პენჯაბური ენა
პენჯაბური ენა (ਪੰਜਾਬੀ) — ინდოეთსა და პაკისტანში მცხოვრები პენჯაბელების ენა. მას ორი ძირითადი დიალექტი აქვს: აღმოსავლური - ინდოეთში (იგივე გურმუქი) და დასავლური - პაკისტანში (იგივე ლაჰნდა, ლაჰანდა, პენჯაბის პროვინციაში).
ზოგადი ცნობები
რედაქტირება- მოლაპარაკეთა რაოდენობა: >90 მლნ
- ენის კოდი: pa
- სახელწოდება: pa - Panjabi; en - Punjabi; eo - Panghaba
- დამწერლობა: არაბული, გურმუქი, დევანაგარი
პენჯაბური ენის ლიტერატურული შემოქმედება XII-XIII სს-დან იწყება, მაგრამ მნიშვნელოვან განვითარებას მიაღწია სიქიზმის გავრცელების შემდეგ (XVI ს-ის დასაწყისი). თანამედროვე ლიტერატურული ენა ჩამოყალიბდა XIX ს-ის ბოლოს. ინდოეთში ის განიცდიდა ჰინდის, ხოლო პაკისტანში ურდუს ზეგავლენას.
სტატუსი
რედაქტირებაოფიციალური ენა:
გავრცელების არეალი:
ლექსიკა
რედაქტირებაფრაზები და სიტყვები
- გამარჯობა - Sat sri akal; Asslaam alaikam; Namaste
- კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Sushri akal; Ji ayan nun
- გმადლობთ - Dhannvaad; Shukria
- კი / არა - Han ji / Naheen
- გეთაყვა - Merhebani kerke
- ნახვამდის - Fir milaan ge; Bandagí; Rabb raakhaa; Khudaa haafiz
რიცხვები
- 1 - ikk, 2 - do:, 3 - tinn, 4 - cha:r, 5 - pañj, 6 - ch'ai, 7 - satt, 8 - a:tt', 9 - nau, 10 - das
ლიტერატურა
რედაქტირება- Bhatia, Tej. 1993 and 2010. Punjabi : a cognitive-descriptive grammar. London: Routledge. Series: Descriptive grammars.
- Gill H.S. [Harjit Singh] and Gleason, H.A. 1969. A reference grammar of Punjabi. Revised edition. Patiala, Punjab, India: Languages Department, Punjab University.
- Chopra, R. M., Perso-Arabic Words in Punjabi, in: Indo-Iranica Vol.53 (1–4).
- Chopra, R. M.., The Legacy of The Punjab, 1997, Punjabee Bradree, Calcutta.
- Singh, Chander Shekhar (2004). Punjabi Prosody: The Old Tradition and The New Paradigm. Sri Lanka: Polgasowita: Sikuru Prakasakayo.
- Singh, Chander Shekhar (2014). Punjabi Intonation: An Experimental Study. Muenchen: LINCOM EUROPA.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- პენჯაბური ენა საიტზე Curlie
- Punjabi language at Encyclopædia Britannica
- English to Punjabi Dictionary დაარქივებული 2010-03-10 საიტზე Wayback Machine.