როშის საზღვარი

როშის საზღვარი — კრიზისული მანძილი, რომელზე ახლოს გრავიტაციული ძალების დამანგრეველი მოქმედების გამო პლანეტას არ შეიძლება ჰყავდეს თანამგზავრი. გამოიკვლია ფრანგმა ასტრონომმა ე. როშმა, რომლის თანახმად, თხევადი თანამგზავრებისათვის როშის საზღვარი პლანეტის ორნახევარ რადიუსს ეტოლება. აქედან გამომდინარე, 1848 წელს როშმა დაასკვნა, რომ სატურნის რგოლი, რომელიც ამ პლანეტიდან მის 2.3 რადიუსზე უფრო ახლოსაა, მცირე ზომის მყარი ნაწილაკებისაგან შედგება. 1947 წელს ჰ. ჯეფრიზმა დაადგინა, რომ პლანეტების მოქცევითი ძალებით მყარი თანამგზავრი მხოლოდ მაშინ იმსხვრევა, თუ ის საკმაოდ დიდია (იუპიტერის შემთხვევაში — 500 კმ).

• 
  „თხევადი“ თანამგზავრის მიახლოება: ცენტრალური სხეულიდან დიდ მანძილზე, თანამგზავრის ფორმა თითქმის სფერულია.
• 
  როდესაც როშის ზღვარს უახლოვდება, თანამგზავრი დეფორმირდება მოქცევის ძალებით.
• 
  როშის საზღვრის ტოლ მანძილზე, მოქცევის ძალები და თვით გრავიტაციული ძალები გათანაბრდება, ნებისმიერი არასტაბილურობა იწვევს თანამგზავრის განადგურებას.
• 
  ორბიტალური სიჩქარე დამოკიდებულია ორბიტალურ რადიუსზე (წითელი ისრებით), ასე რომ, როდესაც თანამგზავრი განადგურებულია, მისი შემადგენელი ნაწილაკები ნაწილდება მის ორბიტაზე.
• 
  გარკვეული პერიოდის შემდეგ, იქმნება რგოლი თანამგზავრის ნარჩენებისგან.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 8, თბ., 1984. — გვ. 453.