საათლის რაიონი ( აზერ. Saatlı rayonu) — ადმინისტრაციული ერთეული აზერბაიჯანის ცენტრში. ადმინისტრაციული ცენტრი არის ქალაქი საათლი. აღნიშნული რაიონი მდებარეობს მუგანის დაბლობის ცენტრში, მდინარე არაქსის ორივე ნაპირზე.

ისტორია რედაქტირება

1943 წლის 25 მაისს, აზერბაიჯანის სსრ უზენაესი საბჭოს აღმასრულებელი კომიტეტის 30/21 გადაწყვეტილებით, საათლის რაიონი შეიქმნა. 1963 წელს ოლქში შეიერთეს საბირაბადის რეგიონი, ხოლო 1965 წლის 14 იანვარს მან აღადგინა დამოუკიდებელი რეგიონის სტატუსი.

რაიონში დიდი მესხური თურქული უმცირესობა ცხოვრობს. საათლის რაიონი ჩამოყალიბდა 1941-1945 წლების ომის დროს. ამ დროის განმავლობაში, 1600 ადამიანი გაგზავნეს ფრონტზე. ომში დაიღუპა 533 ადამიანი. აქ დასახლდნენ, ლტოლვილები რომელთან სომხეთთან კონფლიქტის შემდეგ 1988-1989 წლებში საათლის რეგიონს შეაფარეს თავი. 1970 წლიდან რეგიონში დაიწყო მისი სოციალურ-ეკონომიკური და კულტურულ-პოლიტიკური მდგომარეობის განვითარება.

საათლში 19 სკოლაა, არის ცენტრალური საავადმყოფო განკუთვნილი 390 ადამიანისთვის, კულტურული ცენტრი 450 ადამიანისთვის, 11 სამედიცინო ცენტრი, მუსიკალური სკოლა, 450 საბავშვო ბაღი, ორი ხუთსართულიანი კორპუსი 35 ბინა, ორსართულიანი სავაჭრო ცენტრი და სხვა ადმინისტრაციული შენობები. 1970-1980-იან წლებში რეგიონში შეიქმნა მინერალისა და რძის ქარხნები, საცხობი, ისევე როგორც სხვა სამრეწველო, სატრანსპორტო და მომსახურების ობიექტები.

კლიმატი რედაქტირება

რეგიონში მშრალი კლიმატია. იანვრის საშუალო ტემპერატურაა 1.4 ° C, ზაფხულში 26.2 ° C. წლიური ნალექი 300 მმ-ია. საათლი არის სოფლის მეურნეობის რეგიონი, ბამბის და ბოსტნეულის წარმოება რეგიონში მთავარი მიმართულებაა.

ტრანსპორტი რედაქტირება

საათლის რაიონს აქვს III და IV კატეგორიის ავტომაგისტრალი. ჯამში, გზების სიგრძე 241 კილომეტრია. ალატ-ნახჭევანის სარკინიგზო მაგისტრალი გადის სატლის რეგიონში, რომელიც მეორე კატეგორიაა. ამ სარკინიგზო ხაზის 80-95-ე კილომეტრი ჯაფარხანის დასახლებული პუნქტებიდან ბექარისკენ მდებარეობს საატლის რეგიონში.

ღირსშესანიშნაობები რედაქტირება

2001 წლის 2 აგვისტოს, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 13132 დადგენილებით დაცული არქეოლოგიური ძეგლებია: ჯაფარხანის ნეკროპოლისი - მდებარეობს სოფელ სარიჩალარში; კუბური სამარხების ნეკროპოლისი რომელიც ძველი წელთაღრიცხვის I ათასწლეულით არის მოხსენიებული, მდებარეობს სოფელ აზდაკენდთან ახლოს; პირველი გარარარის ნეკროპოლისი - მიეკუთვნება ძვ.წ. III-I საუკუნეებს, რომელიც მდებარეობს სოფელ გარარარში; მე-2 გარარარის ნეკროპოლისი - მიეკუთვნება ძვ.წ. III-II საუკუნეებს, რომელიც მდებარეობს სოფელ გარარარში; მე-3 გარარარის ნეკროპოლისი - მიეკუთვნება ძვ.წ. IX-XVII საუკუნეებს, რომელიც მდებარეობს სოფელ გარარარში; მუგანის ნეკროპოლისი - მიეკუთვნება ძვ.წ. VI – I საუკუნეებს, რომელიც მდებარეობს მუგანის არხის ტერიტორიაზე; აბასბის ნეკროპოლისი - მიეკუთვნება II-III საუკუნეებს და მამედბადის ნეკროპოლისი - მიეკუთვნება II-III საუკუნეებს, რომელიც მდებარეობს სოფელ მამედბადში.

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება