ბალაშ აზეროღლუ (აზერ. Balaş Azəroğlu; დ. 11 ნოემბერი, 1921, ბაქო - 2011 წლის 24 აპრილი, იქვე) — აზერბაიჯანელი და საბჭოთა პოეტი, რედაქტორი, მთარგმნელი, პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე, ირანის აზერბაიჯანის ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის მონაწილე, სახალხო პოეტი. აზერბაიჯანის სსრ (1981), აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის პირადი სტიპენდიანტი. ფილოლოგიის მეცნიერებათა კანდიდატი (1966 წ.).

ბალაშ აზეროღლუ
აზერ. Balaş Azəroğlu
დაბადების თარიღი 11 ნოემბერი, 1921(1921-11-11)
დაბადების ადგილი ბაქო
გარდაცვალების თარიღი 24 აპრილი, 2011(2011-04-24) (89 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბაქო
საქმიანობა პოეტი, რედაქტორი და მთარგმნელი
მოქალაქეობა  სსრკ
 აზერბაიჯანი
ალმა-მატერი ბაქოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი
ჯილდოები დიდების ორდენი, Q63706400?, ხალხთა მეგობრობის ორდენი და საპატიო ნიშნის ორდენი
მეუღლე მედინა გიულგიუნი

ბიოგრაფია რედაქტირება

1938 წელს აზეროღლუ ოჯახთან ერთად გადავიდა არდაბილში. 1941-1945 წლებში მონაწილეობდა ირანის აზერბაიჯანის ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობაში, იყო არდაბილის ანტიფაშისტური ორგანიზაციის „ზიდდ-ფაშისტის“ ერთ-ერთი დამფუძნებელი. 1942 წელს შეუერთდა ირანის სახალხო პარტიას, ხოლო 1943 წელს აირჩიეს ზიდდ-ფაშისტური ორგანიზაციის არდაბილის კომიტეტის თავმჯდომარედ. 1945 წლიდან - აზერბაიჯანის დემოკრატიული პარტიის წევრი. 1945-1946 წლებში იყო აზერბაიჯანის დემოკრატიული პარტიის არდაბილის რაიონული კომიტეტის ორგანოს, გაზეთ „ჯოვდეტის“ რედაქტორი, თავრიზის რადიოკომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილე, ასევე აზერბაიჯანის ეროვნული მეჯლისის დეპუტატი.

1947 წელს დაბრუნდა სამშობლოში და იმავე წელს ჩაირიცხა აზერბაიჯანის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილოლოგიურ ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა 1952 წელს. 1966 წელს გახდა ფილოლოგიურ მეცნიერებათა კანდიდატი.

აზერბაიჯანის დემოკრატიული პარტიის ცენტრალური კომიტეტის ორგანოს გაზეთ „აზერბაიჯანის“ რედაქტორი იყო. 1956-1964 წლებში ეკავა პროპაგანდის განყოფილების უფროსის და აზერბაიჯანის დემოკრატიული პარტიის ცენტრალური კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილის თანამდებობები. ხელმძღვანელობდა სსრკ-ში მცხოვრებ ირანელ პოლიტიკურ ემიგრანტთა საზოგადოებას.

1963-1982 წლებში იყო აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ნიზამის ლიტერატურის ინსტიტუტის თანამშრომელი, 1981-1991 წლებში მუშაობდა აზერბაიჯანის მწერალთა კავშირის გამგეობის მდივნად. იყო აზერბაიჯანის მწერალთა კავშირის უხუცესთა საბჭოს წევრი (1991).

1991 წლიდან სიცოცხლის ბოლომდე იყო აზერბაიჯანის მწერალთა კავშირის სამხრეთ აზერბაიჯანის ლიტერატურის უფროსი მრჩეველი.

შემოქმედება რედაქტირება

პოეტის 40-ზე მეტ წიგნში თავმოყრილი, სხვადასხვა ჟანრში დაწერილი შემოქმედების მთავარი ლაიტმოტივი არის სამშობლოსადმი მიჯაჭვულობა, ეროვნული გამოღვიძებისა და თავისუფლებისთვის ბრძოლის განდიდება. ჰუმანიზმის იდეების მაცნე აზეროღლუს ლექსები ასევე ფართოდ ასახავს ღრმა შეშფოთებას და პასუხისმგებლობის გრძნობას კაცობრიობის მომავალ ბედზე. აზეროღლუ თავის ნაშრომებში წერდა სამშობლოს სიყვარულზე, ირანელი ხალხის რევოლუციურ განწყობებზე და ამხილებდა ფაშიზმს. საბჭოთა აზერბაიჯანისადმი მიძღვნილ მის ლექსებში დომინირებს შემოქმედებითი მოღვაწეობის, ხალხთა მეგობრობის, მშვიდობისთვის ბრძოლის თემები. აზეროღლუს ლექსები ღრმა ლირიზმით გამოირჩევა. ბაქოში გამოიცა მისი კრებულები: „ლექსები“ (1948), „სავალანი“ (1949), „ბრძოლის ბილიკებზე“ (1950), „ახალგაზრდობის მეგობრები“ (1950), „ჩემი სიმღერები“ (1952), „ დილის ვარსკვლავი“ (1953) და სხვა.

პოეტის მრავალი ნაწარმოები ითარგმნა და გამოიცა უცხო ენებზე. ბალაშ აზეროღლუ ასევე ცნობილი იყო როგორც შუა საუკუნეების აზერბაიჯანული ლიტერატურის კვლევების ავტორი. დაჯილდოებულია არაერთი ორდენითა და მედლით.[1]

სქოლიო რედაქტირება

  1. Балаш Азероглу. azertag.az. ციტირების თარიღი: 2019-09-22.