ფიოდორ შალიაპინი
(გადამისამართდა გვერდიდან თედორე შალიაპინი)
ფიოდორ ივანეს ძე შალიაპინი (რუს. Шаляпин, Фёдор Иванович; დ. 13 თებერვალი [ ძვ. სტ. 1 თებერვალი]), 1873 — გ. 12 აპრილი, 1938) — მეოცე საუკუნის რუსი საოპერო მომღერალი. ძლიერი და მოქნილი ბასის და მომაჯადოვებელ სასცენო თამაშის წყალობით, ის ოპერის ისტორიაში ერთ-ერთ უდიდეს შემსრულებლად ითვლება. მას ხშირად მიეწერება ხელოვნების ამ დარგში ბუნებრივი თამაშის დამკვიდრება.
| ფიოდორ შალიაპინი | |
|---|---|
 ფიოდორ შალიაპინი | |
| მშობლიური სახელი | Шаляпин, Фёдор Иванович |
| დაბადების თარიღი |
13 თებერვალი [ ძვ. სტ. 1 თებერვალი], 1873 ყაზანი |
| გარდაცვალების თარიღი |
12 აპრილი, 1938 პარიზი, საფრანგეთი |
| საქმიანობა | საოპერო მომღერალი |
მისი კარიერის რუსული ფაზის დროს, შალიაპინს კონფრონტირება სხვა ორ დიდ რუს ბასებთან, ლევ სიბირიაკოვთან (1869-1942) და უფრო ლირიკულ ვლადიმერ კასტორსკისთან (1871-1948) უწევდა. ფაქტი, რომ ამ გამორჩეული ტრიოდან შალიაპინი დანარჩენ ორზე გაცილებით დასამახსოვრებელი გახდა, მისი სასცენო გამოსვლების მიმზიდველობის ძალითაა განპირობებული.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Страницы моей жизни (совместно с Максимом Горьким).
- Маска и Душа. Мои сорок лет на театрах (автобиография).
- Виктор Петелин «Восхождение, или Жизнь Шаляпина».
- «Этот гений-Фёдор Шаляпин. Воспоминания и статьи», ГЦММК им. М. И. Глинки დაარქივებული 2016-01-07 საიტზე Wayback Machine. , дом-музей Ф. И. Шаляпина, фортепианная школа «Клавир». Москва, 1995 год.
- Ал. Лесс, Рассказы о Шаляпине, М., «Советская россия», 1973
- Пружанский А. М.. Отечественные певцы 1750—1917. Словарь.. М.: «Композитор». ციტირების თარიღი: 2010-01-09.[მკვდარი ბმული]
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- ფიოდორ შალიაპინი — საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი
- Дом-музей Ф. И. Шаляпина в Москве დაარქივებული 2018-05-30 საიტზე Wayback Machine.
- Коллекция фотографий Шаляпина в различных ролях
- Шаляпин декламирует стихотворение Семена Надсона «Грёзы», mp3
- Фёдор Шаляпин კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
- Шаляпсусы. Отрывок из книги И.Дарского «Народный Артист Его Величества… Шаляпин», в журнале «Чайка»
- «Вятский Шаляпин» დაარქივებული 2009-07-26 საიტზე Wayback Machine. исследование Бориса Садырина о вятских корнях знаменитого певца. Отец и мать, посещение Вятской губернии, знакомство Шаляпина со многими известными людьми той эпохи.
- Документы, связанные с Шаляпиным, из фондов Национального архива РТ[მკვდარი ბმული]
- Влас Михайлович Дорошевич. «Шаляпин в „Мефистофеле“»
- Влас Михайлович Дорошевич. «Шаляпин»
