გელზენკირხენი

გელზენკირხენი (გერმ. Gelsenkirchen) — ქალაქი გერმანიაში, ჩრდილოეთ რაინ-ვესტფალიის მხარეში. მდებარეობს რურის არეალის ჩრდილოეთ ნაწილში. 2010 წლის მონაცემებით, მისი მოსახლეობა 257 981 ადამიანს შეადგენს.

ქალაქი
გელზენკირხენი Gelsenkirchen
დროშა გერბი
ქვეყანა	გერმანია
მხარე	ჩრდილოეთი რაინ-ვესტფალიაჩრდილოეთი რაინ-ვესტფალია
კოორდინატები	51°31′00″ ჩ. გ. 7°06′00″ ა. გ.
მმართველი	Frank Baranowski
ფართობი	104,84 კმ²
ცენტრის სიმაღლე	60 მ
მოსახლეობა	257 981 კაცი (2010)
სიმჭიდროვე	2 461 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი	UTC+1, ზაფხულში UTC+2
სატელეფონო კოდი	0209
საფოსტო ინდექსი	45801-45899
საავტომობილო კოდი	GE
ოფიციალური საიტი	gelsenkirchen.de
გელზენკირხენი ვიკისაწყობში

გელზენკირხენი პირველად 1150 წელს მოიხსენიება, მაგრამ XIX საუკუნემდე მხოლოდ პატარა სოფლად რჩებოდა. სწორედ ამ პერიოდიდან, ინდუსტრიულმა რევოლუციამ მთელი არეალის ზრდა დააჩქარა. 1840 წელს, როდესაც ქვანახშირის მპოპვება დაიწყო, ქალაქში 6000 მოსახლე ცხოვრობდა, უკვე 1900 წლისთვის კი 138 000.

XX საუკუნის დასაწყისში, გელზენკირხენი ევროპაში ქვანახშირის მომპოვებელი ყველაზე მნიშვნელოვანი ქალაქი იყო. მას „ათასი ცეცხლის ქალაქს“ უწოდებდნენ, რადგან მაღაროების გაზი ღამღამობით კაშკაშა ალით იწვოდა. 1928 წელს, გელზენკირხენი მეზობელ ქალაქებს — ბუერსა და ჰორსტს შეერწყა. ამ პერიოდში მისი სახელი გელზენკირხენი-ბუერი გახდა, 1930 წლიდან კი მხოლოდ გელზენკირხენი დამკვიდრდა. ნაცისტურ პერიოდში, ქალაქი ქვანახშირის მოპოვებისა და ნავთობის წარმოების ცენტრად რჩებოდა, რის გამოც მეორე მსოფლიო ომისას იგი მოკავშირეთა მიერ იბომბებოდა. დღეისათვის, გელზენკიხენში აღარაა არც ერთი ქვანახშირის მაღარო და ქალაქი ახალი პროფილის ძიებაშია. დეკადების განმავლობაში ქალაქს უმუშევრობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი ჰქონდა გერმანიაში. დღეისათვის, აქ ფუქციონირებს გერმანიაში უდიდესი მზის ენერგიის სადგური. ქალაქს ჰყავს ცნობილი საფეხბურთო კლუბი შალკე 04.

მოსახლეობის ზრდა

გელზენკირხენის მოსახლეობის ზრდა

წელი მოსახლეობა 1798 ca. 350 1838 505 1871 7,825 1875 11,295 1 დეკემბერი 1890 ¹ 28,057 1 დეკემბერი 1895 ¹ 31,582 1 დეკემბერი 1900 ¹ 36,937 1903 138.000 1 დეკემბერი 1905 ¹ 147,005 1 დეკემბერი 1910 ¹ 169,513 1914 175,000 8 ოქტომბერი 1919 ¹ 168,557 16 ივნისი 1925 ¹ 208,512 1928 340,077

წელი მოსახლეობა 16 ივნისი 1933 ¹ 332,545 17 მაისი 1939 ¹ 317,568 1945 160,000 13 სექტემბერი 1950 ¹ 315,460 1959 391,745 6 ივნისი 1961 ¹ 382,689 31 დეკემბერი 1970 347,100 30 ივნისი 1975 325,400 30 ივნისი 1980 305,600 30 ივნისი 1985 286,500 1 იანვარი 1989 287,255 30 ივნისი 1997 287,800 31 დეკემბერი 2003 272,445 31 დეკემბერი 2004 270,107

¹ აღწერები

ქალაქის პანორამა

იხილეთ აგრეთვე

• გერმანიის დიდი ქალაქების სია

რესურსები ინტერნეტში

• Official city website, with information in English including British/Irish influence during the 19th century დაარქივებული 2006-01-12 საიტზე Wayback Machine.
• Gelsenzentrum – Documetation center of urban and contemporary history of Gelsenkirchen
• Musiktheater im Revier
• Gelsenkirchen at MapQuest (interactive)
• About the football World Cup 2006 in Gelsenkirchen დაარქივებული 2007-02-20 საიტზე Wayback Machine.