იუდა ისკარიოტელი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 2:
[[ფაილი:KissOfJudas.jpg|150px|thumb|[[ჯოტო დი ბონდონე]], ”იუდას კოცნა”, ფრაგმენტი]]
'''იუდა ისკარიოტელი''', [[ბიბლია|ბიბლიური]] ([[სახარება|სახარების]]) პერსონაჟი. [[ქრისტიანობა|ქრისტიანული]] ტრადიციის მიხედვით, [[ქრისტე]]ს 12 მოწაფეთაგან (მოციქულთაგან) ერთ-ერთი. იუდა ისკარიოტელმა 30 ვერცხლის ფასად გასცა [[იესო ქრისტე]] და შეაპყრობინა იუდეველთა მღვდელთმთავრებს, რომელთაც [[რომაელები]]ს დახმარებით იგი ჯვარს აცვეს. [[შუა საუკუნეები]]ს და აღორძინების ხანის ხელოვნებაში წარმოსახავდნენ: ღალატის სცენას (იუდა ისკარიოტელი კოცნის [[იესო ქრისტე]]ს და ამით მიანიშნებს მასზე. აქედან გამოთქმა - იუდას ამბორი) და [[საიდუმლო სერობა]]ს. [[ქრისტე]]ს შეპყრობის შემდეგ იუდა ისკარიოტელმა თავი ჩამოიხრჩო ([[მათე]], თ. 26-27). [[ძველი აღთქმა|ძველი აღთქმის]] [[ბიბლიის წინასწარმეტყველნი|წინასწარმატყველებათა]] შესაბამისად ([[ზაქარია]], [http://www.orthodoxy.ge/tserili/mtskheturi/zaq11-14.htm თ. 11, 13]) იუდამ იესო 30 ვერცხლად გაყიდა. იუდა ისკარიოტელის სახელი მოღალატის, გამცემის სინონიმად იქცა.
==ისკარიოტელი==▼
მრავალი მკვლევარი სხვადასხვანაირად აღიქვამს იუდას მეტსახელ - ისკარიოტელს. ერთნი ფიქრობენ რომ ებრაული სიტყვა "ეშკარ" ნიშნავს საქონელს ვიყოდი. რომლისაგანაც წარმოიშვა იუდას მეტსახელი. მეორენი კი იძახიან რომ ძველ ებრაულ სახელმწიფოში იყო დასახლება ”კარიოტი” ხოლო კარიოტის მკვიდრს კი დაერქმეოდა ისკარიოტელი.▼
იუდა ისკარიოტელზე ინფორმაცია ძირითადად ახალ აღთქმაში მოგვეპოვება. ცნობილია რომ ის იყო სიმონის ძე. {{ციტირება|მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: არა-მე ათორმეტნი გამოგირჩიენა? და ერთი თქუენგანი ეშმაკი არს. ხოლო იტყოდა იუდას სიმონისსა, ისკარიოტელსა, რომელი იყო ერთი ათორმეტთაგანი, რამეთუ ამას ეგულებოდა მიცემაჲ მისი.}} (იოან.6:70-71).▼
==ცხოვრება==
იუდას ცხოვრებასთან დაკავშირებით სხვადასხვა მასალამ მოაღწია ჩვენამდე.
Line 11 ⟶ 8:
* იუდას ბავშვობაზე იწერება ასევე იერონიმე - «იერონიმეს მოთხრობა იუდა გამცემელზე». ლეგენდის თანახმად მშობლები ნახულობენ სიზმარს, რომელიც აუწყებს რომ მათი შვილი იქნება მათთვის დამღუპველი. მშობლები კიდობანში სვამენ პატარა იუდას და უშვებენ ზღვაში. მრავალი წლის შემდგომ კუნძულ ისკარიოტიდან ბრუნდება იუდა და შურს ძიებს მშობლებზე. სინანულის შემდგომ მიღებული იქნა მოციქულთა რიგში. (ლეგენდის თანახმად, წლების მანძილზე პირში დაგუბებული წყლით ადიოდა მთის წვერზე და იქ უსხამდა ხის გამხმარ ჯოხს, სანამ არ აყვავდა იგი).
* აპოკრიფის «უფლის ბავშვობის არაბული სახარება» თანახმად, ეშმაკისგან შეპყრობილი იუდა ცხოვრობდა ერთ სოფელში სადაც ცხოვრობდა იესო.როცა მოიყვანე იესოსთან რათა მას განეკურნა იგი იუდამ გვერდზე უკბინა, რის შედეგადაც კრუნჩხვებში ჩავარდა მაგრამ განკურნებულ იქნა. ეს ის გვერდია სადაც შემდგომ ჯვარცმისას ლახვარი ჩასცეს ქრისტეს.
▲===ისკარიოტელი===
▲მრავალი მკვლევარი სხვადასხვანაირად აღიქვამს იუდას მეტსახელ - ისკარიოტელს. ერთნი ფიქრობენ რომ ებრაული სიტყვა "ეშკარ" ნიშნავს საქონელს ვიყოდი. რომლისაგანაც წარმოიშვა იუდას მეტსახელი. მეორენი კი იძახიან რომ ძველ ებრაულ სახელმწიფოში იყო დასახლება ”კარიოტი” ხოლო კარიოტის მკვიდრს კი დაერქმეოდა ისკარიოტელი.
* მოციქულად ყოფნის პერიოდზე თითქმის არ არსებობს არანაირი ხალხური გადმოცემა, მხოლოდ სახარებისეული ინფორმაცია.
===იუდას სახელი ახალ აღთქმაში===
==სიკვდილი==▼
▲იუდა ისკარიოტელზე ინფორმაცია ძირითადად ახალ აღთქმაში მოგვეპოვება. ცნობილია რომ ის იყო სიმონის ძე. {{ციტირება|მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: არა-მე ათორმეტნი გამოგირჩიენა? და ერთი თქუენგანი ეშმაკი არს. ხოლო იტყოდა იუდას სიმონისსა, ისკარიოტელსა, რომელი იყო ერთი ათორმეტთაგანი, რამეთუ ამას ეგულებოდა მიცემაჲ მისი.}} (იოან.6:70-71).
▲===სიკვდილი===
{{ციტირება|ამან მოიგო დაბაჲ იგი სასყიდლითა მით სიცრუვისაჲთა და განსივნა და განსთქდა შორის, და განიბნინეს ყოველნი ნაწლევნი მისნი. და საცნაურ იქმნა ყოველთა მკჳდრთა იერუსალჱმისათა, ვიდრეღა ეწოდაცა დაბასა მას თჳსითა სიტყჳთა მათითა აკელდამა, ესე იგი არს დაბაჲ სისხლისაჲ.}} (საქ.1:18)
== ლიტერატურა ==
* ''შანიძე მ.'', ქსე, ტ.5 , გვ. 274, თბ., 1980
| |||