ქარონი (მითოლოგია)

ქარონი (ძვ. ბერძნ. Χάρων) — ბერძნულ მითოლოგიაში: მენავე, რომელსაც მიწისქვეშა სამეფოს მდინარეზე საფასურით გადაჰყავდა გარდაცვლილთა სულები.

„ქარონს მდინარე სტიქსზე გადაჰყავს გარდაცვლილთა სულები“. მაკოვსკი, კ. 1861.

ქარონი, ავისმომგვრელი უკვდავი მოხუცი. ბერძნულ მითოლოგიაში არის საკმაოდ ბევრი გზა, რომლებიც მიწისქვეშა სამეფოში მიდის: გამოქვაბულები, მდინარეები, უფსკრულები, ხეობები, ჭაობები, ერთი სიტყვით ყველაფერი რაც დედამიწის წიაღში ესე იგი სულების სიკვდილის სმეფოში მიდის. მიუხედავად იმისა რომ საიქიოს კარიბჭე ისე ახლოს გვგონია და თითქოს გვიწვდის ხელს, ჰადესი ძნელად თუ აღებს ცოცხალთათვის, თუგინდ გმირი იყო. ჰერაკლე, ორფეოსი, თესევზი - აი ის ცოტა მოკვდავი ვინც ცოცხალმა მოახერხა იქ ყოფნა.

რომ მოხვდე გარდაცვლილთა სამეფოში საჭიროა მდინარე სტიქსის ან აქერონის გადალახვა, და რა თქმა უნდა საჭიროა მოხუცი მენავის — ქარონის მომსახურებით სარგებლობა, რომელსაც გადაჰჰყავს მკვდართა სულები. ქარონი არის მოხუცი-ღვთაება, ორი გავლენიანი ღმერთის ერებას — მდინარის ღმერთის და ღამის შვილი. ჰადესმა უბრძანა სამუდამოდ გარდაცვლილთა სულების გადაყვანა, იმ პირობით თუ ისინი მიღებული წესით იქნებიან დასაფლავებულები. ქარონი უმოწყალოდ უბიძგებდა მათ ვინც მოკლებული იყო საფლავს, ისინი ასწლეულობით დაძრწიან მდინარის პირას. ის ასევე გზას უღობავს ცოცხლებსაც რომლებიც ჰადესისა და პერსეფონას სამყოფელში მოისურვებს მისვლას. ქარონი - როგორც საძაგელი პერსონაჟი — ჰყავს გამოყვანილი ვირგილიუსს თავის "ენეიდაში" სუსტი, საშინელი მოხუცი, გრძელი გაბურძგნული თეთრი წვერებით, მკაცრი ცეცხლოვანი თვალებით. ჩაცმული ჭუჭყიან თეთრ მოსასხამში. ის იდგა თავის ნავში და ორივე ხელით ნიჩაბი ეჭირა. ის წკეპლით იშორებს არასასურველ სულებს. ასევე ის ნავში აჰჰყავს მხოლოდ ისინი, ვისაც შესწევთ რამის გადახდა (გარდაცვლილს ამიტომაც პირში ფულს უდებდნენ). საბერძნეთში დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა ამ რიტუალებს. უძველესი პოეტები როგორებიც არიან — ჰომეროსი, ჰესიოდე ჩანს არ იცნობდნენ ამ პერსონაჟს, ისინი საერთოდ არსად არ მოიხსენიებენ მას.