ელიზაბეთ ბიშოპი

ამერიკელი პოეტი

ელიზაბეტ ბიშოპი (დ. 8 თებერვალი, 1911 — გ. 6 ოქტომბერი, 1979) — ამერიკელი პოეტი და მწერალი. 1949-1950 წლებში იყო პოეზიის კონსულტანტი კონგრესის ბიბლიოთეკაში, 1956 წელს პულცერის პრემიის ლაურეატი პოეზიაში. წიგნის ეროვნული ჯილდოს მფლობელი (1970). 1976 წლის ნეიშტადტის საერთაშორისო ლიტერატურული პრემიის ლაურეატი. [18] დუაიტ გარნერი მას „XX საუკუნის ყველაზე წმინდა ნიჭიერ პოეტად“ გვიხატავს. [19] [20]

ელიზაბეთ ბიშოპი
დაბადების თარიღი 8 თებერვალი, 1911(1911-02-08)[1] [2] [3] [4] [5]
დაბადების ადგილი Worcester[6] [7]
გარდაცვალების თარიღი 6 ოქტომბერი, 1979(1979-10-06)[1] [2] [3] [4] [5](68 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბოსტონი[8]
დასაფლავებულია Hope Cemetery
საქმიანობა პოეტი[9] , მწერალი[10] , მთარგმნელი, უნივერსიტეტის პროფესორი და ესეისტი[9]
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  აშშ[11]
 კანადა
ალმა-მატერი Walnut Hill School[9] [7] , ვასარის კოლეჯი[9] [7] და Saugus High School
Magnum opus One Art
ჯილდოები გუგენჰაიმის სტიპენდია[12] , ნეიშტადტის საერთაშორისო ლიტერატურული პრემია[13] , პულიცერის პრემია პოეზიისათვის[14] , ამერიკის ხელოვნებისა და მეცნიერების აკადემიის წევრი, honorary doctor of Brandeis University, Academy of American Poets Fellowship[15] , Shelley Memorial Award[16] , National Book Critics Circle Award for Poetry და წიგნების ეროვნული პრემია[17]
პარტნიორ(ებ)ი Lota de Macedo Soares და Louise Crane
ხელმოწერა

ადრეული ცხოვრება რედაქტირება

ელიზაბეტ ბიშოპი აშშ-ში, ვორესტერში, მასაჩუსეტში, უილიამ თომას და გერტრუდ მაის (ბულმერ) ბიშოპების ოჯახში, სადაც ერთადერთი ბავშვი იყო. მას შემდეგ რაც მამამისი, წარმატებული მშენებელი, გარდაიცვალა (ამ დროს ელიზაბეთი მხოლოდ რვა თვის იყო), ელიზაბეთის დედა ფსიქიკურად დაავადდა და ინსტიტუციონალიზირდა 1916 წელს (ბიშოპი მოგვიანებით წერს დედამისის ტანჯვის შესახებ თავის მოკლე მოთხრობაში „სოფელში“). [21] ჯერ კიდევ ადრეული ბავშვობიდანვე ობოლი, ცხოვრობდა ფერმაში, ბებია-ბაბუასთნ, სოფელ „დიდ სოფელში“, ნოვა სკოტიაში. ბიშოპის დედა 1934 წელს გარდაცვალებამდე იმყოფებოდა თავშესაფარში, ამიტომ დედა-შვილის შეხვედრა ვერ მოხერხდა.[19]

მოგვიანებით, ბიშოპის ნამდვილი ოჯახი მისი მეურვე გახდა. იგი მოაშორეს ბაბუას და მამამისის მდიდარ ოჯახთან ერთად საცხოვრებლად მასაჩუსეტსის შტატში, ვორესტერში გადაიყვანეს. თუმცა, ბიშოპი იქ უბედური იყო და წინა ოჯახისგან განცალკევებამ თავი მარტოსულად აგრძნობინა. ამას დაემატა ქრონიკული ასთმით დაავადმყოფება, რითაც იგი მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იტანჯებოდა. [21] ვორჩესტერში ცხოვრების ამბები მოკლედაა აღწერილი მის ლექსში "In Waiting Room". 1918 წელს, მისმა ბებიამ და ბაბუამ, როცა მიხვდნენ, რომ ელიზაბეთი არ იყო ბედნიერი მათთან ცხოვრებით, გაგზავნეს იგი საცხოვრებლად დეიდასთან გაგზავნეს. სწორედ დეიდამ გააცნო პირველად მას ვიქტორიანელი პოეტების ნამუშევრები, მათ შორის ალფრედ ლორდ ტენისონის, თომას კარლილეს, რობერტ ბრაუნინგის და ელიზაბეტ ბარეტ ბრაუნინგის ნაწარმოებები.

ელიზაბეთი გაემგზავრა Walnut Hill-ის სკოლაში, სადაც სწავლობდა მუსიკას. [21] სკოლაში მისი პირველი ლექსები გამოაქვეყნა მისმა მეგობარმა ფრენ ბლoუმ სტუდენტურ ჟურნალში. [22]

1929 წლის შემოდგომაზე იგი ჩაირიცხა ვასარის კოლეჯში, სადაც კომპოზიტორობის სწავლა უნდოდა. ეს მოხდა საფონდო ბირჟის კრახამდე ცოტა ხნით ადრე. მომავალში მან უარი თქვა მუსიკოსობაზე და ინგლისურ ენაზე გადაერთო, სადაც გაიარა კურსები XVI და XVII საუკუნის ლიტერატურისა და რომანის ჩათვლით. [21] ბიშოპმა თავისი ნამუშევრები გამოაქვეყნა ჟურნალში „The Magazine“ (დაფუძნებული კალიფორნიაში). [21]

1933 წელს მან დააარსა კონ სპირიტო („Con Spirito“), მეამბოხე ლიტერატურული ჟურნალი ვასარის კოლეჯში, მწერლების: მერი მაკკარტის, მარგარეტ მილერის და დები იუნიცა და ელეონორ კლარკის დახმარებით. [23] [24] ბიშოპმა დაამთვრ ბაკალავრიატი 1934 წელს. [25]

ბიშოპზე დიდი გავლენა მოახდინა პოეტმა მარიან მურმა.

