პოლინ კეილი ( /kl/ ; დ. 19 ივნისი, 1919 – გ. 3 სექტემბერი, 2001) — ამერიკელი კინოკრიტიკოსი, რომელიც წერდა ნიუ-იორკერისთვის 1968 წლიდან 1991 წლამდე. ცნობილია თავისი „მახვილგონივრული, მწარე, საღი აზრის მქონე და საკითხზე მკვეთრად ორიენტირებული“ მიმოხილვებით. კეილის მოსაზრებები ხშირად ეწინააღმდეგებოდა მის თანამედროვეთა მოსაზრებებს.

პოლინ კეილი
დაბადების თარიღი 19 ივნისი, 1919(1919-06-19)[1] [2] [3] [4] [5]
დაბადების ადგილი Petaluma
გარდაცვალების თარიღი 3 სექტემბერი, 2001(2001-09-03)[2] [3] [4] [5] (82 წლის)
გარდაცვალების ადგილი Great Barrington
საქმიანობა კინოკრიტიკოსი, მწერალი[6] და ჟურნალისტი[7]
მოქალაქეობა  აშშ
ალმა-მატერი კალიფორნიის უნივერსიტეტი
ჯილდოები გუგენჰაიმის სტიპენდია[8] , წიგნების ეროვნული პრემია[9] , ჯორჯ პოლკის პრემია, Crystal Award და Ivan Sandrof Lifetime Achievement Award

თავისი ეპოქის ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ამერიკელი კინოკრიტიკოსი იყო. [10] მან დიდი გავლენა მოახდინა ხელოვნების ფორმირებაზე. როჯერ ებერტი ამტკიცებდა ნეკროლოგში, რომ კეილმა „უფრო დადებითი გავლენა იქონია ამერიკაში კინოს კლიმატზე, ვიდრე რომელიმე სხვა ადამიანმა ბოლო სამი ათწლეულის განმავლობაში. მას არ ჰქონდა თეორია, წესები, სახელმძღვანელო პრინციპები, ობიექტური სტანდარტები. თქვენ ვერ შეამჩნევდით მის „მიდგომას“ ფილმის მიმართ. მასთან ეს ყველაფერი პირადი იყო.“ [11] ებერტმა დაწერა, რომ „ ჯორჯ ბერნარდ შოუს მსგავსად, მან დაწერა მიმოხილვები, რომლებიც წაიკითხება მათი სტილის, იუმორისა და ენერგიის გამო დიდი ხნის შემდეგაც კი, მაშინ როცა მათი საგნები დავიწყებას მიეცემა“. [12] ოუენ გლაიბერმანმა თქვა, რომ ის „დიდ კრიტიკოსზე მეტი იყო. მან ხელახლა გამოიგონა ფორმა და მწერლობის მთელი ესთეტიკის პიონერი გახდა “.

ბიოგრაფია

რედაქტირება

კეილი დაიბადა ისააკ პოლ კაელისა და ჯუდიტ კაელის ოჯახში, ებრაელი ემიგრანტები პოლონეთიდან, ქათმის ფერმაში ქათმის სხვა ებრაელ ფერმერებს შორის, [13] პეტალუმა, კალიფორნია. მისი და-ძმები იყვნენ ლუი (1906), [14] ფილიპი (1909), [14] ენი, (1912), [14] და როუზი (1913). [14] მისმა მშობლებმა დაკარგეს ფერმა, როდესაც კეილი რვა წლის იყო და ოჯახი საცხოვრებლად სან ფრანცისკოში გადავიდა. [10] კეილი სწავლობდა გოგონების საშუალო სკოლაში (სან ფრანცისკო) . 1936 წელს მან დაამთავრა კალიფორნიის უნივერსიტეტი, ბერკლი, სადაც სწავლობდა ფილოსოფიას, ლიტერატურას და ხელოვნებას, მაგრამ მიატოვა სწავლა 1940 წელს. კეილი აპირებდა იურიდიულ სკოლაში წასვლას, მაგრამ შეუერთდა ხელოვანთა ჯგუფს [15] და გადავიდა ნიუ-იორკში პოეტ რობერტ ჰორანთან ერთად.

სამი წლის შემდეგ კეილი დაბრუნდა ბერკლიში და „ბოჰემურ ცხოვრებსა ეწეოდა“, წერდა პიესებს და მუშაობდა ექსპერიმენტულ ფილმებში. [10] 1948 წელს კეილს და კინორეჟისორ ჯეიმს ბროტონს შეეძინათ ქალიშვილი ჯინა ჯეიმსი, რომელსაც კეილი მარტო გაზრდიდა. [16] ჯინას ბავშვობის პერიოდში ჰქონდა თანდაყოლილი გულის დეფექტი,[17] Gina had a congenital heart defect through much of her childhood,[18] რისი გამოსწორების საშუალებაც კეილს არ ჰქონდა. [19] ქალიშვილისა და საკუთარი თავის შესანახად, კეილი მუშაობდა არაერთ დაბალანაზღაურებად სამუშაოზე. [20][18]

1952 წელს, პიტერ დ. მარტინმა, [18] ჟურნალ City Lights-ის რედაქტორმა მოისმინა კეილის კამათი ფილმების შესახებ კაფეში მეგობართან ერთად და სთხოვა მას გადაეხედა ჩარლი ჩაპლინის რამპის ჩირაღდნებისთვის . [10] კეილმა ფილმს „Slimelight“ დაარქვა და ჟურნალებში რეგულარულად დაიწყო კინოკრიტიკის გამოქვეყნება.

