მანველიშვილები

გურიის ფეოდალური საგვარეულო.

მანველიშვილები[1] — ქართული დიდებული საგვარეულო, რომელიც ვახტანგ VI-სთან ერთად გადაიხვეწა რუსეთში. თავიდან სახლობდნენ გურიის სამთავროში, სადაც XIX საუკუნის შუა ხანებამდე არაპრივილეგირებულები იყვნენ. ვახტანგ VI-ის სიგელში (1725 წ. 21 აგვისტო) მოიხსენიებიან გურულ თავადებად. ზოგიერთი მონაცემის თანახმად მინიჭებული ჰქონდათ „დიდი აზნაურის“ წოდება და ემსახურებოდნენ გურიელებს. ერთი პერიოდი ასკანის ციხისთავებიც (XVIII საუკუნის შუა წლებში) იყვნენ.[2] XVII საუკუნის I ნახევრიდან XVIII საუკუნის I ნახევრამდე ფლობდნენ საკუთარ სათავადოს.[3] თავისი მდგომარეობითაც ისინი თავადებს უახლოვდებობდნენ. 1738 წელს ამავე სტატუსით მსახურობენ რუსეთის იმპერიაში. მანველშვილებმა რუსეთის უღელქვეშ 1863 წ. 3 ივლისს რუსეთის იმპერიის სახელმწიფო საბჭოს უმაღლესი გადაწყვეტილებით თავადობა საქართველოს ტერიტორიაზე (აგრეთვე, თვითონ რუსეთში – ეკატერინოსლავისა და პოლტავის გუბერნიაში). გვარი რუსიფიცირებული იყო, როგორც მანველოვი (რუს. Манвелов).

მანველიშვილები
გერბი
დევიზი Honner et Dignite
ტიტული თავადი, დიდი აზნაური და ციხისთავი
წარმოშობის ადგილი გურია
ქვეშევრდომობა გურიის სამთავრო, რუსეთის იმპერია
სამფლობელოები სამანველიშვილო, ასკანის ციხე

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება

ლიტერატურა რედაქტირება

  • ჩხატარაიშვილი ქ., „გურიის სამთავრო“, თბ., 1959. — გვ. 44-45.
  • Думин С. В. Князья Манвеловы // Дворянские роды Российской империи. Том 4. Князья Царства Грузинского. — გვ. 171–173.
  • საქართველოს ისტორიის ატლასი : მეორე, შევსებული და გადამუშავებული გამოცემა, თბილისი: გამომცემლობა „არტანუჯი“, 2016. — გვ. 46, 49, ISBN 978-9941-463-83-9.

სქოლიო რედაქტირება

  1. ძველად — მანელიშვილები
  2. ჩხატარაიშვილი ქ., „გურიის სამთავრო“, თბ., 1959. — გვ. 44-45.
  3. საქართველოს ისტორიის ატლასი : მეორე, შევსებული და გადამუშავებული გამოცემა, თბილისი: გამომცემლობა „არტანუჯი“, 2016. — გვ. 46, 49, ISBN 978-9941-463-83-9.