ფინინი
ფინინი (Pīnyīn) — შემოკლებული სახელ-ფორმა სპეციალური სადამწერლობო სისტემისა, რომელსაც ჩინურად ეწოდება 漢語拼音方案 / 汉语拼音方案 Hànyǔ Pīnyīn Fāng'àn) „ბგერათა ფიქსაციის პროგრამა ჩინურში“. უფრო გავრცელებულია შემოკლებული სახელწოდება ფინინი, თუმცა „თონგ-ჲონგ ფინინს“ (ჩვეულებრივი ფინინი) ანდა „ჰან'ჲუ ფინინსაც“ (ჩინური ენის ფინინი) ამბობენ ან გამოიყენებენ.
ფინინი წარმოადგენს ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკაში მიღებულ ოფიციალურ რომანიზებულ სტანდარტს ჩინური სალიტერატურო ენისა. ჩინური ენის ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია ლათინური ანბანის საფუძველზე დაადგინა ჩინეთის სახელმწიფო საბჭომ 1956 წლის 6 თებერვალს და ოფიციალურად 1957 წელს მიიღო, რითაც გაუქმდა 1921 წელს შემოღებული არალათინური „ჭუ-ინის ტრანსლიტერაცია“. ამავდროულად ოფიციალურად გამოცხადდა გამარტივებული სადამწერლობო სისტემა მთელ ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკაში.
ფინინის ტრანსლიტერაცია ეფუძნება სალიტერატურო ჩინური ენის (ფუთუნხუა) წარმოთქმით ნორმებს.
ფინინის ცხრილი
რედაქტირებაფინინის ცხრილი | ინიციალები | ფინინის ცხრილი | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(ნული) | b | p | m | f | d | t | n | l | g | k | h | j | q | x | zh | ch | sh | r | z | c | s | ||||
ჯგუფ a-ს დაბოლოებები | -i | zhi | chi | shi | ri | zi | ci | si | -i | ჯგუფ a-ს დაბოლოებები | |||||||||||||||
a | a | ba | pa | ma | fa | da | ta | na | la | ga | ka | ha | zha | cha | sha | za | ca | sa | a | ||||||
o | o | bo | po | mo | fo | lo | o | ||||||||||||||||||
e | e | me | de | te | ne | le | ge | ke | he | zhe | che | she | re | ze | ce | se | e | ||||||||
ê | ê | ê | |||||||||||||||||||||||
ai | ai | bai | pai | mai | dai | tai | nai | lai | gai | kai | hai | zhai | chai | shai | zai | cai | sai | ai | |||||||
ei | ei | bei | pei | mei | fei | dei | tei | nei | lei | gei | hei | zhei | shei | zei | ei | ||||||||||
ao | ao | bao | pao | mao | dao | tao | nao | lao | gao | kao | hao | zhao | chao | shao | rao | zao | cao | sao | ao | ||||||
ou | ou | pou | mou | fou | dou | tou | nou | lou | gou | kou | hou | zhou | chou | shou | rou | zou | cou | sou | ou | ||||||
an | an | ban | pan | man | fan | dan | tan | nan | lan | gan | kan | han | zhan | chan | shan | ran | zan | can | san | an | |||||
en | en | ben | pen | men | fen | den | nen | gen | ken | hen | zhen | chen | shen | ren | zen | cen | sen | en | |||||||
ang | ang | bang | pang | mang | fang | dang | tang | nang | lang | gang | kang | hang | zhang | chang | shang | rang | zang | cang | sang | ang | |||||
eng | eng | beng | peng | meng | feng | deng | teng | neng | leng | geng | keng | heng | zheng | cheng | sheng | reng | zeng | ceng | seng | eng | |||||
er | er | er | |||||||||||||||||||||||
ჯგუფ i-ს დაბოლოებები | i | yi | bi | pi | mi | di | ti | ni | li | ji | qi | xi | i | ჯგუფ i-ს დაბოლოებები | |||||||||||
ia | ya | dia | lia | jia | qia | xia | ia | ||||||||||||||||||
io | yo | io | |||||||||||||||||||||||
ie | ye | bie | pie | mie | die | tie | nie | lie | jie | qie | xie | ie | |||||||||||||
iai | yai | iai | |||||||||||||||||||||||
iao | yao | biao | piao | miao | diao | tiao | niao | liao | jiao | qiao | xiao | iao | |||||||||||||
iu | you | miu | diu | niu | liu | jiu | qiu | xiu | iu | ||||||||||||||||
ian | yan | bian | pian | mian | dian | tian | nian | lian | jian | qian | xian | ian | |||||||||||||
in | yin | bin | pin | min | nin | lin | jin | qin | xin | in | |||||||||||||||
