ბერტრადა დე მონფორი

ბერტრადა დე მონფორი (ფრანგ. Bertrade de Montfort; დ. 1070 — გ. 14 თებერვალი, 1117) — მონტფორტთა დინასტიის წარმომადგენელი. საიმონ I-ის უფროსი ასული. ანჟუს გრაფინია 1089-1092 წლებში როგორც ფულკ IV-ის მეხუთე ცოლი და საფრანგეთის დედოფალი 1092-1108 წლებში როგორც ფილიპ I-ის მეორე ცოლი. იერუსალიმის მეფე ფულკ V-ის დედა.

ბერტრადა დე მონფორი
დედოფალი ბერტრადა და მისი ფრეილინები. დედოფალი წარმოდგენილია ცენტრში, მწვანე კაბით.
საფრანგეთის დედოფალი
მმართ. დასაწყისი:	1092
მმართ. დასასრული:	1108
წინამორბედი:	ბერთა ჰოლანდიელი
მემკვიდრე:	ადელაიდა სავოიელი
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი:	1070
გარდ. თარიღი:	14 თებერვალი, 1117, (46-47 წლის)
მეუღლე:	ფულკ IV, ანჟუს ჰერცოგი ფილიპ I, საფრანგეთის მეფე
შვილები:	ფულკ V, იერუსალიმის მეფე ფილიპი, მანტის გრაფი ფლორი, ნანჟის გუბერნატორი სესილია, გალილეს პრინცესა
დინასტია:	მონფორები
მამა:	საიმონ I დე მონფორი
დედა:	აგნეს დ'ევრე
რელიგია:	კათოლიციზმი
ბერტრადა დე მონფორი ვიკისაწყობში

ბიოგრაფია

ბერტრადა დაიბადა 1070 წელს საფრანგეთში. იგი იყო ფრანგი დიდგვაროვნის, საიმონ I-ისა და მისი მეორე მეუღლის, აგნეს დ'ევრეს პირველი შვილი. მისი უმცროსი ძმა იყო ნორმანდიის ჰერცოგი და ევრეს გრაფი ამური III.

1089 წელს ბერტრადა ცოლად გაჰყვა უკვე ოთხჯერ განქორწინებულ ანჟუს გრაფ ფულკ IV, რაზეც ლაპარაკია შემდეგ წყაროში:

„თავისი უსიამოვნებებით ცნობილმა ფულკ ანჟუელს მორიგი ქალბატონი შეუყვარდა. იგი ამური დე მონფორის უფროსი დაა, რომელიც სახელგანთქმულია თავისი კეთილშობილებითა და სილამაზით“

ბერტრადასა და ფულკის ქორწინება უიღბლო აღმოჩნდა, რის გამოც 1092 წელს ისინი განქორწინდნენ, თუმცა ქორწინებიდან მათ ერთი საერთო ვაჟი დარჩათ.

განქორწინებისთანავე, ულამაზესმა და გონიერმა ბერტრადამ რომანი თვით საფრანგეთის მეფე ფილიპ I-თან გააბა. მალევ მეფე გასცილდა თავის ცოლს, ბერთა ჰოლანდიელს, რომელიც კოშკში გამოკეტეს. 1092 წლის 15 მაისს ფილიპი და ბერტრადა დაქორწინდნენ, რის შემდეგაც იგი საფრანგეთის დედოფლად გვევლინება. თავდაპირველად რომის პაპი ბერთა ჰოლანდიელის მხარეს იჭერდა და კატეგორიულ უარს ამბობდა ფილიპის ახალი ქორწინების ლეგიტიმაციაზე, თუმცა 1095 წელს ჯვაროსნულ ლაშქრობაში ჩართვის პირობით პაპმა ურბან II-მ მათი ქორწინება კანონიერად სცნო.

ბერტრადამ მეფეს კიდევ ორი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი გაუჩინა. ცხადია მას ტახტზე თავისი ვაჟის დასმა სურდა, რის გამოც მან ინგლისის მეფე ჰენრი I-ს წერილი მისწერა თავისი გერის, ტახტის მემკვიდრე ლუი კაპეტის ინგლისში გადასახლების თაობაზე. მას შემდეგ, რაც ჰენრისგან უარი მიიღო, ბერტრადა ათასგვარი ჯადოთი და საწამლავით ცდილობდა ლუის მოკვლას, თუმცა ამაოდ. მისი ძალისხმევა ფუჭი აღმოჩნდა. 1108 წელს ფილიპი გარდაიცვალა და ტახტზე ლუი VI ავიდა, რაზეც სამეფო კარის მემატიანე გვამცნობს:

„დედოფალი ბერტრადა ჯერ კიდევ ახალგაზრდა და ლამაზია, იგი ყოველთვის ადვილად ხიბლავს მამაკაცებს. ამიტომაც, იგი ფონტერვუდის სააბატოში გადავიდა, რათა ღმერთსა და ანგელოზებს ემსახუროს და ცოდვები მოინანიოს“

იგი ფონტერვუდის სააბატოში მთელი დარჩენილი წლები ცხოვრობდა, სადაც 1117 წლის 14 თებერვალს, 46-47 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

მისმა ვაჟმა პირველი ქორწინებიდან, მამის გარდაცვალების შემდეგ ანჟუს გრაფობა მიიღო, თუმცა იგი მალევე დაქორწინდა იერუსალიმის დედოფალზე, რითაც იგი მეფე გახდა.

შვილები

თავის პირველ ქმართან ბერტრადას მხოლოდ ერთი ვაჟი ჰყავდა:

1. ფულკ V (1089-1143), ანჟუს გრაფი და იერუსალიმის მეფე, პირველად იქორწინა ერემბურგ მაინელზე, მისი გარდაცვალების შემდეგ კი მელიზენდა იერუსალიმელზე;

თავის მეორე ქმართან ბერტრადას ჰყავდა სამი შვილი:

1. ფილიპი (?-1123), მანტის გრაფი;
2. ფლორი (?-1118), ნანჟის გუბერნატორი;
3. სესილია (?-1145), პირველად ცოლად გაჰყვა ანტიოქიისა და გალილეს პრინც ტანკერდ I-ს, მისი გარდაცვალების შემდეგ კი გრაფ პონს ტრიპოლელს;

ლიტერატურა

• Blacker, Jean (1998). "Women, Power, and Violence in Orderic Vitalis's "Historia Ecclesiastica". In Roberts, Anna. Violence Against Women in Medieval Texts. University Press of Florida.
• Bradbury, Jim (2007). The Capetians: The History of a Dynasty. Bloomsbury Publishing.
• Hodgson, Natasha R. (2007). Women, Crusading and the Holy Land in Historical Narrative. The Boydell Press.
• Hollister, C. Warren (2001). Henry I. Yale University Press.
• McDougall, Sara (2017). Royal Bastards: The Birth of Illegitimacy, 800-1230. Oxford University Press.