მოგვიანებით კეილმა ახსნა თავისი წერის სტილი: "მე ვმუშაობდი, რათა შემემსუბუქებინა ჩემი სტილი - თავი დამეღწია ტერმინების პომპეზურობისაგან, რომელსაც ჩვენ კოლეჯში ვსწავლობთ. მინდოდა წინადადებებით ამომესუნთქა, ადამიანის ხმის ჟღერადობა მქონოდა“. [21] [22] მან ავტობიოგრაფიის ასპექტები ჩართო მის კრიტიკაში. [20]

1955 წელს იგი დაქორწინდა ედვარდ ლენდბერგზე, ბერკლის კინო-გილდიისა და სტუდიის მფლობელზე. [23] მათი ქორწინება მალე განქორწინებით დასრულდა. [18]

ნიუ-იორკერი

რედაქტირება

კეილმა 1967 წელს დაიწყო ნიუ-იორკერში მუშაობა. თავდაპირველად, ბევრმა მიიჩნია, რომ მისი თავხედური წერის სტილი ნაკლებად შეესაბამებოდა დახვეწილ და ნაზ ნიუ-იორკერს . . [24] New Yorker- ში ყოფნისას მას ჰქონდა საშუალება, დაეწერა გრძელი მიმოხოლვები და მინიმალური სარედაქციო ჩარევით, რითაც მიაღწია უდიდეს პოპულარობას. 1968 წლისთვის, ჟურნალი Time მოიხსენიებდა მას, როგორც „ქვეყნის ერთ-ერთ მთავარ კინოკრიტიკოსს“.

1970 წელს კეილმა მიიღო ჯორჯ პოლკის ჯილდო ნიუ-იორკერში კრიტიკოსად მუშაობისთვის. მისმა მეოთხე კრებულმა, Deeper into Movies (1973), მოიპოვა აშშ-ს წიგნის ეროვნული ჯილდო ხელოვნებისა და წერილების კატეგორიაში . [25] ეს იყო პირველი არამხატვრული წიგნი ფილმის შესახებ, რომელმაც მოიპოვა წიგნის ეროვნული ჯილდო .

1979 წელს კეელმა მიიღო უორენ ბიტის შეთავაზება, რომ ყოფილიყო Paramount Pictures- ის კონსულტანტი, მაგრამ დატოვა თანამდებობა რამდენიმე თვის შემდეგ, რათა დაბრუნებოდა კრიტიკის წერას. [26]

1980-იანი წლების დასაწყისში კეილს დაუდგინეს პარკინსონის დაავადება, რომელსაც ზოგჯერ შემეცნების დაზიანების კომპონენტიც აქვს. თანდათან გაუარესდა მისი მდგომარეობა, ის სულ უფრო და უფრო დეპრესიული ხდებოდა, განიცდიდა ამერიკული ფილმების მდგომარეობას და იმ ფაქტს, რომ „ახალი არაფერი ჰქონდა სათქმელი“. [27] 1991 წლის 11 მარტს გამოქვეყნებულ განცხადებაში, რომელიც ნიუ-იორკ ტაიმზში, კეილმა გამოაცხადა, რომ აღარ მიმოიხილავდა ფილმებს რეგულარულად . [28] იმ დროს კეილმა განმარტა, რომ ის მაინც დაწერდა ესეებს ნიუ-იორკერისთვის, „ზოგიერთ მოსაზრებასთან და ფილმების შესახებ სხვა წერილებთან ერთად“. [28] თუმცა, მომდევნო 10 წლის განმავლობაში მან არ გამოუქვეყნებია ახალი ნაშრომი, გარდა შესავალი მისი 1994 წლის კრებულისათვის - For Keeps .

მიუხედავად იმისა, რომ მას აღარ გამოუქვეყნებია ახალი ნაშრომი, კეილი არ ერიდებოდა ინტერვიუების მიცემას, აფიქსირებდა თავის მოსაზრებას ახალ ფილმებსა და სატელევიზიო შოუებზე. 1998 წელს Modern Maturity-თან ინტერვიუში მან თქვა, რომ ხანდახან ნანობს, რომ ვერ ახერხებს მიმოხილვების გამოქვეყნებას: „რამდენიმე წლის წინ, როცა ვანია 42-ე ქუჩაზე დავინახე, მინდოდა საყვირების ჩაბერვა. საყვირები ქრება, როგორც კი სამსახურიდან წახვალთ." [27] იგი გარდაიცვალა საკუთარ სახლში დიდ ბარინგტონში, მასაჩუსეტსი, 2001 წლის 3 სექტემბერს, 82 წლის ასაკში. [10]

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Taylor, Charles (June 19, 2019). „Happy Birthday, Pauline“. Dissent Magazine.
  • (2015) Talking about Pauline Kael : critics, filmmakers, and scholars remember an icon, 1, Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4422-5460-2. OCLC 906936830. 

