ბაბა იაგა (რუს. Яга, яга-баба, еги-баба, ягая, Ягишна, Ягабова, Егибоба; უკრ. Баба-Язя, Язя, Язі-баба, Гадра; პოლ. jędza, babojędza; ჩეხ. jezinka, Ježibaba[1] ведьма, лесная баба; в.-სერბ. баба jега; სლოვენ. jaga baba, ježi baba;[2][3] ხორ. Baba Rogaსლავური ფოლკლორისა და მითოლოგიის პერსონაჟი, ბებერი, ქალი მაგიური ძალით.

ბაბა იაგა

სიტყვა ბაბა უმრავლეს სლავურ ენაზე ნიშნავს ბებერ ქალს ან უბრალოდ გათხოვილ ქალს. სიტყვა იაგას ერთმნიშვნელოვანი ეტიმოლოგია არ არის ცნობილი.

სლავურ ზღაპრებში ბაბა იაგა არის ბებერი, მახინჯი ქალი. გადაადგილდება მფრინავი ცოცხის საშუალებით. ცხოვრობს ქათმისფეხებიან ქოხში. ქოხში მასთან ერთად ხანდახან სხვა არსებებიც ცხოვრობდნენ მაგალითად სულები ან მრჩეველი კატა.

ბაბა იაგა ხშირად უარყოფითი პერსონაჟია. თუმცა ხანდახან მთავარი გმირებისთვის დამხმარე როლიც აკისრია.[4]

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Дубровський В. Г. Словник московсько-український. — К.: Рідна мова, 1918. — 542 с.
  • Яга / В. Я. Петрухин // Славянские древности: Этнолингвистический словарь : в 5 т. / под общ. ред. Н. И. Толстого; Институт славяноведения РАН. — М. : Межд. отношения, 2012. — Т. 5: С (Сказка) — Я (Ящерица). — С. 614. — ISBN 978-5-7133-1380-7.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Потебня А. А. «О мифическом значении некоторых поверий и обрядов» (1865) с. 270
  2. Петрухин 2012.
  3. Дубровський 1918.
  4. НИЭ 2002, Обычно выступает в качестве враждебной человеку силы, реже — помощницы героя.