ელენა დემბო
ელენა დემბო ((ინგლ. Yelena Dembo) დ. 8 დეკემბერი, 1983, პენზა,რსფსრ, სსრკ). ბერძენი მოჭადრაკე, ქალთა შორის საერთაშორისო დიდოსტატი (2001), და საერთაშორისო ოსტატი (2001).[2]
 ელენა დემბო 2011 წელი | |
| ქვეყანა (სპორტი) |
 საბერძნეთი |
|---|---|
| დაბადების თარიღი | 8 დეკემბერი, 1983 |
| დაბადების ადგილი | პენზა,რსფსრ, სსრკ |
| წოდება | საერთაშორისო ოსტატი (2003) |
| ფიდე რეიტინგი | 2448 (მარტი 2021) [1] |
| მაქსიმალური რეიტინგი | 2482 (სექტემბერი 2009) |
| საიტი | yelenadembo.com |
ბიოგრაფია რედაქტირება
ელენას მამა ვლადიმირ დემბო ჭადრაკის მასწავლებელი და ფსიქოლოგი იყო, დედა ნადეჟდა ფოკინა კი სსრკ-ს სპორტის ოსტატი ჭადრაკში, ჟურნალისტი და მწვრთნელი, ხოლო 1992 წელს ისრაელის სახელით ქალთა ოლიმპიადაზეც გამოვიდა. ელენამ კითხვა ორწლინახევრისამ ისწავლა, ჭადრაკის თამაში კი სამი წლისა და 9 თვისამ. როცა 7 წლის იყო თელ-ავივში გადასახლდნენ, 14-ის ბუდაპეშტში, ხოლო 2003 წლის დეკემბერში ათენში გადავიდნენ. 12 წლამდე დამბო ვაჟების ტურნირებზე გამოდიოდა. ისრაელში ყოფნისას გოგონებში ხუთჯერ გახდა სხვადასხვა ასაკობრივ კატეგორიებში ქვეყნის ჩემპიონი, ერთხელ კი 20-წლამდელებშიც. მისმა მშობლებმა საჭადრაკო აკადემია შექმნეს და 13 წლისა გიმნაზიის მეათე-მეთერთმეტე კლასელებს ჭადრაკს ასწავლიდა. ამისთვის კი სკოლის გაკვეთილებიდან უშვებდნენ და მეზობელ რაიონში (სადაც გიმნაზია მდებარეობდა) მიდიოდა სამუშაოდ.[3] 15 წლისამ ჟადრაკის ჟურნალისტობა დაიწყო, წერდა და აანალიზებდა პარტიებს. თანამშრომლობდა დიდ ჟურნალებთან გერმანიაში, უნგრეთში, ჩეხეთში, ავსტრიაში, იტალიაში, საბერძნეთში და სხვა ქვეყნებში. 2001 და 2003 წელს უნგრეთის ქალთა ჩემპიონი გახდა და 17 წლისას მანდილოსნებში დიდოსტატის წოდება მიენიჭა. 19 წლის საერთაშორისო ოსტატი გახდა.[4] 2003 წლის ბოლოს ათენში გადავიდა და 2004-ში ცოლად გაჰყვა სოტირის ლოგოტეტისს. მას 8 მედალი აქვს ევროპის და მსოფლიოს ჩემპიონატებზე (ქალთა, ასაკობრივი, პირადი და გუნდური). მათ შორის გამოსარჩევია 2002 წლის ევროპის 20 წლამდელ გოგონათა ბლიცის ოქრო. 2000 წელს ნოიკლოსტერში მამაკაცთა ტურნირზე პირველი ადგილი დაიკავა. 2003 ქალთა საერთაშორისო ტურნირზე ატენში „აკროპოლისი“პირველ-მეორე ადგილები გაინაწილა. 2004 წელს ვლადიმირში, დიდოსტატ ქალთა საერთაშორისო ტურნირზე პირველი ადგილი დაიკავა, ხოლო მომდევნო წელს კიშინიოვში ევროპის ქალთა პირველობაზე ბრინაჯაოს მედალს დაეუფლა. იმავე წელს ჰამბურგში მამაკაცთა საერთაშორისო ძლიერ ტურნირზე კაცთა დიდოსტატის ნორმა შეავსო. 2007-ში III-V ადგილზე გავიდა, ხმელთაშუა ზღვის ტურნირზე, სადაც 32 ძლიერი მოჭადრაკე მონაწილეობდა. ნოვა-პაზოვაში მამაკაცთა საერთაშორისო სწრაფ ტურნირზე გამოვიდა და 152 მონაწილეს შორის მესამე ადგილზე გავიდა. აღსანიშნავია რომ მათში 13 დიდოსტატი იყო. მედლამდე ცოტა დააკლდა ევროპის ქალთა ინდივიდუალურ ჩემპიონატებზე 2008 და 2010 წლებში. ორივეჯერ ელენა 2-7 ადგილებზე გავიდა და დამატებითი მაჩვენებლებით უმედლოდ დარჩა. 