Uniswap
Uniswap — კრიპტოვალუტის ბირჟა, რომელიც იყენებს დეცენტრალიზებულ ქსელის პროტოკოლს. Uniswap ასევე არის კომპანიის სახელი, რომელმაც თავდაპირველად შექმნა Uniswap პროტოკოლი. პროტოკოლი ხელს უწყობს ავტომატიზირებულ ტრანზაქციებს კრიპტოვალუტის მონეტებს შორის Ethereum blockchain-ზე ჭკვიანი კონტრაქტების გამოყენებით. 2020 წლის ოქტომბრის მდგომარეობით, Uniswap იყო შეფასებული, როგორც ყველაზე დიდი დეცენტრალიზებული ბირჟა და მეოთხე უდიდესი კრიპტოვალუტის ბირჟა ყოველდღიური ვაჭრობის მოცულობით.[1]
ისტორია რედაქტირება
Uniswap შეიქმნა 2018 წლის[2] 2 ნოემბერს Siemens-ის ყოფილი მექანიკოსის, ჰეიდენ ადამსის მიერ.[1]
Uniswap-მა მიიღო ინვესტიციები სარისკო კაპიტალის ფირმებისგან, მათ შორის Andreessen Horowitz, Paradigm Venture Capital,[3][4] Union Square Ventures LLC და ParaFi.[1][5] Uniswap-ის საშუალო დღიური ვაჭრობის მოცულობა იყო 220 მილიონი აშშ დოლარი 2020 წლის ოქტომბერში.[1] ტრეიდერებმა და ინვესტორებმა გამოიყენეს Uniswap დეცენტრალიზებულ ფინანსებში (DeFi) გამოყენების გამო.[1]
Uniswap-ის პროტოკოლის პირველი ვერსია (V1) გამოქვეყნდა 2018 წლის ნოემბერში, როგორც კონცეფციის დადასტურება AMM-ებისთვის (Automated Market Makers).[6] ვერსია 2 ამოქმედდა 2020 წლის მაისში,[7] ხოლო ვერსია 3 ამოქმედდა 2021 წლის მაისში, სადაც წარმოდგენილია ახალი ვარიანტები ლიკვიდობის გარკვეული ფასის დიაპაზონში გადანაწილებისთვის.[8]
მიმოხილვა რედაქტირება
Uniswap არის დეცენტრალიზებული ფინანსური პროტოკოლი, რომელიც გამოიყენება კრიპტოვალუტების და ტოკენების გაცვლისთვის;[1][9] ის მოწოდებულია ბლოკჩეინ ქსელებზე, რომლებიც ამუშავებენ ღია კოდის პროგრამულ უზრუნველყოფას. ეს განსხვავდება კრიპტოვალუტის ბირჟებისგან, რომლებსაც მართავენ ცენტრალიზებული კომპანიები.
პროტოკოლში შეტანილ ცვლილებებს კენჭს უყრიან მშობლიური კრიპტოვალუტისა და მმართველობის ტოკენის მფლობელები, სახელწოდებით UNI, და შემდეგ ახორციელებენ დეველოპერთა გუნდის მიერ. UNI მონეტები თავდაპირველად დარიგდა პროტოკოლის ადრეულ მომხმარებლებს.[10] Ethereum-ის თითოეულ მისამართს, რომელიც ურთიერთქმედებდა Uniswap-თან 2020 წლის 1 სექტემბრამდე, მიიღო 400 UNI ტოკენის მოთხოვნის შესაძლებლობა (იმ დროს დაახლოებით $1,400). UNI ტოკენის საბაზრო კაპიტალიზაცია 6,6 მილიარდ აშშ დოლარზე მეტია 2022 წლის თებერვლის მდგომარეობით.[1]
პროტოკოლი რედაქტირება
ცენტრალიზებული ბირჟებისგან განსხვავებით, Uniswap იყენებს ლიკვიდურობის აუზებს, ვიდრე ემსახურება როგორც ბაზრის შემქმნელს, უფრო ეფექტური ბაზრების შექმნის მიზნით.[11][12][1] ცალკეული პირები და ბოტები, რომლებსაც „ლიკვიდობის პროვაიდერებ-ს“ უწოდებენ, აწვდიან ბირჟას ლიკვიდურობას ჭკვიან კონტრაქტში წყვილი ტოკენის დამატებით, რომელთა ყიდვა-გაყიდვა შეუძლიათ სხვა მომხმარებლებს. სანაცვლოდ, ლიკვიდობის პროვაიდერებს ეძლევათ ამ სავაჭრო წყვილისთვის მიღებული სავაჭრო გადასახადების პროცენტი. თითოეული ვაჭრობისთვის ტოკენების გარკვეული რაოდენობა ამოღებულია აუზიდან სხვა ტოკენის ოდენობით, რითაც იცვლება ფასი. არ არის საჭირო ტოკენების ჩამოთვლა, რომლებიც საშუალებას აძლევს Ethereum-ის ტოკენების დიდ რაოდენობას ხელმისაწვდომი იყოს და არც რეგისტრაციაა საჭირო მომხმარებლებისთვის.[1] როგორც ღია კოდის პროგრამული უზრუნველყოფა, Uniswap-ის კოდი ასევე შეიძლება ჩანგალი იყოს ახალი ბირჟების შესაქმნელად.[13]
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 DeFi Boom Makes Uniswap Most Sought-After Crypto Exchange en (16 October 2020).
- ↑ Adams, Hayden. (11 February 2019) A short history of Uniswap en.
- ↑ Gara, Antoine. From Wall Street's Greatest Trade To The Top Dealmakers And Financial Entrepreneurs: 30 Under 30 In Finance 2021 en.
- ↑ Castillo, Michael del. 11 Bitcoin And Blockchain Leaders Made Forbes 30 Under 30 List en.
- ↑ Novogratz Plows Ahead In DeFi Amid the 'Gamifying' of Crypto en (29 September 2020).
- ↑ The Uniswap V1 Protocol | Uniswap. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-22. ციტირების თარიღი: 2022-04-03.
- ↑ The Uniswap V2 Protocol | Uniswap. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-01-17. ციტირების თარიღი: 2022-04-03.
- ↑ What is Uniswap? | Uniswap.
- ↑ Crypto Exchange Gets Millions After Copy-Paste of a Rival's Code en (11 September 2020).
- ↑ Confidential, Crypto. Stimulus Checks From A Crypto Exchange; Bitcoin Rebound en.
- ↑ Lo, Yuen; Medda, Francesca (3 November 2020). „Uniswap and the rise of the decentralized exchange“. Mpra.ub.uni-muenchen.de (ინგლისური).
- ↑ Konrad, Alex. These Young Investors Are Still Betting Big On Crypto — And Are Taking Harvard And Stanford Along For The Ride en.
- ↑ Osborne, Charlie. DeFi SushiSwap creator returns $14m in ETH to project after causing token crash en.