ბრიტები

ბრიტები (ლათ მხ. რ. Britto. შესაძლებელია ძველი კელტური ფუძიდან Britt, ინგლ. Brythons) — კელტური ტომები, ბრიტანეთის კუნძულების ძირითადი მოსახლეობა ძვ.წ. VIII ს.-დან ახ.წ. V ს.-მდე; მათი ნაწილი გაანადგურეს ანგლოსაქსებმა, ნაწილი გადასახლდა უელსსა და შოტლანდიაში, აგრეთვე ბრეტანში (კონტინენტზე).

ბრიტანეთის კუნძულები V საუკუნის მეორე ნახევარში.

   ბრიტების ტერიტორიები.

   გელების ტერიტორიები.

   პიქტების ტერიტორიები.

ისტორია

ბრიტებს ჰქონდათ თემურ-გვაროვნული წყობილება, რომლის გადმონაშთები შემორჩათ რომაელთა ბატონობის ხანაშიც (I ს. შუა წლები — V ს. დასაწყისი). იბრძოდნენ რომაელთა ბატონობის წინააღმდეგ. ანგლო-საქსთა მიერ ბრიტანეთის დაპყრობის ხანაში (V—VI სს.) ბრიტების ნაწილი შემუსრეს, ნაწილი მონებად და ლეტებად აქციეს, ნაწილი უელსში, შოტლანდიასა და არმორიკის ნახევარკუნძულზე გაიხიზნა. ბრიტანეთში დარჩენილი ბრიტები მომავალი ინგლისელების ეროვნების ერთ-ერთი შემადგენელი ელემენტი გახდნენ.

რკინის ხანის კელტური ტომები ბრიტანეთში

ცენტრალური ბრიტანეთი

• დობუნები — თანამედროვე გლოსტერშირი, ჰერეფორდშირი, ოქსფორდშირი და უესტ–მიდლენდსი
• იცენები — თანამედროვე ნორფოლკი, საფოლკი და კემბრიჯშირი
• კატუველაუნები — თანამედროვე ჰარტფორდშირი, კემბრიჯშირი და დიდი ლონდონი ტემზიდან ჩრდილოეთით
• კორიტანები — თანამედროვე ლინკოლნშირი, ლესტერშირი და სტაფორდშირი
• კორნოვიები — თანამედროვე ჩეშირი, დერბიშირი და შროპშირი
• პარიზიები — თანამედროვე იორკშირის აღმოსავლეთ რაიდინგი
• ტრინოვანტები — თანამედროვე ესექსი და საფოლკი

ჩრდილოეთ ბრიტანეთი

• ბრიგანტები — თანამედროვე იორკშირი, კამბრია, ლანკაშირი და დარემი
• ვოტადინები — ჩრდილოეთ ნორტუმბერლენდი, შოტლანდიის საზღვრები და აღმოსავლეთ ლოტიანი
• დამნიები — სტრატკლაიდი
• კალედონელები — შოტლანდიის მაღალმთიანეთი

სამხრეთ ბრიტანეთი

• ანკალიტები — სავარაუდოდ ტემზის ველი, ლონდონის დასავლეთით
• ატრებატები (ერთ–ერთი ბელგების ტომებისგან) — თანამედროვე ჰემპშირი, ტემზის ველი
• ბელგები — თანამედროვე ჰემპშირი და გლოსტერშირი
• ბიბროკები — თანამედროვე ბერკშირი
• დუროტრიგები — თანამედროვე სომერსეტი და დორსეტი
• დუმნონიები (დუმნონები) — თანამედროვე დევონი, კორნუოლი და სომერსეტი
• კანტიაკები (კანტიები) — თანამედროვე კენტი
• რეგნიები — თანამედროვე სურეი და სუსექსი

დასავლეთ ბრიტანეთი

• განგანიები (ერთ–ერთი ორდოვიკების ტომებისგან) — ნახევარკუნძული ლაინი
• დეკეანგლიები — თანამედროვე ფლინტშირი და დენბიშირი
• დემეტები — თანამედროვე პემბრუკშირი, კერედიგიონი და კარმარტენშირი
• ორდოვიკები — ჩრდილო–დასავლეთ უელსი: ისტორიული გვინედი და ჩრდილოეთ პოუისი
• სილურები — სამხრეთ–აღმოსავლეთ უელსი: ისტორიული გლამორგანი, მონმუტშირი და სამხრეთ პოუისი

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 528.