პოლიტექნიკური მუზეუმი

პოლიტექნიკური მუზეუმი (რუს. Политехнический музей) - ერთ -ერთი უძველესი სამეცნიერო მუზეუმი მსოფლიოში და მდებარეობს მოსკოვში. მასში წარმოდგენილია რუსული და საბჭოთა ტექნოლოგია და მეცნიერება, ასევე თანამედროვე გამოგონებები. იგი დაარსდა 1872 წელს, პირველი რუსულენოვანი ტექნიკური გამოფენის შემდეგ, პეტრე დიდის დაბადებიდან ორასი წლისთავზე, ბუნებისმეტყველების, ანთროპოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ერთგულთა საზოგადოების ინიციატივით.[1] მუზეუმის პირველი ეტაპი შექმნილია იპოლიტ მონიგეტის მიერ და დასრულდა 1877 წელს[1]. ჩრდილოეთ ფრთა დაემატა 1896 წელს და სამხრეთი ფრთა 1907 წელს.

პოლიტექნიკური მუზეუმი
რუს. Политехнический музей
55°45′27″ ჩ. გ. 37°37′46″ ა. გ. / 55.7577417° ჩ. გ. 37.6294861° ა. გ. / 55.7577417; 37.6294861
დაარსდა 1872
ქვეყანა რუსეთის დროშა რუსეთი
მდებარეობა Tverskoy District
ოფიციალური საიტი https://polytech.one/ru
Map

პოლიტექნიკური მუზეუმი არის ყველაზე დიდი ტექნიკური მუზეუმი რუსეთში და მასში არის ისტორიული გამოგონებებისა და ტექნოლოგიური მიღწევების ფართო სპექტრი წარმოდგენილი, მათ შორის მე -18 საუკუნის ჰუმანოიდული ავტომატები და პირველი საბჭოთა კომპიუტერები. კოლექცია შეიცავს 160,000 -ზე მეტ ნივთს 65 დარბაზში, მათ შორის ქიმია, სამთო, მეტალურგია, ტრანსპორტი, ენერგია, ოპტიკა, ავტომატიკა, კომპიუტერული ინჟინერია, რადიო ელექტრონიკა, კომუნიკაციები და კოსმოსის კვლევა. მაჩვენებლები მოიცავს პირველ აქრომატულ ტელესკოპს; მზის ადრეული მიკროსკოპი გერმანელი ანატომისტების იოჰან ნათანაელ ლიბერკონის მიერ შექმნილი; ბორის ბორისოვიჩ გალიცინის ადრეული სეისმოგრაფი; გალვანოპლასტიკა მორიც ფონ იაკობის მიერ; და ადრეული ელექტრული ნათურები პაველ იაბლოჩკოვის მიერ.[2]

ისტორია რედაქტირება

საბუნებისმეტყველო მეცნიერების ერთგულების საზოგადოება შეიქმნა მოსკოვში 1863 წელს. საზოგადოების პირველი პრეზიდენტი იყო გრიგორი ეფმოვიჩ შჩუროვსკი და მან საზოგადოების სხვა წამყვან წევრებთან ერთად განიხილა მუზეუმის არსებობის საკითხი. მათი პირველი ნაბიჯი ამ მიმართულებით იყო ბიბლიოთეკის შექმნა, სადაც განთავსებული იყო მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის ისტორიის დოკუმენტირებული წიგნები. ეს გახდა ცენტრალური პოლიტექნიკური ბიბლიოთეკა, მაგრამ ამით ჩამოყალიბდა მათი ამბიციები. 1871 წელს მოსკოვის საბჭომ გამოყო ნახევარი მილიონი მანეთი მუზეუმის შესაქმნელად. შეიქმნა კომიტეტი დიდ ჰერცოგ კონსტანტინ ნიკოლაევიჩთან ერთად საპატიო თავმჯდომარედ. მუზეუმის ჩამოყალიბება დროული იყო, რადგან პეტრე დიდის 200 წლის იუბილე შთააგონებდა მთელ რუსულ ტექნიკურ გამოფენას, რომელიც გამოყენებული იქნებოდა ახალი მუზეუმის დასაწყებად.[3] გამოფენის ექსპონატები მიეძღვნა პეტრე დიდის დაბადებიდან 200 წლისთავს.

