ონინის წლების ომი

ონინის წლების ომი
თარიღი	1 წელი ონინი - 9 წელი ბუმეი (1467 — 1477)
მდებარეობა	კიოტო, მოგვიანებით - მთელი იაპონია
შედეგი	ზავი. ნომინალური გამარჯვება აღმოსავლეთის ძალებისთვის
მხარეები
აღმოსავლეთის არმია დასავლეთის არმია
მეთაურები
ჰოსაკავა კაცუმოტო იამანა მოტიტოიო
ძალები
160 000 (სავარაუდოდ) 110 000 (სავარაუდოდ)
ონინის წლების ომი ვიკისაწყობში

ონინის წლების ომი, ონინის წლების აჯანხება (იაპონ. 応仁の乱 ა:ნინ ნო რანი) — სამოქალაქო ომი შუა საუკუნეების იაპონიაში, რომელიც 10 წელი გაგრძელდა (1467-1477 წლამდე). მისი განმასხვავებელი თვისება ის არის, რომ ის არ შედგა მთელ იაპონიაში, არამედ ძირითადად დედაქალაქ - კიოტოში.

წინაპირობები

მე-15 საუკუნის შუა ხანებისთვის პროვინციების (სიუგოს) მმართველებმა გააცნობიერეს, რომ ცენტრალური ხელისუფლება სუსტდებოდა და, გაბედულების გამო, მათ შეწყვიტეს შოგუნის ძალაუფლების გათვალისწინება. სიუგომ გააძლიერა საკუთარი ძალაუფლება, ისინი მთელი ძალა მხოლოდ საკუთარი ინტერესებისთვის იყენებდნენ. ასეთი ქმედებების შედეგად ჩამოყალიბდა ფეოდალების ახალი ტიპი - დაიმიო, რომელიც აერთიანებდა ძალაუფლებას ოფიციალურ უფლებებზე და სამხედრო და ეკონომიკურ ძალაუფლებაზე.

მე-15 საუკუნის შუა ხანებისთვის ასიქაგა იოსიმასა გახდა სიოგუნი. ის იყო ესთეტი, მხატვრობის, მუსიკის მცოდნე, მაგრამ არა მეომარი და არა დახელოვნებული მმართველი. იოსიმასა ცდილობდა უარი ეთქვა ძალაუფლებაზე და მიეძღვნა სულიერი სიამოვნებისთვის. იოსიმასას შვილი არ ჰყავდა და გადაწყვიტა იოსიმის უმცროსი ძმა აერჩია მის მემკვიდრედ. იოსიმასას ცოლი, ჰინო ტომიკო, წარმოშობით ოჯახიდან იყო, რომელიც სიოგუნის ოჯახთან სისხლით არ იყო დაკავშირებული. იოსიმასას სძულდა მისი ოჯახი მის საქმეებში გამუდმებით ჩარევის გამო. ყველაზე დიდი შოკი მან განიცადა, როცა ტომიკომ მას ვაჟი შეეძინა და გადამწყვეტად განაცხადა, რომ შოგუნატი ჩვილ იოსიჰისას გადასცემდა.

ტომიკო იმედოვნებდა, რომ სამი მინისტრიდან ერთ-ერთი, იამანა მოტიტოიო (სოდზენი), დაეხმარებოდა მის შვილს სიოგუნი გამხდარიყო. მაგრამ იოსიმის ასევე ჰქონდა მინისტრ ჰოსოკავა კაცუმოტოს მხარდაჭერა. მოხდა დავა მემკვიდრეობის უფლებებთან დაკავშირებით, გარდა ამ კონფლიქტისა, შეუერთდნენ მეომარი კლანები შიბა და ჰატაკეიამა . მეტოქეებმა მხარდამჭერების შეკრება დაიწყეს. 1467 წელს ორი დიდი არმია (ერთი არმიის რაოდენობა იყო 250 ათასი, მაგრამ ეს მაჩვენებელი ალბათ გადაჭარბებულია) ერთმანეთის წინააღმდეგ გადავიდა კიოტოს აღმოსავლეთ და დასავლეთ რეგიონებიდან.

ომის მიმდინარეობა

ომი კიოტოში

1467 წლის მაისში დაიწყო ბრძოლები. ომის პირველ ეტაპზე ჰოსოკავას ("აღმოსავლეთი") კლანის ჯარები, დაახლოებით 160 ათასი, შეკრებილი 24 პროვინციიდან, ძირითადად იბრძოდნენ იამანა მოტიტოიოს ("დასავლეთი") ძალებთან, რომლებიც შეადგენდნენ 90 ათას ადამიანს. 20 პროვინციიდან. ჰოსოკავას კლანის ძალები თითქმის ალყაში იყვნენ კიოტოში, მას შემდეგ რაც ოუტი მასაჰიროს მძლავრი 20000-კაციანი არმია დასავლეთის ძალებს შეუერთდა. მაგრამ მეგობარი ჯარები ასევე მიუახლოვდნენ აღმოსავლეთის არმიის ძალებს, გატეხეს ბეჭედი და შეუერთდნენ მთავარ ჯარს.

