შაჰის მეჩეთი ან ქეი-კუდაბის მეჩეთი (აზერ. Şah məscidi və ya Keyqubad məscidi) — მეჩეთი აზერბაიჯანში. მდებარეობს შირვანშაჰების სასახლის ძველი სასახლის ზემო ეზოში ქალაქ ბაქოში. შირვანშაჰების სასახლის შენობის უკან, სეიდ იაჰია ბაკუვის მავზოლეუმის წინ. შენობას სახელი ეწოდა დამკვეთის შირვანშაჰ შეიჰ-კუდაბის (1317-1348) პატივსაცემად.

შაჰის მეჩეთი

მეჩეთი შედგება მართკუთხა დარბაზისგან და პატარა დერეფნისგან მის წინ. დარბაზის ცენტრში ოთხი სვეტია. მართკუთხა გეგმის მეჩეთი გაერთიანებულია მისაღებთან.

შენობის ზუსტი ისტორია და ფუნქცია საკამათოა. ქამილ ფარხადოღლუ თავის წიგნში „იჩერი შეჰერ-“ში წერს, რომ შეიჰ ქეი-კუდაბის მეჩეთში ასევე ფუნქციონირებდა მედრესე, რომელიც დერვიშის აკლდამის მიმდებარედაა.[1] მეჩეთს ასევე სეიდ იაჰია ბაკუვიც იყენებდა როგორც მედრესეს. სეიდ იაჰია ბაკუვის მასწავლებლობის შესახებ ასევე ა. ბაქიხანოვიც წერდა: მეჩეთის ოთახში, სადაც იგი ლოცულობდა, მისი სკოლა და მისი საფლავი არის.[2]

მეჩეთი სომხების მიერ იქნა გადამწვარი 1918 წლის ინციდენტის დროს.[3]

არქიტექტურული თვისებები

რედაქტირება

მეჩეთის სამხრეთ ნაწილში არის საფლავი. მეჩეთი შედგება მართკუთხა დარბაზისგან და მის წინ არსებული პატარა დერეფნისგან. ცენტრში არსებობს ოთხი სვეტი. მართკუთხა გეგმის მეჩეთი გაერთიანებულია შესასვლელთან.

  1. Fərhadoğlu 2006, С. 124
  2. Fərhadoğlu 2006, С. 125
  3. Fərhadoğlu 2006, С. 102