iang | yang | niang | liang | jiang | qiang | xiang | iang | ||||||||||||||||||
ing | ying | bing | ping | ming | ding | ting | ning | ling | jing | qing | ing | ||||||||||||||
ჯგუფ u-ს დაბოლოებები | u | wu | bu | pu | mu | fu | du | tu | nu | lu | gu | ku | hu | zhu | chu | shu | ru | zu | cu | su | u | ჯგუფ u-ს დაბოლოებები | |||
ua | wa | gua | kua | hua | zhua | chua | shua | rua | ua | ||||||||||||||||
uo | wo | duo | tuo | nuo | luo | guo | kuo | huo | zhuo | chuo | shuo | ruo | zuo | cuo | suo | uo | |||||||||
uai | wai | guai | kuai | huai | zhuai | chuai | shuai | uai | |||||||||||||||||
ui | wei | dui | tui | gui | kui | hui | zhui | chui | shui | rui | zui | cui | sui | ui | |||||||||||
uan | wan | duan | tuan | nuan | luan | guan | kuan | huan | zhuan | chuan | shuan | ruan | zuan | cuan | suan | uan | |||||||||
un | wen | dun | tun | lun | gun | kun | hun | zhun | chun | shun | run | zun | cun | sun | un | ||||||||||
uang | wang | guang | kuang | huang | zhuang | chuang | shuang | uang | |||||||||||||||||
ong | weng | dong | tong | nong | long | gong | kong | hong | zhong | chong | rong | zong | cong | song | ong | ||||||||||
ჯგუფ ü-ს დაბოლოებები | ü | yu | nü | lü | ju | qu | xu | ü | ჯგუფ ü-ს დაბოლოებები | ||||||||||||||||
üe | yue | nüe | lüe | jue | que | xue | ue | ||||||||||||||||||
üan | yuan | juan | quan | xuan | üan | ||||||||||||||||||||
ün | yun | jun | qun | xun | ün | ||||||||||||||||||||
iong | yong | jiong | qiong | xiong | iong | ||||||||||||||||||||
ფინინის ცხრილი | (ნული) | b | p | m | f | d | t | n | l | g | k | h | j | q | x | zh | ch | sh | r | z | c | s | ფინინის ცხრილი | ||
ინიციალები |
ქართული შესატყვისები
რედაქტირებაa-ა b-ბ c-ც ch-ჩ d-დ/ტ e-ე f-ჶ g-გ/კ h-ხ i-ი j-ძ'/ჯ k-ქ l-ლ m-მ n-ნ ng-ნ./ნგ o-ო p-ფ q-ჩ' r-'/ჟ' s-ს sh-შ t-თ u-უ ü-ჲუ w-ვ x-შ y-ჲ z-ძ/წ zh-ჭ'
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- Yǐn Bīnyōng 尹斌庸, Mary Felley [Fù Mànlì 傅曼丽]: Chinese romanization. Pronunciation and Orthography / Hànyǔ Pīnyīn hé zhèngcífǎ 汉语拼音和正词法; Beijing: Sinolingua, 1990; ISBN 7-80052-148-6 / ISBN 0-8351-1930-0 (წიგნის ავტორი თავად იღებდა მონაწილეობას როგორც ერთ–ერთი წამყვანი სპეციალისტი ფინინის შემუშავებასა და დადგენაში)
- Reiner Stoppok: Pinyin-Schreibung. Rechtschreibung der amtlichen chinesischen Latein-Umschrift. Regeln und Beispiele; Reihe Sinica Bd. 11; Dülmen: Europäischer Universitätsverlag, 20032; ISBN 978-3-932329-19-7
- Klaus Kaden: Die wichtigsten Transkriptionssysteme für die chinesische Sprache. Eine Einführung zum Selbststudium; Leipzig: VEB Verlag Enzyklopädie, 1975 (სხვა სისტემებთან შესადარებლად)
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- Little Pinyin App 1.0 online დაარქივებული 2009-07-06 საიტზე Wayback Machine.
- New Edition Hanyu Pinyin Syllable Table დაარქივებული 2009-01-24 საიტზე Wayback Machine.
- (ინგლისური) Pinyin Bible დაარქივებული 2011-10-02 საიტზე Wayback Machine.
- (ინგლისური)Read/Write using Unicode
- (ინგლისური)Tongyong and Hanyu Pinyin
- (ინგლისური)Hanyu Pinyin Information
- (ინგლისური) Zhuyin->Wade-Giles->Pinyin->Word List დაარქივებული 2007-01-13 საიტზე Wayback Machine.
- (ინგლისური)English Wiktionary - Useful resource for identifying Chinese characters (copy and paste individual characters into "search" box)
- (ინგლისური) Wiktionary:Pinyin index
- (ინგლისური)U.S. Library of Congress conversion page
- (ინგლისური) Comprehensive explanation of Pinyin დაარქივებული 2008-04-22 საიტზე Wayback Machine.