3 თვის შემდეგ კიოტოს მთელი ჩრდილოეთი ნაწილი განადგურდა. გააფრთხილა მეომარი მხარეები, რომ ვინც ომი გააჩაღეს დამნაშავეებად გამოცხადდებოდნენ, შოგუნმა გადაწყვიტა აღარ ჩარეულიყო. ორივე არმია გადარჩა შორეული პროვინციებიდან მოტანილი მარაგის წყალობით. იამანამ დაიპყრო 8 ქალაქის კარიბჭედან 7, რითაც გეგმავდა მტრისთვის საკვების მიწოდების შეწყვეტას და მათ დანებებას. მაგრამ იმ დროისთვის ბრძოლები უკვე მიდიოდა კიოტოს საზღვრებს მიღმა და მას შემდეგ რაც ცენტრალიზებული მთავრობა დაეცა, სამოქალაქო ომმა მოიცვა მთელი იაპონია. პროვინციებში გახშირდა კონფლიქტები ორივე არმიის მომხრეებს შორის. მიწის მესაკუთრეებმა, ისარგებლეს მომენტით, დაიწყეს პირადი ანგარიშების გაანგარიშება. ბევრი აშიგარუ მეომარი გაიწვიეს ჯარში. ბანდიტები ყველა სუსტს განურჩევლად ესხმოდნენ თავს. მალე თვითმხილველებმაც კი შეწყვიტეს იმის გაგება, თუ რა ხდებოდა სინამდვილეში.

გეკოკუდზიოს საზოგადოებრივი ბუნტი

ამ მდგომარეობით უკმაყოფილო გლეხებმა და წვრილმა სამურაებმა დაიწყეს აჯანყება. იაპონურ ისტორიოგრაფიაში ამ პერიოდს უწოდებენ «‎გეკოკუდზიო» (იაპონ. 下剋上 გეკოკუდზიო:, «‎ქვედა თრგუნავს უფრო მაღალს»), და გლეხთა აჯანყებები მურომათის ეპოქაში — «დოიკკი» (იაპონ. 土一揆). გარდა ამისა, დიდი აჯანყება წამოიწია ბუდისტურმა სექტამ დზიოდო-სინსიუ, რომელიც დიდი გავლენით სარგებლობდა ჰოკურიკუს რეგიონში. აჯანყებული ბერები წავიდნენ კაგას პროვინციაში, სადაც ისინი გაერთიანდნენ ღარიბ სამურაებთან და წამოიწყეს მოძრაობა იკკო-იკკი — «გაერთიანებული გაერთიანება».

ომის დასასრული

საბოლოოდ აშიკაგა იოსიმი უპასუხა აშიკაგა იოსიმასას და იამანო სოდზენის ზარებს და დაბრუნდა კიოტოში. ჯერ კიდევ ეშინოდა თავისი სიცოცხლის, იოსიმი მალევე გაიქცა, ამჯერად კოიას მთაზე. შემდგომში დასავლურმა ძალებმა იამანოს მეთაურობით იოშიმი აირჩიეს თავიანთ ლიდერად. ეს იმას ნიშნავდა, რომ ომის საწყისი მიზეზები სრულიად დავიწყებული იყო, რადგან იოსიმი მხარს უჭერდა ჰოსოკავას ("აღმოსავლეთი") კლანს.

კიოტოსთვის ბრძოლა სხვადასხვა წარმატებით მიმდინარეობდა, მაგრამ მნიშვნელოვნად შესუსტდა 1473 წელს, როდესაც დაიღუპნენ იამანო სოდზენი და ჰოსოკავა კაცუმოტო. ერთი წლის შემდეგ აშიკაგა იოშიმასამ ოფიციალურად დატოვა ტახტი და იოშიჰასა მეცხრე შოგუნი გახდა. 1477 წელს დასავლეთის არმიამ ოუჩი მასაჰიროს მეთაურობით ქალაქი დატოვა. ეს თარიღი ითვლება ონინის ომის დასასრულად.

შედეგები

ონინის უბედურებამ აღნიშნა ფეოდალური ფრაგმენტაციის ახალი ერის დასაწყისი - სენგოკუ დზიდაი, "მეომარ პროვინციების ერას".