ზვენიგოროდ-კიევსკი

ზვენიგოროდ-კიევსკი – უძველესი ციხე-ქალაქი კიევის სამთავროში.

ძველი ქალაქის ციხე-სიმაგრე ვიტა-ფოსტოვაია

მოხსენება ხელნაწერებში

ქალაქი ზვენიგოროდ-კიევსკი პირველად მოხსენებულია 1097 წლის ხელნაწერში, როგორც ტერებოვლიელი თავადის ვასილკა როსტისლავის ძის დაბრმავების ადგილი. ქალაქი მოხსენიებულია აგრეთვე, იპატიევის ქრონიკაში 1150 და 1151 წლის განმავლობაში სუზდალის მთავრის იური დოლოგორუკისა და კიევის დიდი მთავრის იზიასლავ მტისლავიჩის შორის სამფლობელოში. შემდეგ სახელწოდება გვხვდება ქრონიკის გვერდებზე 1234 წელს ზვენიგოროდის კედლებთან პოლოვცებთან ბრძოლისას. XIII საუკუნის შუა რიცხვებში მონღოლ-თათრების შემოჭრის შემდეგ ქალაქმა არსებობა შეწყვიტა.

მდებარეობა

მკვლევრების უმრავლესობა თვლის, რომ კიევთან ახლოს არსებული სოფელი ვიტა-პოჩტოვაია ზვენიგორდ-კიევსკია. ქალაქი მდებარეობს მდინარე სტუგნას მარცხენა სანაპიროზე, ქალაქ ვასილკოვისაკენ მიმავალ გზაზე. ის შედის სტუგნინის თავდაცვითი ხაზის შემადგენლობაში.

ლიტერატურა

• Антонович В. Б. О местоположении древнего Киевского Звенигорода // Древности: Труды Московского археологического общества. — М.: Синодальная тип., 1876. — Т. VI. — С. 41—46.
• Антонович В. Б. О местоположении древнего Киевского Звенигорода (с картою) // Чтения в историческом обществе Нестора летописца. — К.: Университетская тип., 1879. — Кн. 1. — С. 37—43.
• Звенигород Киевский // Большая Советская Энциклопедия / Глав. ред. Б. А. Введенский. — Л.: Изд-во «Большая Советская Энциклопедия», 1952. — Т. 16. — С. 561.
• Звєнигородъ // Етимологічний словник літописних географічних назв Південної Русі / Відп. ред. О. С. Стрижак. — К.: Наукова думка, 1985. — С. 61—62.
• Куза А. В. Древнерусские городища X—XIII вв. Свод археологических памятников. — М.: Русский гуманитарный научный фонд, 1996. — 256 с.
• Куза А. В. Малые города Древней Руси. — М.: Наука, 1989. — 168 с.
• Максимович М. А. О Звенигороде, бывшем под Киевом // Он же. Собрание сочинений. — К.: Тип. М. И. Фрица, 1877. — Т. II. — С. 320—321.
• Нерознак В. П. Названия древнерусских городов. — М.: Наука, 1983. — 208 с.
• Сборник материалов для исторической топографии Киева и его окрестностей / Председатель комиссии М. Юзефович. — К.: Тип. К. Я. Федорова, 1874. — 176 с.
• Сказания о населенных местностях Киевской губернии или Статистические, исторические и церковные заметки о всех деревнях, селах, местечках и городах, в пределах губернии находящихся / Собрал. Л. И. Похилевич. — Біла Церква: Видавець О. В. Пшонківський, 2005. — XXII+642 с. (переиздание 1864 г.)
• Тихомиров М. Н. Древнерусские города. — М.: Политиздат, 1956. — 478 с.
• Янко М. Т. Топонімічний словник України: Словник—довідник. — К.: Знання, 1998. — 432 с.