კოლექცია რედაქტირება

2013 წლის 1 იანვრის მდგომარეობით მუზეუმის ფონდი შედგებოდა 229 348 ერთეულისგან. მუზეუმში წარმოდგენილია ეროვნული და მსოფლიო მნიშვნელობის 150 – მდე სამუზეუმო კოლექცია. მუზეუმის ფონდებში დომინირებს სამეცნიერო და ტექნიკური ტიპოლოგიური კოლექციები, რომლებიც შედგება ფუნქციური ტექნიკური ობიექტებისგან. ისინი შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც ინფორმაციის წყარო კონკრეტული ტიპის ტექნოლოგიის განვითარების ძირითადი ეტაპებისა და მიმართულებების შესახებ.

მუზეუმის მთავარი მახასიათებელია მანქანების კოლექცია, მათ შორის ველოსიპედების, მოტოციკლების, მანქანების სექციები. ავტომობილების კოლექციის მარგალიტი არის მსოფლიოში შემორჩენილი რუსული მანქანა, რომელიც აშენდა რევოლუციამდე Russo-Balt K12/20, რომელიც გამოვიდა 1911 წელს.

თემატურ ფონდში "ელექტრონიკა და კომუნიკაცია" გაერთიანებული ყველა ტექნოლოგია წარმოდგენილია კოლექციებში "გაცვლა", "ხმის ჩაწერისა და დაკვრის ტექნიკა", "ტელევიზიის მიმღებები", "რადიო მიმღებები". მუზეუმის კოლექცია "ტელეფონები" გვიჩვენებს ტერმინალური სატელეფონო სისტემების განვითარებას ბელის მიმღებიდან თანამედროვე მობილურ ტელეფონებამდე. კრებული "ტელეგრაფის ტექნიკა" მოიცავს ყველა სახის ტელეგრაფის და ფაქსიმილის ტექნიკას პ.ლ. -ს მიერ პირველი ელექტრომაგნიტური აპარატის შექმნის დღიდან.

კომპიუტერული აღჭურვილობის კოლექცია არის ყველაზე ყოვლისმომცველი ჩვენება რუსეთში და მოიცავს იშვიათ საავტორო უფლებების მოწყობილობებს, როგორიცაა ვიქტორ ბუნიაკოვსკის ავტომატური აბაკი,[4] ოდნერის დამატების აპარატის ერთ -ერთი პირველი მოდელი, შიდა კომპიუტერის "ურალის" ერთადერთი შემორჩენილი ასლი. ,ვლადიმერ ლუკიანოვის ჰიდრავლიკური ინტეგრატორი[5] მსოფლიოში ერთადერთი კომპიუტერი, რომელიც დაფუძნებულია სამეულ ლოგიკაზე, "სიეტუნი" და მრავალი სხვა იშვიათობა.

საჯარო ლექციები რედაქტირება

მუზეუმის ფუნქციის გარდა, პოლიტექნიკური მუზეუმი იყო მნიშვნელოვანი ადგილი მეცნიერებისა და კულტურის რუსულ ენაზე გავრცელებისათვის. 1913 წლიდან 1918 წლამდე ის იყო რუსული ავანგარდის შესახებ დისკუსიების ცენტრი, სადაც საჯარო ლექციები კითხულობდნენ ვლადიმერ მაიაკოვსკი, დავით ბურლიუკი, ანდრეი ბელი, ალექსეი კრუჩენიხი, ველიმირ ხლებნიკოვი.[6] ხრუშჩოვის დათბობის პერიოდში მისი მთავარი აუდიტორია იყო ანდრეი ვოზნესენსკის, რობერტ როჟდესტვენსკის და ბულატ ოკუჯავას საჯარო წარმოდგენების ადგილი. ეს ასევე ადგილი იყო პოპულარული მეცნიერული ლექციებისთვის, რომელსაც კითხულობდნენ მეტლი მეჩნიკოფი, ალექსანდრე ფერსმანი და ნილს ბორი.[7]

