იზოტოპები: განსხვავება გადახედვებს შორის

==გამოყენების სფეროები==

ატმოსფეროსა და დედამიწის ქერქში შემავალი მსუბუქი ქიმიური ელემენტის იზოტოპური შემადგენლობა უმნიშვნელოდ ვარირებს მიმდინარე პროცესების (ნივთიერებების აგრეგატული მდგომარეობის ცვლილება — აორთქლება, გახსნა, დიფუზია და სხვა) გამო. ბიოსფეროში ინტენსიურად მიგრირებული ზოგიერთი ქიმიური ელემენტის (წყალბადი H, ნახშირბადი C, აზოტი N, ჟანგბადი O, გოგირდი S) იზოტოპური შემადგენლობა იცვლება ცოცხალ ორგანიზმებში ნივთიერებათა ცვლის პროცესებში. ნამარხ ყინულებში (ანტარქტიდასა და არქტიკაში მოპოვებული ყინულის კერნებში) ჟანგბადის იზოტოპების ¹⁸₈O/¹⁶₈O ფარდობის საფუძველზე ხდება პალეოკლიმატური პირობების რეკონსტრუქცია. დიდი T_1/2 მქონე იზოტოპების პროცენტული შემადგენლობის საფუძველზე ადგენენ გეოლოგიური ნიმუშების, ასევე, მეტეორიტებისა და სხვა ციური სხეულების ასაკს (მაგალითად, ურან-ტყვიის ან კალიუმ-არგონის იზოტოპების პროცენტულ შემადგენლობაზე დაყრდნობით); არქეოლოგიური მასალების დათარიღებისათვის ზომავენ ნახშირბადის იზოტოპების ¹⁴₆C/¹²₆C ფარდობას და სხვა. სტაბილურ და რადიოაქტიურ იზოტოპებს ფართოდ იყენებენ მეცნიერებისა და ტექნიკის სხვადასხვა დარგში, ასევე სამხედრო მიზნებისათვის. სტაბილური და რადიოაქტიური იზოტოპების შემცველ პრეპარატებს მოიხმარენ ზოგიერთი დაავადების დიაგნოსტიკისა და მკურნალობისათვის (კომპიუტერულ ტომოგრაფიაში კონტრასტის ფონზე იოდის ¹²⁷₅₃I სტაბილურ იზოტოპს, პოზიტრონულ-ემისიურ ტომოგრაფიაში ფტორის ¹⁸₉F იზოტოპს და სხვა). კობალტის და ცეზიუმის რადიოაქტიური იზოტოპები ⁶⁰₂₇Co და ¹³⁷₂₄Cs γ-გამოსხივების წყაროს წარმოადგენს და ფართოდ გამოიყენება სხვადასხვა მიზნებისათვის. ატომურ ენერგეტიკაში ბირთვულ „საწვავად“ იყენებენ ურანისა და პლუტონიუმის ²³³₉₂U, ²³⁵₉₂U, ²³⁹₉₄Pu, ²⁴¹₉₄Pu, რადიოაქტიურ იზოტოპებს. ²³²₉₂U იზოტოპი გამოიყენება კოსმოსური აპარატების ენერგეტიკულ დანადგარებში.

 

=== იზობარები ===