რიწა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: fi:Ritsa (järvi)
No edit summary
ხაზი 1:
[[სურათი:Ritsa.jpg|thumb|250px|რიწა]]
'''რიწის ტბა''' ([[აფხ.]]: Риҵа), ''დიდი რიწა'', [[ტბა]], [[აფხაზეთი|აფხაზეთში]], [[საქართველო]]ში, [[მდინარე]] [[ბზიფი]]ს აუზში, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 884 მ, სარკის ფართობი 1,49 კმ², აუზის ფართობი 154 კმ², მოცულობა 94 მლნ/მ³, მაქსიმალური სიღრმე 101მ. ქვაბული წარმოიქმნა [[გაგრის ქედი]]ს სამხრეთ-აღმოსავლეთ კალთიდან ჩამოქცეული კლდეზვავით, მდინარე [[ლაშიფსა|ლაშიფსის]] დაგუბების შედეგად.
'''რიწის ტბა''' (აფხ.: Риҵа) მდებარეობს [[ბიჭვინთა|ბიჭვინთის]] ჩრდილოეთით, [[აფხაზეთი|აფხაზეთში]], [[საქართველო]], [[კავკასიონი|კავკასიის]] მთებს შორის მოქცეული მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე წარმტაცი [[ტბა|ტბაა]] გარშემორტყმული შერეული მთიური ტყეებითა და სუბალპური მდელოებით. ტბის წყალი ცივი და მტკნარია. მის გარშემო მთების სიმაღლე მერყეობს 2200-3500 მ შორის. ტბის გარშემო წიწვოვან ნაძვთა მრავალი ნაირსახეობა ხარობს, ზოგი მათგანის სიმაღლე 70 მეტრს აღწევს. ტბაში ექვსი მდინარე ჩაედინება და ერთი (მდ. ლუფშარა) გამოედინება.
 
რიწის დონეების რეჟიმი განისაზღვრება მისი შენაკადების რეჟიმით. ერთვის 6 მდინარე, ყველაზე დიდია ლაშიფსე. ტბიდან გაედინება [[იუფშარა]]. უდიდესი დონე მაისშია, უმცირესი - თებერვალში. სექტემბერში დონის მეორეული მინიმუმია, ოქტომბერში მეორეული მაქსიმუმი. დონეების წლიური რყევის საშუალო ამპლიტუდა 166 სმ-ია, მაქსიმალური 234 სმ, მინიმალური 108 სმ. წყლის ტემპერატურა თებერვალში - 3,8°C, აგვისტოში - 17.8°C. საშუალო წლიური ნალექი დაახ. 2000-2200 მმ-ია. ზამთარი დროგამოშვებით თოვლიანია.
1930 წელს შეიქმნა [[რიწის ბუნებრივი ნაკრძალი]] (16.289 ჰა) ტბისა და მისი შემოგარენის ბუნების დასაცავად. ზღვიდან ამომავალი სატრანსპორტო გზა 1936 წელს დაიგო. ტბა მნიშვნელოვანი ტურისტული ღირშესანიშნაობა იყო საბჭოთა პერიოდში და მის დასათვალიერებლად დღეში 1000-მდე ტურისტი ამოდიოდა.
 
რიწის წყალი მეტად მტკნარია (66 მგ/ლ). გაზაფხულზე მომწვანო ფერისაა, ზამთარში - მოცისფრო-მოლურჯო. მდიდარია ფიტოპლანქტონით. თევზებიდან იცის მხოლოდ [[კალმახი]]. რიწა უღრმესი ტბაა [[ამიერკავკასია]]ში. მის გარშემო მთების სიმაღლე მერყეობს 2200-3500 მ შორის. ტბის გარშემო წიწვოვან ნაძვთა მრავალი ნაირსახეობა ხარობს, ზოგი მათგანის სიმაღლე 70 მეტრს აღწევს.
რიწა ერთ-ერთი ყველაზე ღრმა ტბაა საქართველოში (116 მ) და მდიდარია [[კალმახი|კალმახით]]. საშუალო წლიური ტემპერატურა ტბის მიდამოებში 7,8 °C (იანვარში -1.1°C, აგვისტოში 17.8°C). საშუალო წლიური ნალექი დაახ. 2000-2200 მმ-ია. ზამთარი დროგამოშვებით თოვლიანია.
 
1930 წელს შეიქმნა [[რიწის ბუნებრივი ნაკრძალი]] (16.289 ჰა) ტბისა და მისი შემოგარენის ბუნების დასაცავად. ზღვიდან ამომავალი სატრანსპორტო გზა 1936 წელს დაიგო. ტბა მნიშვნელოვანი ტურისტული ღირშესანიშნაობა იყო საბჭოთა პერიოდში და მის დასათვალიერებლად დღეში 1000-მდე ტურისტი ამოდიოდა.
 
[[სტალინი|იოსებ სტალინს]] ტბის მიდამოებში საზაფხულო აგარაკი ჰქონდა.
Line 12 ⟶ 14:
*[http://enrin.grida.no/htmls/georgia/soegeor/english/biodiv/reserves/ritsa.htm საქართველოს გეოინფორმაციის ცენტრი]
 
[[კატეგორია:საქართველოს აფხაზეთის ტბები]]
[[კატეგორია:საქართველოს ნაკრძალები]]
 
[[cs:Rica]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/რიწა“-დან