მაცა
მაცა — უმარილო ხმიადი, რომელსაც ებრაელები რელიგიური ჩვეულების მიხედვით აცხობენ სააღდგომოდ. მაცა უმარილოდ, ხორბლის ფქვილისა და წყლისაგან მომზადებული თხელი, ხმელი პურის. აღსანიშნავია, რომ მაცისგან დამზადებული ფქვილი მაცამელი, ებრაული სარიტუალო პურობის განუყოფელი ნაწილია. მას ებრაელები მიირთმევენ პასექის დღესასწაულზე, ვინაიდან ამ დროს აკრძალულია საფუარზე დამზადებული პროდუქტების მიღება. მაცის მომზადების დროს, ფირფიტებს დანამავენ მდუღარე წყლით, მოასხამენ კვერცხს,გამოაცხობენ და სწორედ ასეთ მომზადებულ მაცას პურის ნაცვლად მიირთმევენ. მაცამელს სხვადასხვანაირად იყენებენ. მას ბრინჯის ნაცვლად ამატებენ ხორცისა და ბოსტნეულის კერძებში, აცხობენ ნამცხვრებს და ღვეზელებს.
ისტორია რედაქტირება
როგორც თორა მოგვითხრობს, ღმერთმა უბრძანა იუდეველებს შექმნათ ეს განსაკუთრებული უსაფუარო პური. პასექის დროს იგი იჭრება როგორც ბრტყელი, კრეკერის მსგავსი პური ან გამოიყენება კერძებში, როგორც პურის ტრადიციულ მატიოს ბურთულას სუპში.
მაცოს სიმბოლიზმის მიღმა უამრავი ახსნა არსებობს. ერთი ისტორიულია: პასექი არის ეგვიპტედან გამოსვლის ხსოვნის ხსენება. ბიბლიური მონათხრობი ნათქვამია, რომ ებრაელებმა ეგვიპტე დატოვეს ნაჩქარევად და სამწუხაროდ ვერ დაელოდნენ თავიანთ პურის ცომს.
ასევე, საფუარი სიმბოლოა კორუფციის და სიამაყის, როგორც საფუარი - "ტანჯვის პურის" ჭამა არის როგორც გაკვეთილზე თავმდაბლობა, ასევე მოქმედება, რომელიც თავისუფლებას აფასებს.
ნაირსახეობები რედაქტირება
მაცოს ორი ძირითადი ფორმა არსებობს. დასავლეთის ბევრ ქვეყანაში ყველაზე გავრცელებული ფორმაა მაცოს რთული ფორმა, რომელიც გარეგნულად და გემოვნებით არის კრეკერი და გამოიყენება ყველა აშკენაზურ და სეპარატისტულ ყველა საზოგადოებაში. იემენიელებმა და ერაყელმა ებრაელებმა ტრადიციულად შექმნეს რბილი მაცას ფორმა, რომელიც ბერძნულ პიტას ჰგავს ან ტანჯულას ჰგავს. რბილი მაცო მზადდება მხოლოდ ხელით და, ზოგადად, შამურა ფქვილით.
მაზოს არომატიზებული ჯიშები იწარმოება კომერციულად, მაგალითად, ყაყაჩოს თესლი ან ხახვის არომატით. იწარმოება შვრიისა და დატრიალებული მაზოს კოზერული სერტიფიცირებით. შვრიის მაცო ზოგადად შესაფერისია მათთვის, ვისაც წებოვანა არ შეუძლია. ასევე ხელმისაწვდომია მთელი ხორბალი, ქატო და ორგანული მაზოზი. შოკოლადით დაფარული მაცო ბავშვებში ყველაზე საყვარელია, თუმცა ზოგი მიიჩნევს, რომ ის „გამდიდრებულია მაცოს“ და მას არ ჭამს პასექის დღესასწაულის დროს. შოკოლადისა და თხილის საკმაოდ განსხვავებულ ბრტყელ კონფიგურაციას, რომელიც წააგავს მაცოს, ზოგჯერ "შოკოლადის მაცოს" ეძახიან. მაცო შეიცავს, როგორც წესი, 111 კალორიას, დაახლოებით იგივეს, რასაც ჭვავის ხრაშუნა.
ებრაელები, რომლებიც თავიდან აიცილებენ გემბროტების ჭამას, ჭამენ მაზოს კერძებს პასექის მერვე დღეს ისრაელის მიწის გარეთ, რადგან მერვე დღე არის რაბინული და არა თორას წარმოშობის.
მეორე მსოფლიო ომის დასასრულს, ებრაელთა კეთილდღეობის ეროვნულ საბჭოს ჰქონდა მაცოს ქარხანა. ამერიკული ებრაული ისტორიული საზოგადოების თანახმად, ეს იყო ნიუ ჯერსის მანიქისტიცის მაცოს ქარხანა.
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