ლიტერატურა რედაქტირება

  • 10 лет партнёрства // Полиграфия : журнал. — 2008. — № 2. — С. 30.
  • Ананьева О. А. Особенности формирования коллекции счётной техники в Политехническом музее // Советский научно-технический музей: проблемы и перспективы : Cборник научных трудов. — 1990. — С. 95—97. — ISBN 5-12-002611-7.
  • Анисимов А. И. Наш Политехнический (страницы истории). — М.: Знание, 1983. — 192 с. — 500 экз.
  • Ассоциация научно-технических музеев Российского комитета Международного совета музеев / научный редактор Григорян Г. Г.. — Москва: Политехнический музей: РИА «Мак Карт», 2005. — С. 56. — 113 с.
  • Барский Я. Д., Козлов Г. П. Политехническому музею 100 лет. — М.: Знание, 1972. — 40 с. — 500 экз.
  • Балла О. Наука в режиме диалога // Знание-сила : журнал. — 2012. — № 3. — С. 78—82.
  • Беляевская О. Н., Вересоцкая Г. Э. Консервация живописного панно на северном фасаде Политехнического музея (1907) // Художественное наследие. — 2006.
  • Бранденбург Б. Ю., Татаржинская Я. В., Щенков А. С. Архитектор Иван Машков. — М.: Русская книга, 2001. — С. 47. — 136 с. — ISBN 5-268-00413-1.
  • Бредли Д. Основание Политехнического музея // Наука в городе. — 2015. — С. 96—127.
  • Вострышев М. И. Вся Москва от А до Я. — Москва: Алгоритм, 2011. — 1064 с. — ISBN 978-5-4320-0001-9.
  • Выставка «Наука спасения» // КоммерсантЪ Weekend : журнал. — 2014. — № 32. — С. 22.
  • Григорян Г. Г. Два юбилея Политехнического // Наука и жизнь : журнал. — 2007. — № 12. — С. 20—22.
  • Григорян Г. Г. Политехнический музей. Вчера. Сегодня. Завтра. // Мир измерений : журнал. — 2009. — № 12. — С. 46—51. — ISSN 1813-8667.
  • Григорян Г. Г. Политехнический музей. Как и почему? или Увлекательно о сложном в Политехническом музее: к 135-летию Политехнического музея. — М.: Мак Карт, 2006. — 108 с.
  • Л. Д. Дергачёва. Знания из кабинета учёного должны поступать в массы народа и стать его умственным достоянием. — Москва: Издательство Московского университета, 2001. — Т. 1. — 638 с. — ISBN 9785211042209.
  • Зодчие Москвы времени эклектики, модерна и неоклассицизма (1830-е — 1917 годы): иллюстрированный биографический словарь. — Москва: КРАБиК, 1998. — С. 164. — 32 с. — ISBN 5-900395-17-0.
  • Игнатьева О. А. Фонд редкой книги // Московский журнал. История государства Российского : журнал. — 2007. — № 12. — С. 46—49.
  • Исаев А. С. От самобеглой коляски до ЗИЛ-111 (из истории автомобиля). — М.: Московский рабочий, 1961. — 170 с. — 20 000 экз.
  • Каноне А. Московский Политехнический: миссия выполнима // Прямые инвестиции : журнал. — 2013. — № 8(136). — С. 84—85. — ISSN 1727-1304.

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 Polytechnic Museum, History დაარქივებული 2016-03-03 საიტზე Wayback Machine.
  2. Polytechnical museum, The Museum Collections დაარქივებული 2006-07-19 საიტზე Wayback Machine.
  3. The Polytechnical Museum opened in Moscow Presidential Library, Retrieved 17 November 2015
  4. Viktor Bunyakovsky
  5. In 1936 Soviet scientist Lukyanov built an analog water computer
  6. Vladimir Markov, Russian Futurism: A History, University of California Press, 1969,
  7. About Public Lectures at the Polytechnical Museum (in Russian). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-09-02. ციტირების თარიღი: 2021-09-20.