მოგზაურობა რედაქტირება

ბიშოპს მისი გარდაცვლილი მამისგან მემკვიდრეობით დარჩა უამრავი ფული, რომელიც არ ამოიწურა სიცოცხლის ბოლომდე, ამიტომ შემოსავალი ჰქონდა ადრეული ასაკიდან. ამ შემოსავალმა მას საშუალება მისცა ფართოდ ემოგზაურა, მუშაობაზე ფიქრის გარეშე, და ეცხოვრა მრავალ ქალაქში და ქვეყანაში, რაც აღწერილია მის შემოქმედებაში. [21] იგი ხშირად წერდა მოგზაურობის სიყვარულზე ლექსებში, როგორიცაა "კითხვები მოგზაურობაზე" და "2000-ზე მეტი ილუსტრაცია და სრული შესაბამისობა". რამდენიმე წლის განმავლობაში იგი საფრანგეთში ცხოვრობდა, 1930-იანი წლების შუა პერიოდში, კოლეჯის მეგობარ ლუიზა კრეინთან, რომელიც ქაღალდის წარმოების მემკვიდრე იყო.

წერის სტილი რედაქტირება

მაშინ, როცა მისმა ზოგიერთმა მნიშვნელოვანმა თანამედროვეებმა, როგორებიც არიან, მაგალითად: რობერტ ლოუელი და ჯონ ბერიმანი ცხოვრების ინტიმური დეტალები თავიანთი პოეზიის მნიშვნელოვან ნაწილად აქციეს, ბიშოპმა თავიდან აიცილა ეს პრაქტიკა. [26] ამის საპირისპიროდ, ამ კონფესიური სტილისგან, ბიშოპის წერის სტილი, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ პირადი ცხოვრების დეტალებსაც მოიცავდა, ძირითადად ცნობილი იყო დეტალური და ობიექტური. ობიექტური შეხედულებისამებრ აღწერდა დეტალებს სხვისი და საკუთარი ცხოვრებიდან. ნაწარმოები „სოფელში“, რომელიც მისი ბავშვობისა და გონებრივად არამდგრადი დედის შესახებაა, დაწერილია როგორც მესამე პირის თხრობა, ასე რომ, მკითხველი მხოლოდ მაშინ გაიგებდა ამ ნაწარმოების ავტობიოგრაფიულობის შესახე, როცა მხოლოდ ბიშოპის ბავშვობის შესახებ ექნებოდა ინფორმაცია. [27]

გარდაცვალება რედაქტირება

ელიზაბეტ ბიშოპი გარდაიცვალა 1979 წლის 6 ოქტომბერს, 68 წლის ასაკში, მასაჩუსეტსში, ბოსტონში.

ლიტერატურა რედაქტირება

  • „The United States In Literature“, გვ. 48, 1985

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 Encyclopædia Britannica
  2. 2.0 2.1 SNAC — 2010.
  3. 3.0 3.1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú CulturalSão Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  4. 4.0 4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  5. 5.0 5.1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  6. Deutsche Nationalbibliothek Record #118658905 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  7. 7.0 7.1 7.2 https://www.poetryfoundation.org/poets/elizabeth-bishop
  8. https://poets.org/poet/elizabeth-bishop
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 95.
  10. American Women Writers: A Critical Reference Guide from Colonial Times to the Present — 1979.
  11. LIBRIS — 2003.
  12. http://www.gf.org/fellows/all-fellows/elizabeth-bishop/
  13. https://www.neustadtprize.org/1976-neustadt-laureate-elizabeth-bishop/
  14. http://www.theparisreview.org/interviews/3229/the-art-of-poetry-no-27-elizabeth-bishop
  15. https://web.archive.org/web/20150315043417/https://poets.org/academy-american-poets/prizes/academy-american-poets-fellowship
  16. https://psa.fcny.org/psa/awards/frost_and_shelley/shelley_winners/
  17. https://www.nationalbook.org/books/the-complete-poems/
  18. „The Nobel Prize in Literature Takes This Year Off. Our Critics Don’t“ (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 2018-09-23.
  19. 19.0 19.1 "Elizabeth Bishop, The Art of Poetry No. 27" Interview in Paris Review Summer 1981 No. 80
  20. Elizabeth Bishop. Worcester Area Writers. Worcester Polytechnic Institute. დაარქივებულია ორიგინალიდან — September 5, 2008. ციტირების თარიღი: 2008-04-25.
  21. 21.0 21.1 21.2 21.3 21.4 21.5 Millier, Brett C. (1995). Elizabeth Bishop: Life and the Memory of It. University of California Press. ISBN 9780520203457. 
  22. Elizabeth Bishop. Walnut Hill School. დაარქივებულია ორიგინალიდან — May 9, 2008. ციტირების თარიღი: 2008-04-25.
  23. Elizabeth Bishop, American Poet. Elizabeth Bishop Society. Vassar College. ციტირების თარიღი: 2008-04-25.
  24. Elizabeth Bishop – Poet.
  25. Elizabeth Bishop – Poet.
  26. Helen Vendler phone interview on Robert Lowell and Elizabeth Bishop audio podcast from The New York Review of Books. Accessed 2010-09-11
  27. Bishop, Elizabeth. "In the Village." Questions of Travel.