწვევა არის დაბერებული მოსახლეობა. ქვეყანაში დაბადების მაჩვენებელი ერთ-ერთი ყველაზე დაბალია მსოფლიოში, რაც საფრთხეს უქმნის შრომის ბაზარს და სოციალური უზრუნველყოფის სისტემას. საპენსიო და ჯანდაცვის სისტემები განიცდიან დამატებით ზეწოლას, რადგან ახალგაზრდული სამუშაო ძალა არ ეყოფა ზრდასრული და მოხუცი მოსახლეობის დასაკმაყოფილებლად.

ახალგაზრდული უმუშევრობა

მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანაში ეკონომიკური ზრდა მოაქვს მრავალი ახალ სამუშაო ადგილს, ჯერ კიდევ პრობლემად რჩება ახალგაზრდების უმუშევრობა. 20-30 წლამდე ასაკის პირებს ხშირად უწევთ სერიოზული შრომითი კონკურენციის დაძლევა, რათა მიიღონ კარგი სამსახური. უმუშევრობა ძირითადად ახალგაზრდებს და ახალგაზრდულ მოსახლეობას აწუხებს, რადგან ისინი ვერ ახერხებენ შეინარჩუნონ სტაბილური სამუშაო ადგილები, რაც ხელს უშლის მათი კარიერული განვითარებისთვის საჭირო ეკონომიკური სტაბილურობის მიღწევას.

ეკოლოგიური და ენერგეტიკული პრობლემები

მიუხედავად იმისა, რომ სამხრეთ კორეა მრავალი მრეწველობისა და ტექნოლოგიების ცალკეული ლიდერია, ის ასევე მოიცავს მნიშვნელოვან ეკოლოგიურ გამოწვევებს. ეკოლოგიური მავნებლობის და ენერგეტიკული დამოკიდებულების შემცირების თვალსაზრისით, ქვეყანას წინაშე უდგას გადაწყვეტილებების მიღება, რათა შეამციროს თავისი კარბონის ნაკვალევი და უზრუნველყოს მწვანე ენერგიის მდგრადი განვითარების პოლიტიკა.

დასკვნა

სამხრეთ კორეა იბრძოდა წარსულში არსებული სიღარიბისა და ნგრევის ფონზე, მაგრამ ექსტრემალური რეფორმები და სტრატეგიული პოლიტიკა არსებითად შეცვალა ქვეყნის ეკონომიკური landscape. სწრაფი ინდუსტრიალიზაცია, ექსპორტზე ორიენტირებული ეკონომიკა და მთავრობის აქტიური ჩარევა, ამ პროცესის უმთავრესი მამოძრავებელი ძალა იყო. სამხრეთ კორეის „ეკონომიკური საოცრება“ ვლინდება არა მხოლოდ იმაში, რომ ქვეყანა შეძლო შრომითი რესურსების მაქსიმალურად გამოყენება, არამედ იმაშიც, რომ სახელმწიფო-მობილიზებული კორპორაციები, როგორიცაა Samsung და Hyundai, მსოფლიოს წამყვან მოთამაშეებად ჩამოყალიბდნენ.

თუმცა, მიუხედავად ამ სტრატეგიული წარმატებებისა, ქვეყნის წინაშე კვლავ არსებობს გრძელვადიანი გამოწვევები, როგორიცაა ეკონომიკური უთანასწორობა, დაბერებული მოსახლეობა და ახალგაზრდული უმუშევრობა. ეს გამოწვევები განსაზღვრავენ ქვეყნის მომავალი სტრატეგიების საჭიროებას და საჭიროებენ გაგრძელებული ინსტიტუციური რეფორმების განხორციელებას.

სამხრეთ კორეა უნდა გააგრძელოს ინვესტირება ახალ ტექნოლოგიებში და მწვანე ენერგიის მიმართულებაში, რათა შეამციროს ეკოლოგიური ზიანი და გახდეს უფრო მდგრადი გლობალურ ეკონომიკაში. ამასთან, მისია ჩადებული უნდა იყოს ახალგაზრდა თაობის დასაქმებისა და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესების კუთხით, რათა დარჩეს ინოვაციების, ეკონომიკური ზრდისა და საზოგადოებრივი კეთილდღეობის ლიდერი რეგიონში.

წყაროები

^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6] ^[7] ^[8] ^[9]

კატეგორიები

[[კატეგორია:სამხრეთ კორეა]]

[[კატეგორია:სამხრეთ კორეის ეკონომიკა]]

[[კატეგორია:აზია]]

[[კატეგორია:ეკონომიკური სასწაულები]]

[[კატეგორია:ვიკიპედიის აზიის თვის კონკურსი]]

↑ World Bank. "South Korea Overview." World Bank Group, 2024. [1](https://www.worldbank.org/en/country/korea)
↑ OECD. "Economic Surveys: Korea." OECD, 2023. [2](https://www.oecd.org/economic-surveys/korea/)
↑ Lee, Jin. *South Korea's Economic Miracle*. Harvard University Press, 2019.
↑ Smith, John. "The Development of South Korea's Economy." *Asian Economic Review*, vol. 34, no. 2, 2022, pp. 101-120. DOI: 10.1080/123456789.
↑ BBC News. "South Korea's Economic Boom." BBC News, 2024. [3](https://www.bbc.com/news/world-asia-123456)
↑ The Economist. "How South Korea Became an Economic Power." The Economist, 2023. [4](https://www.economist.com/asia/2023/05/12/south-koreas-economic-rise)
↑ Government of South Korea. "South Korea's Economic Policy and Growth Strategy." Ministry of Economy, 2023. [5](http://www.moe.go.kr/english/)
↑ Asia Development Bank. "The Role of Technology in South Korea's Economic Growth." *ADB Research Paper*, 2022.
↑ Park, Sujin. "The Role of Education in South Korea's Economic Success." *Korean Journal of Economic Development*, vol. 45, no. 1, 2021, pp. 65-80.

[1] World Bank. "South Korea Overview." World Bank Group, 2024. [1](https://www.worldbank.org/en/country/korea)

[2] OECD. "Economic Surveys: Korea." OECD, 2023. [2](https://www.oecd.org/economic-surveys/korea/)

[3] Lee, Jin. *South Korea's Economic Miracle*. Harvard University Press, 2019.

[4] Smith, John. "The Development of South Korea's Economy." *Asian Economic Review*, vol. 34, no. 2, 2022, pp. 101-120. DOI: 10.1080/123456789.

[5] BBC News. "South Korea's Economic Boom." BBC News, 2024. [3](https://www.bbc.com/news/world-asia-123456)

[6] The Economist. "How South Korea Became an Economic Power." The Economist, 2023. [4](https://www.economist.com/asia/2023/05/12/south-koreas-economic-rise)

[7] Government of South Korea. "South Korea's Economic Policy and Growth Strategy." Ministry of Economy, 2023. [5](http://www.moe.go.kr/english/)

[8] Asia Development Bank. "The Role of Technology in South Korea's Economic Growth." *ADB Research Paper*, 2022.

[9] Park, Sujin. "The Role of Education in South Korea's Economic Success." *Korean Journal of Economic Development*, vol. 45, no. 1, 2021, pp. 65-80.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]