ჟორჟ ბიზე
ალექსანდრ სეზარ ლეოპოლდ ბიზე (ფრანგ. Alexandre-César-Léopold Bizet, ნათლობისას მიიღო სახელი ჟორჟ; დ. 25 ოქტომბერი, 1838 — გ. 3 ივნისი, 1875) — ფრანგი კომპოზიტორი და პიანისტი. განთქმული ოპერით „კარმენი“.
ბიოგრაფია
რედაქტირებაჟორჟ ბიზე დაიბადა 1838 წლის 25 ოქტომბერს პარიზში, მუსიკოსის ოჯახში. მამა სიმღერის მასწავლებელი იყო, დედა კარგად უკრავდა ფორტეპიანოზე და ჟორჟის პირველი მასწავლებელიც დედა იყო. ჟორჟ ბიზეს ნამდვილი სახელი ალექსანდრ სეზარ ლეოპოლდ ბიზეა, მაგრამ მოგვიანებით მოინათლა როგორც ჟორჟ ბიზე.
ოთხი წლის ასაკში ბიზემ კარგად იცოდა ნოტები, ხოლო ათი წლის ასაკში პარიზის კონსერვატორიაში შევიდა ორ ფაკულტეტზე: ფორტეპიანოსა და კომპოზიციის განხრით, შარლ გუნოს ხელმძღვანელობით, სადაც ცხრა წელი დაჰყო. მას იტაცებდა ლიტერატურაც. ბიზე კონსერვატორიაში წარმატებულად მეცადინეობდა, ახალგაზრდა მუსიკოსმა არაერთხელ მიიღო პრემიები კონსერვატორიის შიდა კონკურსებზე: ფორტეპიანოსა და ორგანზე დაკვრით, პოლიფონისა და კომპოზიციაში. მან კონსერვატორია დაამთავრა 1857 წელს მიღებული დიდი რიმსკის პრემიით და საშუალება მიეცა სწავლა გაეგრძელებინა იტალიაში.
რომში ყოფნის დროს ბიზემ შექმნა კომიკური ოპერა „დონ პროკოპიო“ და სიმფონია კანტატას „ვასკო და გამა“, სადაც გამოვლინდა კომპოზიტორის სტილისთვის დამახასიათებელი ნიშნები – ინტერესი ფერადოვან, ნათელ, ხალხურ სცენისადმი.
იტალიიდან დაბრუნების შემდეგ იმედი ჰქონდა, რომ წარმატებას მიაღწევდა, დარწმუნებული იყო თავის შესაძლებლობებში, მაგრამ კომპოზიტორის მთელი ხანმოკლე სიცოცხლე მძიმე და გამუდმებული შრომით იყო სავსე. ბიზე იძულებული იყო გაეორკესტრირებინა სხვისი ნაწარმოებები, გაეკეთებინა კორექტურა, დაეწერა მსუბუქი მუსიკა და ევლო კერძო გაკვეთილებზე.
საკუთარი ნაწარმოების მიმართ ბიზე სიმკაცრით გამოირჩეოდა. მან თეატრიდანაც კი წამოიღო დასრულებული და დადგმისთვის გამზადებული პარტიტურა, ოპერა „ივანე მრისხანე“.
ჟორჟ ბიზე მოულოდნელად გარდაიცვალა გულის დამბლით, პარიზის მახლობლად, 1875 წლის 3 ივნისს.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Curtiss, Mina (1959). Bizet and his World. London: Secker & Warburg. OCLC 505162968.
- Dean, Winton (1965). Georges Bizet: His Life and Work. London: J.M. Dent & Sons Ltd. OCLC 643867230.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ჟორჟ ბიზე“ ვიკისაწყობში.- ჟორჟ ბიზეს — უფასო ნოტები მუსიკალური ნოტების საერთაშორისო ბიბლიოთეკის პროექტის საიტზე (IMSLP)
- Les Amis de Georges Bizet დაარქივებული 2013-06-05 საიტზე Wayback Machine. (ფრანგული)
- ჟორჟ ბიზე — ნამუშევრები პროექტ „გუტენბერგზე“
- ჟორჟ ბიზე — ნამუშევრები საიტზე Internet Archive
- ჟორჟ ბიზე — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)