2008 წელს, ლივერპულში ევროკავშირის ღია ჩემპიონატზე ქალთა შორის საუკეთესო პრიზი იოვანკა ჰოუსკასთან და ქეთევან არახამია-გრანტთან ერთად გაინაწილა. დემბო ქალთა და მამაკაცთა ლიგებში რამდენიმე ქვეყანაში გამოდიოდა: ისრაელი, ხორვატია, უნგრეთი, გერმანია, დიდი ბრინატეთი, იუგოსლავია, საბერძნეთი და თურქეთი. 2011 წელს ექს-ლე-ბენში კაცთა ევროპის ჩემპიონატზე 183-ე იყო რეიტინგით, მაგრამ ჩემპიონატი 71-123 ადგილებზე დაასრულა და საბოლოოდ 104 ადგილი მიუჩინეს. ეს შედეგი კი ქალთა შორის მეორე იყო იუდიტ პოლგარის შემდეგ, რომელმაც საერთოდაც ბრინჯაოს მედალი მოიგო. დემბომ პირველად კარიერაში დიდოსტატებს, რომლებიც 2600 პუნქტს იყვნენ გადაცილებულები, 8 პარტიიდან 4 ქულა აართვა, სულ კი 11-დან 6,5 ქულა მოიპოვა. [5]
ქალთა მსოფლიოს ჩემპიონატები რედაქტირება
2006 რედაქტირება
ეკატერინბურგში მე-17 ნომრად იყო განთესილი და პირველივე ეტაპიდან არგენტინელმა კაროლინა ლუჟანმა გამოაგდო 0,5:1,5
2010 რედაქტირება
ანთაქიაში 29-ე ნომრად იყო განთესილი და ორი ეტაპი გადალახა. პირველ მატჩში მონღოლ ბათხუან მუნგუნტულს სძლია 2,5:1,5, მეორეში რუს ტატიანა კოსინცევას 1,5:0,5 და მესამეში ჩინელ ჟაო ქსიუსთან დამარცხდა 0,5:1,5.
2012 რედაქტირება
ხანტი-მანსიისკშიც რეიტინგით 29-ე ნომერი იყო და პირველ მატჩში ქართველ ნინო ხურციძესთან დამარცხდა 0,5:1,5.
ნაკრებები რედაქტირება
უნგრეთის ქალთა ნაკრები რედაქტირება
2002 წელს უნგრეთის ნაკრების შემადგენლობაში ბლედში ქალთა ოლიმპიადაზე მეორე დაფაზე იჯდა და გუნდი ხუთეულში მოხვდა. 2003 წელს პლოვდივში ევროპის გუნდურ ჩემპიონატზე ვერცხლის მედალი მოიგო, იგი პირველ დაფაზე თამაშობდა და შედეგით მეოთხე იყო.
საბერძნეთის ქალთა ნაკრები რედაქტირება
2004 წლიდან საბერძნეთის ნაკრების შემადგენლობაშია და პირველ დაფაზე გამოდის, თუმც მედლები არ მოუპოვებიათ.
გამოცემული წიგნები რედაქტირება
ჭადრაკზე გამოცემული აქვს ექვსი წიგნი:
- The Very Unusual Book About Chess
- Conversation with a Professional Trainer - Methods of Positional Play
- Play the Grünfeld, ISBN 978-1-85744-521-3.
- Fighting the Anti-King's Indians: How to Handle White's Tricky Ways of Avoiding the Main Lines, 2008, ISBN 978-1-85744-575-6
- «Dangerous Weapons: The King’s Indian» (на английском языке, написана в соавторстве с международным гроссмейстером Гленном Флиром и международным мастером Ричардом Паллизером);
- «The Scotch Game» (на английском языке, написана в соавторстве с международным мастером Ричардом Паллизером).
ლიტერატურა რედაქტირება
- Фокина Н. Вслед за трио Полгар. // «64 — Шахматное обозрение». — 1990. — № 16. — С. 24—26.