კლიენტი (ინფორმატიკა)
კლიენტი (ინგლ. Client) — კომპიუტერული სისტემის აპარატურული ან პროგრამული კომპონენტი, რომელიც აგზავნის მოთხოვნებს სერვერზე. ეს შეიძლება იყოს კომპიუტერი, მობილური ტელეფონი, ან სხვა ციფრული მოწყობილობა. ასევე კლიენტად შეიძლება მოიაზრებოდეს არა მოწყობილობა არამედ რამე აპლიკაცია. მაგალითად, ვებ-ბრაუზერი.
კლიენტი პროგრამა სერვერთან კომუნიკაციას ახდენს კონკრეტული პროტოკოლის გამოყენებით. მას შეუძლია მოითხოვოს ნებისმიერი მონაცემი სერვერიდან, უშუალოდ სერვერზე მონაცემების მანიპულირება, სერვერზე ახალი პროცესების დაწყება და ა.შ. კლიენტის პროგრამას შეუძლია სერვერიდან მიღებული მონაცემები მიაწოდოს მომხმარებელს ან გამოიყენოს იგი სხვა მიზნით, პროგრამის დანიშნულებიდან გამომდინარე. კლიენტის პროგრამა და სერვერის პროგრამა შეიძლება მუშაობდეს ერთსა და იმავე კომპიუტერზე ან სხვადასხვა კომპიუტერზე. მეორე შემთხვევაში, მათ შორის ინფორმაციის გაცვლისთვის გამოიყენება ქსელური კავშირი.
კლიენტების მრავალსახეობებია ტერმინალები — სამუშაო სადგურები მრავალ მომხმარებლის კომპიუტერებზე, რომლებიც აღჭურვილია მონიტორით და კლავიატურით და არ შეუძლიათ სერვერის გარეშე მუშაობა. 1990-იან წლებში გამოჩნდა ქსელური კომპიუტერები - რაღაც შუალედური ტერმინალსა და პერსონალურ კომპიუტერს შორის. ქსელურ კომპიუტერებს აქვთ გამარტივებული სტრუქტურა და დიდწილად არიან დამოკიდებული სერვერზე. ზოგჯერ ტერმინალი გაგებულია, როგორც ნებისმიერი კლიენტი, ან მხოლოდ დახვეწილი კლიენტი.
თუმცა, კლიენტი ყოველთვის არ ნიშნავს კომპიუტერს სუსტი გამოთვლითი რესურსებით. ყველაზე ხშირად, „კლიენტის“ და „სერვერის“ ცნებები აღწერს როლების განაწილებას კონკრეტული დავალების შესრულებაში და არა გამოთვლით ძალას. პროგრამებს, რომლებიც ასრულებენ როგორც კლიენტის, ასევე სერვერის ფუნქციებს, შეუძლიათ ერთდროულად იმუშაონ ერთსა და იმავე კომპიუტერზე. მაგალითად, ვებ სერვერს შეუძლია, როგორც კლიენტმა, მიიღოს მონაცემები SQL სერვერიდან გვერდების გენერირებისთვის (ასე მუშაობს ვიკიპედია).
X Window System-ში (ფანჯრული სისტემა, რომელიც გამოიყენება UNIX-ის მსგავს ოპერაციულ სისტემებში) სერვერი არის პროგრამა, რომელიც ახორციელებს მომხმარებლის გრაფიკულ ინტერფეისს, ხოლო კლიენტი არის პროგრამა, რომელიც იყენებს ამ ინტერფეისს. ამიტომ, დახვეწილ კლიენტს შეუძლია X Window System სერვერის გაშვება, რომელიც აჩვენებს კლიენტის პროგრამის შედეგებს, რომელიც მუშაობს აპლიკაციის სერვერზე. მომხმარებლის თვალსაზრისით, ეს არ არის ძალიან გავრცელებული, რადგან სერვერი ჩვეულებრივ დისტანციური პროგრამაა, ხოლო კლიენტი არის ადგილობრივი აპლიკაცია.