ორკუსი
ორკუსი (ლათ. Orcus) — მიცვალებულთა რომაული ღვთაება, სიკვდილის ღმერთი, ბერძენთა ჰადესის და პლუტონის მსგავსი, ქვესკნელის მბრძანებელი.
| ორკუსი | |
|---|---|
.jpg) | |
| მითოლოგია: | ძველი რომის რელიგია |
| სხვა კულტურებში: | პლუტონი |
| სქესი: | მამრობითი |
| გამოსახულებები | |
ის, სავარაუდოდ, თავდაპირველად იყო ქვესკნელის ერთ-ერთი დემონი ან მცირე ღვთაება ეტრუსკებს შორის, მოგვიანებით კი ქვესკნელის მმართველად მიიჩნიეს. მოგვიანებით, ორკუსის გამოსახულება შეერწყა სხვა ღმერთს, დისპატერს, და მოგვიანებით ეს ორივე ღვთაება საბოლოოდ დაიშალა ღმერთის პლუტონის, ბერძნული ჰადესის რომაული ანალოგის გამოსახულებაში.
ეტრუსკები გამოსახავდნენ ორკუს წვერიან დემონად, თმით დაფარული და ზოგჯერ ფრთიანი; ამ სულმა ადამიანთა სულები გადაიყვანა შემდგომ ცხოვრებაში. ორკუსის სახელის სავარაუდო უძველესი ფორმებია ურაგუსი და ურგუსი, რაც ნიშნავს „მეთვალყურეს“ ან „მძღოლს“, მაგრამ ეს ეტიმოლოგია საკმაოდ საეჭვო ჩანს.
მის სახელს ატარებს 2004 წელს აღმოჩენილი ტრანსნეპტუნის ჯუჯა პლანეტა (90482) ორკუსი.
ლიტერატურა
რედაქტირება- გელოვანი ალ., „მითოლოგიური ლექსიკონი“, თბილისი, 1983, გვ. 378