დერბის მუზეუმი და სამხატვრო გალერეა

დერბის მუზეუმი და სამხატვრო გალერეამუზეუმი და ხელოვნების გალერეა დერბიში, ინგლისში. იგი დაარსდა 1879 წელს, დერბის ცენტრალურ ბიბლიოთეკასთან ერთად, ახალ შენობაში, რომელიც შეიქმნა რიჩარდ კნილ ფრიმენის მიერ და გადასცა დერბის მაიკლ თომას ბასმა. კოლექცია მოიცავს გალერეას, სადაც ნაჩვენებია ჯოზეფ რაიტის მრავალი ნახატი; სხვა კოლექციები მოიცავს არქეოლოგიას, ბუნების ისტორიას, გეოლოგიას, სამხედრო კოლექციებს და მსოფლიო კულტურებს. სამხატვრო გალერეა გაიხსნა 1882 წელს.

დერბის მუზეუმი და სამხატვრო გალერეა
ინგლ. Derby Museum and Art Gallery
52°55′22″ ჩ. გ. 1°28′48″ დ. გ. / 52.9229194° ჩ. გ. 1.4800306° დ. გ. / 52.9229194; -1.4800306
დაარსდა 1879 წელს
ქვეყანა გაერთიანებული სამეფოს დროშა გაერთიანებული სამეფო
მდებარეობა City of Derby
ოფიციალური საიტი https://www.derbymuseums.org/museum-and-art-gallery/[1]
Map

ისტორია რედაქტირება

 
1876 წლის შენობაში ძირითადად განთავსებული იყო დერბის ცენტრალური ბიბლიოთეკა, მაგრამ ახალი შენობის გამყოფი ხაზი განსხვავებული იყო

ბუნების ისტორიის საზოგადოება განთავსებული იყო Full Street Public Baths– ში, იყო კერძო საზოგადოება, რომელიც ფინანსდებოდა მისი წევრების ფულადი სახსრებით. კოლექციები შეიქმნა შემოწირულობებით თავდაპირველად დოქტორ ფორესტერისგან, რომელიც იყო დერბის ფილოსოფიური საზოგადოების პრეზიდენტი. სამუზეუმო საზოგადოების მფარველი იყო უილიამ კავენდიში, დევონშირის მეექვსე ჰერცოგი, ხოლო პრეზიდენტი იყო სერ ჯორჯ კრევი, რომელიც დიდი ნატურალისტი იყო.[2] პოლკოვნიკ ჯორჯ გაულერმა საზოგადოებას გადასცა მინერალებისა და ეგზოტიკური ფრინველების კოლექცია, რომელშიც შედიოდა ალბატროსი, ავსტრალიაში გუბერნატორობის დროს ნაპოვნი.[3] 1839 წელს მექანიკის ინსტიტუტში მოეწყო დიდი გამოფენა, რომელიც შეიცავდა ბევრ ნივთს, მათ შორის ჯოზეფ სტრუტის კოლექციას. ბევრი მათგანი დერბის მუზეუმის კოლექციაში შევიდა. საზოგადოება 1840 წელს ვიქტორიას ქუჩაზე მდებარე ათენაუმში გადავიდა. საზოგადოების კოლექციები განსაკუთრებით გაიზარდა 1856 წლისთვის.

1857 წელს ლელევინ ჯევიტი გახდა მუზეუმის მდივანი და მუზეუმი ფართო საზოგადოებისთვის გაიხსნა შაბათს დილით. 1858 წელს დერბის ფილოსოფიური საზოგადოება გადავიდა საცხოვრებლად დერბიში, უორდვიკში, რადგან იგი გაერთიანდა დერბის ქალაქისა და საგრაფოს მუზეუმთან და ბუნების ისტორიის საზოგადოებასთან.[2] 1863 წელს ბოტანიკოსი ალექსანდრე კროალი დაინიშნა პირველ ბიბლიოთეკრად და კურატორად, ხოლო მომდევნო წელს მუზეუმი და ბიბლიოთეკა გაერთიანდა. კროოლი გაემგზავრა 1875 წელს [2] და გახდა სტერლინგის სმიტის ინსტიტუტის კურატორი.[4]

მუზეუმი საზოგადოებისთვის საბოლოოდ ხელმისაწვდომი გახდა 1879 წლის 28 ივნისს. სამხატვრო გალერეა გაიხსნა 1882 წელს და 1883 წელს მუზეუმს მიეწოდება ელექტროენერგია ახალი განათებისთვის.[5]

1936 წელს მუზეუმს გადაეცა ალფრედ ე. გუდის ნახატების მნიშვნელოვანი კოლექცია, რომელიც ხელოვნების ნიმუშებს 50 წლის განმავლობაში აგროვებდა. მისი გარდაცვალების შემდეგ, 1945 წელს მან დატოვა 13,000 ფუნტი მუზეუმის გაფართოების ასაშენებლად. გაფართოება, სადაც ახლა განთავსებულია მუზეუმი, დასრულდა 1964 წელს.[6] ახალი და ძველი შენობების ნაწილების განახლება განხორციელდა 20102011 წლებში.[7]

2012 წელს, 2 მაისიდან 19 მაისამდე, მუზეუმის საცავიდან 1000 -ზე მეტი ნივთი მოიპარეს. მუზეუმმა არ იცოდა ქურდობის შესახებ მანამ, სანამ პერსონალი დაწესებულებაში ნივთების შესანახად არ შევიდა. მოპარული ნივთები მოიცავდა მონეტებს, მედლებს და საათებს. 2013 წელს, ერთი ადამიანი ქურდობასთან კავშირის გამო დააკავეს. მოპარული ნივთების ნაწილი მუზეუმს დაუბრუნდა.[8][9]

