ჩინ მეჩეთი
ჩინ მეჩეთი (აზერბ. Çin məscidi) — XIV საუკუნის ისტორიული მეჩეთი. ის ძველი ქალაქის ნაწილია და მდებარეობს კიჩიკ გალას ქუჩაზე, შირვანშაჰების სასახლის მახლობლად, ქალაქ ბაქოში, აზერბაიჯანში. აღსანიშნავია, რომ შენობა ასევე რეგისტრირებულია, როგორც ეროვნული არქიტექტურული ძეგლი აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 2001 წლის 2 აგვისტოს მიღებული გადაწყვეტილებით [1].
.JPG)
ისტორია რედაქტირება
ფასადის ეპიგრაფიკული წარწერის თანახმად, რომელიც განთავსებულია მეჩეთის შესასვლელი კარის თავზე, აღნიშნული ნაგებობა 1375 წელს აშენდა (ჰიჯრი 777 წელს). აქვე აღნიშნულია, რომ მეჩეთი აშენდა იმამ იბნ ოსმან შირვანის ნებით. ამ მიზეზით, ზოგჯერ მეჩეთს მისი სახელითაც კი მოიხსენიებენ [2][3].
ფასადის სხვა ეპიგრაფიკული წარწერებიდან კი ირკვევა, რომ ძეგლი აღადგინა 1772-1773 წლებში (ჰიჯრით 1186 წელი) მასუდ ალის მიერ [2][3].
2012 წელს ძველი ქალაქის სახელმწიფო ისტორიულ-არქიტექტურული ნაკრძალის განყოფილებამ მეჩეტში მნიშვნელოვანი სარემონტო და სარესტავრაციო სამუშაოები ჩაატარა [3].
არქიტექტურა რედაქტირება
სტალაქტიკური მიჰრაბი, რომელიც შედგება ხუთი იარუსისგან, რომელიც ინტერიერის სამხრეთ კედელზე სწორკუთხედით არის ჩარჩოებული, ქმნის შირვან-აფშერონის არქიტექტურული სკოლის გარკვეულ მოტივებს [4]. კიდეებზე მოთავსებულია პატარა ნიშები [2].
მეჩეთის მთავარი ფასადი ასიმეტრიულია და მისი ხისტი, მოცულობითი კომპოზიცია ხაზგასმულია კლასიკური ტიპის პორტალი-შესასვლელით [2][3] .
პორტალზე ზუსტად პროფილირებული მართკუთხა ჩარჩო, პროფილური ღრუს და არაბული ეპიგრაფიკული სათაური წარმოდგენილია კლასიკური ფორმით, ფასადის მთელი კედლის ფონზე. ქალაქის შუა საუკუნეების აღმოსავლური სტილის პორტალებს შორის ამ მეჩეთის პორტალი ყველაზე კლასიკურია [2][3].
მეჩეთში გამოიფინება და ინახება უძველესი მონეტები. მუზეუმის მთავარი ექსპოზიციაა სავალუტო ერთეულები და მონეტები და ასევე სხვა საინტერესო უძველესი ექსპონატები სასანიდების, სეფიანთა, შირვანშაჰებისა და სხვათა ეპოქიდან, რომლებიც აზერბაიჯანში ფულის მიმოქცევის დაწყებიდან სხვადასხვა პერიოდში არსებობდა. ექსპონატები იყოფა ცალკეულ პერიოდებად და დაჯგუფებულია სხვადასხვა ვიტრინებში. პერიოდის ზოგადი მახასიათებლები, სპეციფიკაციები, ტიპები და ინფორმაცია ამ პერიოდის სავალუტო ერთეულების ადგილმდებარეობის შესახებ განთავსებულია ცალკე დაფაზე ვიტრინების გარეთ.
ხალხური ეტიმოლოგიის თანახმად, მეჩეთს „ჩინ“ უწოდებენ იმის გამო, რომ ამ მეჩეთში მოსული ადამიანების სურვილები და სურვილები „ჩინებულია“.
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Nazirlər Kabinetinin qərarı. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 სექტემბერი 2021. ციტირების თარიღი: 12 March 2018.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "Çin" məscidi az. scwra.gov.az. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 მარტი 2018. ციტირების თარიღი: 15 March 2018.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 ÇİN MƏSCİDİ az. icherisheher.gov.az. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 19 იანვარი 2017. ციტირების თარიღი: 15 March 2018.
- ↑ შეცდომა ციტირებაში არასწორი ტეგი
<ref>; სქოლიოსათვისazertagარ არის მითითებული ტექსტი; $2