კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი

კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი (ინგლ. California Science Center) - სახელმწიფო სააგენტო და მუზეუმი, რომელიც მდებარეობს ლოს ანჯელესში, ექსპოზიციის პარკში, ლოს ანჯელესის ბუნებრივი ისტორიის მუზეუმის გვერდით და სამხრეთ კალიფორნიის უნივერსიტეტში. კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი, არის კალიფორნიის შტატსა და კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრის ფონდს შორის საჯარო და კერძო პარტნიორობის შედეგი. კალიფორნიის ბუნებრივი რესურსების სააგენტო აკონტროლებს კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრს და კალიფორნიის აფრიკულ-ამერიკულ მუზეუმს. ცენტრი დაარსდა 1951 წელს, როგორც "კალიფორნიის მეცნიერებისა და მრეწველობის მუზეუმი". მუზეუმი გადაკეთდა და 1998 წელს ეწოდა "კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი". კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი ყოველწლიურად მასპინძლობს კალიფორნიის სახელმწიფო სამეცნიერო გამოფენას.

კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი
34°00′58″ ჩ. გ. 118°17′10″ დ. გ. / 34.01611° ჩ. გ. 118.28611° დ. გ. / 34.01611; -118.28611
ქვეყანა აშშ-ის დროშა ამერიკის შეერთებული შტატები
მდებარეობა ლოს-ანჯელესი
ოფიციალური საიტი http://www.californiasciencecenter.org/
Map

მნახველს ექნება წვდომა მუდმივ ექსპონატებზე, როგორიცაა Space Shuttle Endeavor და სხვა ცნობილი თვითმფრინავები და კოსმოსური ხომალდები. ცალკე ბილეთია საჭირო IMAX ფილმებისთვის, ყველაზე განსაკუთრებული სამოგზაურო გამოფენებისთვის და სპეციალური აქტივობებისთვის, რომლებიც მოიცავს ცოცვის კედელს, მოძრაობის სიმულატორს და სხვა.

ცენტრი აკრედიტებულია ამერიკის მუზეუმების ალიანსის და ზოოპარკებისა და აკვარიუმების ასოციაციის მიერ და არის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ცენტრების ასოციაციის წევრი. მუზეუმი ასევე არის სმიტსონიის შვილობილი პროგრამის ნაწილი.[1]

ისტორია რედაქტირება

მუზეუმის ისტორია იწყება პირველი კალიფორნიის სახელმწიფო გამოფენით, რომელიც გაიხსნა 1912 წელს ლოს ანჯელესში, ექსპოზიციის პარკში, რომელიც იყო სასოფლო – სამეურნეო ბაზრობის ადგილი 1872 წლიდან 1910 წლამდე. გამოფენა მოიცავდა სოფლის მეურნეობის ბუნებრივ რესურსებს და სამრეწველო პროდუქტებს მთელს შტატში, მათ შორის თევზი და ნადირი, ქვანახშირის მოპოვება, ოქროს მოპოვება, ნავთობის წარმოება და ხე-ტყე, ასევე სახელმწიფოს ზოგიერთი რეკრეაციული ატრაქციონი.[2] მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, შენობაში ასევე იყო ექსპონატები სახელმწიფო მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის ინდუსტრიების შესახებ.[3] [4]

1951 წელს გამოფენა გახდა "კალიფორნიის მეცნიერებისა და მრეწველობის მუზეუმი". ექსპონატები მოიცავდა თემებს სოფლის მეურნეობის, ტრანსპორტის, ელექტროენერგიის, ენერგიის, მრეწველობისა და მინერალების შესახებ.[5]

1961 წელს მუზეუმმა გახსნა ახალი სამეცნიერო ფრთა, რომელშიც წარმოდგენილი იყო „მათემატიკა: რიცხვების სამყარო ... და მის მიღმა“ - გამოფენა, რომელიც დაფინანსებული იყო IBM– ის მიერ და შექმნილი ჩარლზ და რეი ეიმსების მიერ ფუნდამენტური მათემატიკური ცნებების ვიზუალურად წარმოსაჩენად.[6]ორიგინალური გამოფენა დაიხურა 1998 წელს და ახლა გამოფენილია ნიუ იორკის მეცნიერებათა დარბაზში.[7] 1984 წლისთვის დაემატა მიწისძვრისა და ეკონომიკის ახალი ექსპონატები და IMAX თეატრი. თამაშების გახსნისა და დახურვის ცერემონია გაიმართა ლოს -ანჯელესის მემორიალურ კოლიზეუმში, რომელიც მუზეუმის მიმდებარედ მდებარეობს.