დერბი და განმანათლებლური კავშირი რედაქტირება

 
ფილოსოფოსი კითხულობს ორრეზე, ჯოზეფ რაიტის ნახატი დერბიდან, 1766 წელი

დერბი მეთვრამეტე საუკუნეში მნიშვნელოვანი იყო განმანათლებლობაში მისი როლისთვის. ეს იყო პერიოდი, როდესაც მეცნიერება და ფილოსოფია დაუპირისპირდა მეფეების მმართველობის ღვთაებრივ უფლებას. განმანათლებლობას მრავალი მიმართულება აქვს, მათ შორის ფილოსოფიური " შოტლანდიური განმანათლებლობა ", რომელიც ორიენტირებულია ფილოსოფოს დეივიდ იუმის და საფრანგეთის რევოლუციის გარშემო მომხდარ მოვლენებზე. ინგლისის მიდლენდსი იყო ტერიტორია, სადაც მრეწველობისა და მეცნიერების მრავალი ძირითადი ფიგურა გაერთიანდა. მთვარის საზოგადოებაში შედიოდნენ ერაზმუს დარვინი, მეთიუ ბულტონი, ჯოზეფ პრისტლი და ჯოზია უედვუდი ბენჯამინ ფრანკლინთან ერთად. ერაზმუს დარვინმა, ჩარლზ დარვინის ბაბუამ, შექმნა დერბის ფილოსოფიური საზოგადოება, როდესაც იგი დერბიში გადავიდა, 1783 წელს.[10]

ჯოზეფ რაიტის ნახატები დერბიდან, რომლებიც ცნობილია ნახატებში სინათლისა და ჩრდილის გამოყენებისთვის, საზოგადოებისთვის უმნიშვნელოვანესი ნამუშევრებია. დერბის გალერეა ფლობს რაიტის 300 -ზე მეტ ესკიზს და 34 ზეთის ნახატს, ასევე შეიცავს დოკუმენტების კრებულს. კოლექციაშია ერთ-ერთი ნახატი სახელწოდებით "ალქიმისტი ფილოსოფიური ქვის ძიებაში" (1771) და ის ასახავს ფოსფორის ელემენტის აღმოჩენას, გერმანელი ალქიმიკოსის ჰენიგ ბრენდის მიერ, 1669 წელს.

ნახატი ფილოსოფოსი ლექცია ორრეზე გვიჩვენებს მზის გარშემო მექანიზმ ორერის მიერ პლანეტების მოძრაობის დემონსტრირებას. შოტლანდიელმა მეცნიერმა, ასტრონომმა და ლექტორმა ჯეიმზ ფერგიუსონმა, დერბიში, 1762 წელს ჩაატარა მთელი რიგი ლექციები.[11] ისინი ემყარებოდა მის წიგნს „ლექციები მექანიკის, ჰიდროსტატიკის, პნევმატიკის და ოპტიკის შესახებ, გამოქვეყნებულია 1760 წელს. რაიტმა, ლექციების საილუსტრაციოდ გამოიყენა სხვადასხვა მოდელები და ინსტრუმენტები. რაიტი ალბათ დაესწრო ფერგიუსონის ლექციას, მით უმეტეს, რომ ლექციების ბილეთები მხატვრისთვის ხელმისაწვდომი იყო ჯონ უაითჰერსტისგან, მისი ახლო მეზობლისგან, საათის შემქმნელისა და მეცნიერისგან. მხატვარს ასევე შეეძლო დაუფლებოდა უაიტჰერსტის პრაქტიკულ ცოდნას, რათა გაეგო მეტი ორერისა და მისი მუშაობის შესახებ.[12]

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. https://vocaleyes.co.uk/research/heritage-access-2022/benchmark/
  2. 2.0 2.1 2.2 Newsletter of the Geological Curators Club Error in webarchive template: Check |url= value. Empty.Category:Webarchive template errors, Vol 1, No. 8, 1976. Retrieved 26 February 2011.
  3. Glover, Stephen (1829). The history and directory of the borough of Derby, a guide p.430. 
  4. Old Town Cemetery, Stirling დაარქივებული 2011-10-24 საიტზე Wayback Machine. , accessed February 2011
  5. Derby Museum and Art Gallery: Home to a fascinating range of nationally important collections. Derbyshire Gazette (28 March 2018). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 ივნისი 2018. ციტირების თარიღი: 14 სექტემბერი 2021.
  6. Allard, Sarah (2003). Goodey's Derby. Breedon Books, გვ. 157. ISBN 1-85983-379-9. Allard, Sarah; Nicola Rippon (2003). Goodey's Derby. Breedon Books. p. 157. ISBN 1-85983-379-9.
  7. „Closure could be small step back for a giant leap forward. The building was closed on 18 October so asbestos could be removed and other refurbishment work started. A lighting upgrade and installation of a disabled lift will continue, with completion expected in March 2011“. Evening Telegraph. 19 October 2010.
  8. Derby museum theft: Police arrest two men. BBC (29 August 2012). ციტირების თარიღი: 10 September 2018
  9. Derby museum theft: Man charged. BBC (16 January 2013). ციტირების თარიღი: 10 September 2018
  10. Science and Technology in the Industrial Revolution. 
  11. Search.revolutionaryplayers.org.uk. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-03-16. ციტირების თარიღი: 2021-09-14.
  12. Nicolson, Benedict, Joseph Wright of Derby: painter of light, Taylor & Francis, 1968, ISBN 0-7100-6284-2