ჯუმა-მეჩეთი (ბაქო)
ჯუმა-მეჩეთი (აზერ. Cümə məscidi) — შიიტური ჯუმა-მეჩეთი, განლაგებული აზერბაიჯანის დედაქალაქ ბაქოში, მის ისტორიულ ნაწილ იჩერი შეჰერში, ასაფ ზეინალის ქუჩა 49-ში. თავისი არსებობის განმავლობაში მეჩეთი არაერთხელ რადიკალურად გადაკეთდა.[1] მეჩეთს ახლავს XV საუკუნის მინარეთი.[2]
მეჩეთი განლაგებულია მჭიდროდ ათვისებულ ნაკვეთზე, ტრადიციებით ნაკურთხ ადგილზე. ზოგიერთი მეცნიერი გამოთქვამს აზრს, რომ ამ ადგილზე ადრე წარმართული ცეცხლის ტაძარი იდგა.
1437–1438 წლებში დერბენდის დინასტიის შირვანშაჰ ჰალილ-ული I მმართველობის დროს მეჩეთს მიუშენეს მინარეთი, რომელიც დღემდე შემორჩა. თქმულების მიხედვით, მეორე მეჩეთის შენობაც ცეცხლმა გაანადგურა.
XX საუკუნის დასაწყისში ერთ-ერთი მდიდარი მორწმუნეს – ბაქოელი ჰაჯი შეიჰ დადაშევის – მიერ მეჩეთი გადაკეთდა და ასეთ მდგომარეობაში მოაღწია ჩვენამდე.