ლიუბოვ მიხაილივნა პანჩენკო ( უკრ. Любов Михайлівна Панченко , დ. 2 თებერვალი, 1938 – გ. 30 აპრილი, 2022 ) — უკრაინელი ვიზუალური მხატვარი და მოდის დიზაინერი. [1] ის იყო უკრაინის ქალთა კავშირის წევრი. [2] ეკუთვნოდა Sixtiers-ს, სამოციანი წლების მხატვართა ჯგუფს, რომლებმაც აღადგინეს უკრაინული კულტურა ხრუშჩოვის დათბობის დროს. [3]

ლიუბოვ პანჩენკო
Любов Михайлівна Панченко
დაიბადა 2 თებერვალი, 1938
დაბადების ადგილი იაბლუნკა,უკრაინის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა, სსრკ
გარდაიცვალა 30 აპრილი, 2022 (84 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბუჩა, კიევის ოლქი
ეროვნება უკრაინელი

ცხოვრება რედაქტირება

ლიუბოვი დაიბადა 1938 წლის 2 თებერვალს სოფელ იაბლუნკაში (დღეს ქ. ბუჩა, კიევის ოლქი). [4] 1950-იანი წლების ბოლოს დაამთავრა კიევის გამოყენებითი ხელოვნების სკოლა (ქარგვის განყოფილება). [1] მოგვიანებით, იგი მუშაობდა სამკერვალო სახელოსნოში და ამავე დროს გააფართოვა ხელოვნების ცოდნის ჰორიზონტი, დაინტერესდა ლინოგრაფიით . 1968 წელს ჩაირიცხა უკრაინის ბეჭდვის აკადემიის გრაფიკის ფაკულტეტის საღამოს განყოფილებაში. [1] 1960-იან წლებში შეუერთდა კრეატიული ახალგაზრდების კლუბ „სუჩასნიკს“ და გახდა მისი ლიტერატურული განყოფილების, ბრამის, წევრი.

პანჩენკო მუშაობდა დიზაინისა და საინჟინრო ტექნოლოგიურ ინსტიტუტში, როგორც მოდის დიზაინერი და მოდელების რესპუბლიკურ სახლში. ამ დროს მისი ნიჭი აყვავდა: მან შექმნა აკვარელის, ტანსაცმლის მოდელების, ნაქარგების ნიმუშების სერია, წიგნების გრაფიკული ეკრანმზოგი და სხვადასხვა ნახატები. მისი ნაქარგების ნიმუშები გამოიფინა ჟურნალში „საბჭოთა ქალი “. [2]

ის ცნობილი იყო იმ ფაქტით, რომ იცავდა უკრაინულ ენასა და კულტურას. იგი ხატავდა პისანკას სააღდგომო კვერცხებს, ქარგავდა ნაციონალურ კოსტიუმებს გუნდებისთვის და აგროვებდა ფულს პოლიტპატიმრების დასახმარებლად, რომლებიც იხდიდნენ სასჯელს „ანტისაბჭოთა აგიტაციისა და პროპაგანდისთვის“. [2] მისი მონაწილეობით კიევში აღორძინდა კოლიადკას სიმღერისა და შობის ტრადიცია . [5]

პანჩენკოს 2001 წელს მიენიჭა ვასილ სტასის პრიზი (Vasyl Stus Prize). [6]

მის ნამუშევრებში აშკარადაა გამოხატული უკრაინული ხალხური კულტურით შთაგონება, რის გამოც მას არასოდეს ჰქონია გამოფენა საბჭოთა პერიოდში. იგი ფინანსურ შემოსავალს იღებდა მოდის დიზაინისა და ქარგვისგან. [5]

პანჩენკო გარდაიცვალა ქალაქ ბუჩაში 2022 წლის 30 აპრილს, 84 წლის ასაკში. [7] გავრცელდა ინფორმაცია, რომ იგი გარდაიცვალა შიმშილით, რომელიც გამოწვეული იყო 2022 წელს უკრაინაში რუსეთის შეჭრით . [8] [9] დაკრძალეს 2022 წლის 2 მაისს მეუღლის, მხატვარ ალექსეი ოლეინიკის, გვერდით.

გამოფენები რედაქტირება

2008 წელს უკრაინის ლიტერატურის ეროვნულმა მუზეუმმა მოაწყო ლიუბოვ პანჩენკოს საიუბილეო გამოფენა. ევჰენ სვერსტიუკმა, იმდროინდელმა უფლებადამცველმა და პოეტმა, აღნიშნა: „ეს შემოქმედება აშკარად ატარებს გენიალურობის ნიშანს. ის ცხოვრობს თავის სამყაროში, ის გვიხსნის ამ სამყაროს.“ [1]

2014 წელს კიევის ჰრუშევსკის მუზეუმში წარმოადგინა გამოფენა "ჩემი სამყარო!" («დაინახე ჩემი! »). [10]

პანჩენკოს ნამუშევრები ასევე წარმოდგენილია კერძო კოლექციებში და სიქსტიერის მუზეუმში, კიევი. [5]

ლიტერატურა რედაქტირება

  • ლუბოვ პანჩენკო: повернення: альбом / передм. ოლენა ლოდინსკა, ვასილ პერევალსკიი, დიანა კლოჩკი ; упорядн. ოლენა ლოდზინსკა, ლუბოვ კრუპნიკი ; ინგლისური ენა. ოლგა გრაბარი, სოლომია ჯამანი, ოლექსი პლოხოტიუკი ; Дизайн Олексій Чекаль. — Київ-Харків: Видавець Олександр Савчук, 2021 წ. - 256 с., 270 ილ. — ISBN 978-617-7538-74-4 .

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Карпатські мелодії [виставка акварелей Любові Панченко | КПІ ім. Ігоря Сікорського]. ციტირების თარიღი: 20 February 2021.
  2. 2.0 2.1 2.2 Любов Панченко – жива легенда української творчості. ციტირების თარიღი: 20 February 2021.
  3. Не під чужу дудку, а під свою – Слово Просвіти. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 29 დეკემბერი 2019. ციტირების თარიღი: 20 February 2021.
  4. Легенда українського мистецтва з Бучі Любов Панченко стала героїнею арт-гри ➢ Погляд ➢ Новини Києва та Київщини онлайн uk (3 February 2021). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 თებერვალი 2021. ციტირების თარიღი: 20 February 2021.
  5. 5.0 5.1 5.2 Ирина Татаренко. ЛЮБОВ ПАНЧЕНКО: ЇЇ ДУША – У ПОЛОТНАХ uk. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-04-27. ციტირების თარიღი: 2023-05-05.
  6. Премія імені Василя Стуса // Міжнародна громадська організація «Український центр Міжнародного ПЕН-клубу»
  7. Не зламав КДБ, але не пережила російських окупантів: померла відома художниця Любов Панченко. 30.03.2022, 19:25
  8. Manning, Joshua (1 May 2022). „Iconic Ukrainian artist who opposed KGB starves to death following Russian occupation“. EuroWeekly News. ციტირების თარიღი: 2 May 2022.
  9. Nordlinger, Jay (2 May 2022). „Extraordinary People“. National Review. ციტირების თარიღი: 2 May 2022.
  10. Світ Любові Панченко. У Києві відкрито виставку акварелей і декоративних розписів мисткині-шестидесятниці.