კალიფორნიის აფრიკულ-ამერიკული მუზეუმი დაარსდა 1981 წელს და განთავსდა კალიფორნიის მეცნიერებისა და მრეწველობის მუზეუმის შენობაში 1984 წლამდე, სანამ ის გაიხსნა საკუთარ შენობაში კალიფორნიის საჰაერო კოსმოსური მუზეუმის მიმდებარედ.

1994 წელს, მუზეუმის შენობა დაზიანდა ნორდრიჯის მიწისძვრის შედეგად.[8]

1988 წელს მუზეუმის ხელმძღვანელობამ დაიწყო სამფაზიანი, 25 წლიანი გენერალური გეგმის შემუშავება, რომლითაც დაწესებულება მეცნიერების მუზეუმიდან სამეცნიერო საგანმანათლებლო დაწესებულებად გადაიქცეოდა. ეს ახალი ობიექტი ცნობილი იქნება როგორც კალიფორნიის სამეცნიერო ცენტრი. მუზეუმის თავდაპირველმა შენობამ თავისი არსებობა დაასრულა და 1996 წელს ახალი კონსტრუქციის მომზადება დაიწყო.

რეკონსტრუქცია რედაქტირება

ახალი კონსტრუქცია დაპროექტებულია პორტლანდში, ორეგონში. ცვლილებები მოიცავდა ორიგინალური მთავარი შენობის (ჰოვარდ ფ. ახმანსონის შენობა) გადაკეთებას. სამეცნიერო ცენტრის ჩრდილოეთ ფასადი ინარჩუნებდა ყოფილი სახელმწიფო ექსპოზიციის შენობის ფასადს, რომელიც გაიხსნა ექსპოზიციის პარკის ვარდების ბაღში, მაგრამ დანარჩენი თავდაპირველი შენობა დაინგრა. სპეციალური ექსპონატების გალერეა მოიცავდა ტიტანიკის გამოფენას, ჯადოსნურ გამოფენას, სათამაშოების გამოფენას და ადამიანის სხეულის გამოფენას. გაიხსნა მაღაზია, რომელიც სპეციალიზირებულია სამეცნიერო და საგანმანათლებლო ნივთებში. I ეტაპი დასრულდა და ცენტრი გაიხსნა 1998 წელს.[8]

მეორე ეტაპზე გაიხსნა ეკოსისტემები 2010 წელს, განახლდა ისტორიული 160-ე პოლკის სახელმწიფო შეიარაღების შენობა ახალ "უოლის ანენბერგის შენობა მეცნიერების სწავლებისა და ინოვაციისათვის", რომელიც გაიხსნა 2004 წელს. საჰაერო და კოსმოსური გამოფენები - გაიხსნა 2002 წელს, დროებითი გალერეა, რომელშიც განთავსებულია ინტერაქტიული ექსპონატები და არტეფაქტები ნასას და სმიტსონის ინსტიტუტის საცავიდან.[3]

მესამე ეტაპზე კი დაემატა სამუელ ოსჩინის საჰაერო და კოსმოსური ცენტრი 2019 წელს.[9]

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Torneo, Erin (April 5, 2006). „Superhero Science“. Seed. დაარქივებულია ორიგინალიდან — April 11, 2006. ციტირების თარიღი: სექტემბერი 28, 2021. მითითებულია ერთზე მეტი |archiveurl= და |archive-url= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |archivedate= და |archive-date= (დახმარება)CS1-ის მხარდაჭერა: უვარგისი ბმული (link)

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. "California Science Center" Affiliate Detail. Smithsonian Affiliations. 2011. Archived from the original on September 29, 2011. Retrieved July 16, 2011.
  2. "Postacard: The California State Exposition Building, Exposition Park" Card Cow. Retrieved 6 March 2016.
  3. 3.0 3.1 "Our Past" California Science Center. 2014-06-18. Retrieved 6 March 2016.
  4. Federal Writers' Project, The WPA Guide to California: The Golden State
  5. "The Story of the California Museum of Science and Industry" California State Science Fair Historical Information. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 6 March 2016.
  6. "Popularizing Math and Science" IBM at 100: Icons of Progress. 2012-03-07. Retrieved 6 March 2016. Arguably, the signature example of their efforts for IBM was Mathematica, the first interactive exhibit to make math its subject. Planning a new science wing to debut in 1961, the California Museum of Science and Industry in Los Angeles asked IBM for a contribution. The company turned to the Eameses, who designed a display that, in the words of Charles Eames, would "let the fun [of math and science] out of the bag."
  7. "Mathematica" დაარქივებული 2016-03-06 საიტზე Wayback Machine. New York Hall of Science. Retrieved 6 March 2016.
  8. 8.0 8.1 Nicolai Ouroussoff (February 2, 1998). "The new California Science Center is a commanding presence and unifying element at a neglected site" Los Angeles Times. Retrieved 6 March 2016.
  9. "EndeavourLA Campaign" California Science Center. 2014-06-19. Retrieved 6 March 2016.