სპეციალური ოპერაციების ძალები

სპეციალური ოპერაციების ძალები, სპეცრაზმი ან სპეცდანიშნულების რაზმი — ელიტური სამხედრო ან საპოლიციო ქვედანაყოფი, რომელსაც ევალება სპეციალური ოპერაციების ჩატარება. სპეციალურ ოპერაციები არის მოქმედებები, რომლებსაც ატარებენ სპეციალურად განსაზღვრული, ორგანიზებული, გაწვრთნილი და აღჭურვილი ძალები, რომელთა რიგებს ავსებს შერჩეული პერსონალი და იყენებს სპეციალურ ტაქტიკებსა და მეთოდებს.

მსოფლიოს ისტორიის მანძილზე მრავალ ქვეყანას ჰყავდა ელიტური სამხედრო ქვედანაყოფები, თუმცა დღევანდელი სპეციალური ოპერაციების ძალები მეოცე საუკუნეში წარმოიშვა, ძირითადად, მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში, როცა ომში მონაწილე ყველა ქვეყანა აყალიბებდა სამხედრო დანაყოფებს, რომლებიც სპეციალურ ოპერაციებს ატარებდნენ მტრის ზურგში.

სხვადასხვა ქვეყნის სპეციალური ოპერაციების ძალების კომპეტენციაში შედის საჰაერო-სადესანტო ოპერაციები, აჯანყების საწინააღმდეგო მოქმედებები, კონტრტერორიზმი, საიდუმლო ოპერაციები, პირდაპირი სამხედრო მოქმედება, ტყვეთა გათავისუფლება, მაღალი მნიშვნელობის სამიზნის განადგურება ან დატყვევება და სადაზვერვო მოქმედებები.

როგორც წესი, სპეციალური ოპერაციების ძალებს გააჩნიათ ქვეყნის სამხედრო ფორმირებებს შორის საუკეთესო შეიარაღება, აღჭურვილობა და სამხედრო მომზადება.

გალერეა რედაქტირება

იტალიური არდიტის კორპუსი, 1918 წელი. არდიტი პირველი მსოფლიო ომის დროს იტალიის სპეციალური დანიშნულების ელიტური ქვედანაყოფი იყო.
აშშ-ს საზღვაო ქვეითთა კორპუსის რეიდერები კუნძულ ბუგენვილზე, 1943, მეორე მსოფლიო ომის წყნარი ოკეანის კამპანიისას. აშშ-ს ერთ-ერთი ელიტური ქვედანაყოფი მეორე მსოფლიო ომის დროს.
ბრიტანული „სასის“ (SAS - Special Air Service) წევრები ჩრდილოეთ აფრიკაში, მეორე მსოფლიო ომი.
ირლანდიელი სპეცრაზმელები ჩადში.

გამოყენებული ლიტერატურა რედაქტირება

North Atlantic Treaty Organization (13 December 2013). "Allied Joint Doctrine for Special Operations". NATO Standard Allied Joint Publication. Brussels: NATO Standardization Agency. AJP-3.5 (Edition A, Version 1): 1-1
Richard Bowyer, Dictionary of Military Terms, Bloomsbury Reference (2005-08).
Thomas, David (October 1983). "The Importance of Commando Operations in Modern Warfare 1939-82". Journal of Contemporary History. 18 (4): 689–717.