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. 2.0 2.1 Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
  3. 3.0 3.1 Encyclopædia Britannica
  4. 4.0 4.1 FemBio database
  5. 5.0 5.1 Babelio — 2007.
  6. Mainiero L., Faust L. L. American Women Writers: A Critical Reference Guide from Colonial Times to the Present — 1979.
  7. Muck Rack — 2009.
  8. https://www.gf.org/fellows/all-fellows/pauline-kael/
  9. https://www.nationalbook.org/books/deeper-into-the-movies/
  10. 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 Van Gelder, Lawrence (September 4, 2001). „Pauline Kael, Provocative and Widely Imitated New Yorker Film Critic, Dies at 82“. The New York Times. p. C12. ციტირების თარიღი: March 25, 2008.
  11. Ebert, Roger. (October 22, 2011) Knocked up at the movies. ციტირების თარიღი: March 2, 2017
  12. The Age of Movies: Selected Writings of Pauline Kael (paperback) | Library of America. ციტირების თარიღი: 2023-03-08
  13. McCarthy, Todd (October 27, 2011). „Pauline Kael Biographer: Why Writing About the Legendary Film Critic Was a 'Tremendous Challenge' (Q&A)“. The Hollywood Reporter (ინგლისური). ციტატა: „I went to Petaluma, Calif., and learned a great deal about the community of Jewish chicken ranchers in which she grew up. I was also very lucky: I found her ex-husband, Edward Landberg, who was still living in Berkeley. He was her only husband, although she liked to confuse people by telling them she had been married three times.“
  14. 14.0 14.1 14.2 14.3 Kellow, Brian (2011) Pauline Kael : a life in the dark. 
  15. Houston, Penelope (September 5, 2001). „Pauline Kael“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: May 22, 2010.
  16. Seligman (2004). p. 11.
  17. Seligman (2004). p. 11.
  18. 18.0 18.1 18.2 18.3 Rich, Frank (October 27, 2011). „Roaring at the Screen With Pauline Kael“. The New York Times. ციტირების თარიღი: February 10, 2021. ციტატა: „all poets, and all gay or bisexual — Robert Duncan, Robert Horan and James Broughton...Kael and Horan hitchhiked across America in 1941...By the early '50s, she was running a laundry and tailoring business off Market Street...When she learned that Gina had a congenital heart defect, she could not afford the surgery needed to repair it....Arguing with a friend about a film in a Berkeley coffeehouse in the fall of 1952, she was overheard by Peter D. Martin, the founder of a new film-criticism journal, City Lights....attracted the attention of Mary McCarthy, among others...led to Kael's writing program notes for the films he booked, which in turn led to her commandeering almost all aspects of the theater...The piece that finally brought Kael east for keeps was a 7,000-word exegesis of "Bonnie and Clyde" that she wrote as an implicit tryout for The New Yorker in 1967.“
  19. Brantley (1996). p. 10.
  20. 20.0 20.1 Tucker, Ken (February 9, 1999). „A gift for effrontery“. Salon.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 6, 2007. ციტირების თარიღი: April 18, 2007.
  21. Brantley (1996). p. 95.
  22. Houston, Penelope (September 5, 2001). „Obituary: Pauline Kael“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: April 19, 2007.
  23. „Death of Fine Arts Cinema Ends a Legendary Tradition“. The Berkeley Daily Planet. July 2, 2004. ციტირების თარიღი: February 9, 2021. ციტატა: „In 1951, Landberg had opened the Cinema Guild and Studio in a small storefront at 2436 Telegraph Ave. Two years later he met and married fellow film fanatic Kael, then a single mother struggling to make her mark in criticism.“
  24. Seligman (2004). p. 12.
  25. "National Book Awards – 1974". National Book Foundation. Retrieved 2012-03-10. (With acceptance speech by Kael.)
    "Arts and Letters" was an award category from 1964 to 1976.
  26. Kilday, Gregg; Kellow, Brian. How Hollywood Seduced and Abandoned Critic Pauline Kael (Exclusive Book Excerpt). Hollywood Reporter (October 24, 2011).
  27. 27.0 27.1 Goodman, Susan (March–April 1998). „She Lost It At the Movies“. Modern Maturity. დაარქივებულია ორიგინალიდან (reprint) — March 3, 2016. ციტირების თარიღი: April 19, 2007.
  28. 28.0 28.1 Maslin, Janet (March 13, 1991). „For Pauline Kael, Retirement as Critic Won't Be a Fade-Out“. The New York Times. ციტირების თარიღი: March 25, 2008.