აბსურდი

აბსურდი (ლათ. absurdus — „უაზრო“, „შეუსაბამო“) — რაიმე ალოგიკური, რომელიც საღ აზრს ეწინააღმდეგება.

აბსურდულად ითვლება შეხედულება, რომელიც გარეგნულად წინააღმდეგობრივი არ არის, თუმცა მის გაანალიზებას წინააღმდეგობამდე მივყავართ. მაგ. წინადადებაში „ალექსანდრე მაკედონელი უშვილო მშობლების გაზრდილი იყო“ არის მხოლოდ მტკიცება და არ არის უარყოფა, და შესაბამისად, არ არის აშკარა წინააღმდეგობა. თუმცა აშკარაა, რომ ამ მტკიცებიდან გამომდინარეობს წინააღმდეგობა: „ზოგიერთ მშობლებს ჰყავთ შვილები და ამავე დროს არ ჰყავთ ისინი“. აბსურდს განარჩევენ უაზრობისგან. უაზრობა არც ჭეშმარიტებაა და არც სიცრუე, მას ვერ დავუპირისპირებთ სინამდვილეს, რომ გავარკვიოთ, შეესაბამება იგი მას თუ არა. აბსურდული გამონათქვამი კი გააზრებულია და საკუთარი წინააღმდეგობის ძალით სიცრუე გამოდის. მაგ. გამოთქმა „თუ წვიმა მოდის, მაშინ ტრამვაი“ არის უაზრო, ხოლო გამოთქმა „ვაშლი გაჭრილი იქნა სამ არათანაბარ ნახევრად“ კი უაზრო არ არის, თუმცა აბსურდულია.

ფილოსოფიაში აბსურდი გამოხატავს კოფლიქტს ადამიანის მისწრაფებას, მისწვდეს ხელშეუვალ ღირებულებებსა და ცხოვრების აზრს, და ადამიანურ უუნარობას შორის, აღმოაჩინოს რაიმე. ამ კონტექსტში აბსურდი არ გულისხმობს "ლოგიკურ შეუძლებლობას", ის გამოხატავს "ადამიანურ შეუძლებლობას". სამყარო და ადამიანური გონება ცალ-ცალკე არ იწვევს აბსურდს. აბსურდს იწვევს მათი დაპირისპირებული ბუნება, რომლებიც ერთდროულად არსებობენ.

იხილეთ აგრეთვე

• აბსურდიზმი — ფილოსოფიური მიმდინარეობა
• აბსურდის თეატრი — ლიტერატურული მიმდინარეობა

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 42.
• OBERIU, edited by Eugene Ostashevsky. Northwestern 2005 ISBN 0-8101-2293-6
• Thomas Nagel: Mortal Questions, 1991. ISBN 0-521-40676-5

რესურსები ინტერნეტში

• Fiction of the Absurd დაარქივებული 2011-07-18 საიტზე Wayback Machine.
• Absurdist Monthly Review Magazine
• Gone Lawn Excavation Project : active absurdist and related authors
• The New Absurdist დაარქივებული 2006-07-11 საიტზე Wayback Machine.