ნგანასანები (ნგან. нгана́саны́ — „ადამიანები“, თვითსახელწოდება — няа, ня — „ამხანაგი“, ძვ. სახელწოდება — სამოედები, ტავგიელები) — რუსეთში მცხოვრები გადაშენების პირას მყოფი ეთნიკური ჯგუფი. მათი ენა განეკუთვნება ურალური ენების დამოდიურ შტოს — ჩრდილოურ ჯგუფს. ნგანასანების სამომთაბარეო ტრადიციული ტერიტორია არის ტაიმირის ნახევარკუნძულის შიდა რეგიონები ჩრდილოეთის საზღვრებიდან ბირანგის მთაგრეხილის მთისწინეთამდის. XX საუკუნის 60-80-იან წლებში ნგანასანები გადაასახლეს სამ დასახლებაში, რომლებიც მდებარეობს დოლგანის ეთნიკური ტერიტორიის სამხრეთით – უსტავამი, ვოლოჩანკა და ნოვაია. ზოგიერთი ნგანასანი ცხოვრობს ტაიმირის ქალაქებში (დუდინსკში, ნორილსკში, ხატანგში).

ნგანასანები

2004 წლის მონაცემებით მათი რაოდენობა იყო 834 კაცი. უკანასკნელი მონაცემების მიხედვით ენას ფლობს დაახლოებით 500 კაცი.

ლიტერატურა

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  • Helimski, Eugene. Nganasan shamanistic tradition: observation and hypotheses. Shamanhood: The Endangered Language of Ritual, conference at the Centre for Advanced Study, 19–23 June 1999, Oslo. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-12-19. ციტირების თარიღი: 2013-07-10.
  • Lintrop, Aado. The Nganasan Shamans from Kosterkin family. Studies in Siberian Shamanism and Religions of the Ugric-Samoyedic Peoples. Folk Belief and Media Group of the Estonian Literary Museum.
  • Lintrop, Aado (December, 1996). „The Incantations of Tubyaku Kosterkin“. Electronic Journal of Folklore. 2. ISSN 1406-0949. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  • Nganasan Clean Tent Rite.
  • Trailer for the Russian film "People of Taimyr" (ЛЮДИ ТАЙМЫРА)
  • Russian documentary "Taboo: The Last Shaman" (Табу Последний Шаман)