ასტრონომიული ერთეული: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 1:
'''ასტრონომიული ერთეული''' ('''ა.
ძირითადად გამოიყენება მზის სისტემის ობიექტების მანძილის გაზომვისათვის, [[ექზოპლანეტა|არა მზის სისტემის]], და აგრეთვე [[ორმაგი ვარსკლავი|ორმაგი ვარსკლავების]] კომპონენტებს შორის.
== ისტორია ==
ჰელიოცენტრულ სისტემის გაჩენის დროიდან, განსაკუთრებით [[კეპლერის კანონები|კეპლერის ციური მექანიკის]], მანძილები [[მზის სისტემა]]ში (ძალიან ახლის მდებარე მთვარის გამოკლებით) გაიზომა ძალიან დიდი სიზუსტით. რადგან მზე არის სისტემის ცენტრალური სხეული, ხოლო მის გარშემო მბრუნავი დედამიწა — მოთვალთვალეთა ადგილსამყოფელი, ბუნებრივი იყო ეს რადიუსი აღებულიყო გაზომვის ერთეულად. მაგრამ არ არსებობდა საშუალება ამ ერთეულის ზუსტი გაზომვის ხერხი, რომ შევადაროთ მიწიერ მაშტაბებთან. მზე არის საკმაოდ შორს რომ გაიზომოს [[პარალაქსი]]თ. მანძილი მთვარემდე იყო ცნობილი, ხოლო შეფასება ცნობილი [[XVII საუკუნე]]ში მანძილის მზემდე და მთვარემდე ვერ ხერხდებოდა
[[1672|1672 წელს]] [[კასინი, ჯოვანი დომენიკო|ჯოვანი კასინიმ]] თავის თანამშრომელთან [[ჟან რიშე
▲ჰელიოცენტრულ სისტემის გაჩენის დროიდან, განსაკუთრებით [[კეპლერის კანონები|კეპლერის ციური მექანიკის]], მანძილები [[მზის სისტემა]]ში (ძალიან ახლის მდებარე მთვარის გამოკლებით) გაიზომა ძალიან დიდი სიზუსტით. რადგან მზე არის სისტემის ცენტრალური სხეული, ხოლო მის გარშემო მბრუნავი დედამიწა — მოთვალთვალეთა ადგილსამყოფელი, ბუნებრივი იყო ეს რადიუსი აღებულიყო გაზომვის ერთეულად. მაგრამ არ არსებობდა საშუალება ამ ერთეულის ზუსტი გაზომვის ხერხი, რომ შევადაროთ მიწიერ მაშტაბებთან. მზე არის საკმაოდ შორს რომ გაიზომოს [[პარალაქსი]]თ. მანძილი მთვარემდე იყო ცნობილი, ხოლო შეფასება ცნობილი [[XVII საუკუნე]]ში მანძილის მზემდე და მთვარემდე ვერ ხერხდებოდა - მთვარეზე დაკვირვება არ იძლება საჭირო სიზუსტეს, ხოლო დედამიწის და მზის [[მასა|მასების]] შეფარდება არ იყო ცნობილი.
შემდგომში ხორციელდებოდა ერთეულის დაზუსტების გამოკვლევები [[პლანეტა ვენერა|ვენერის]] გასვლით (დაბნელებით) მზის დისკოზე. ასტეროიდ [[433 ეროსი|ეროსის]] მიახლოვება დედამიწასთან [[1901|1901 წელს]] და მისი პარალაქსის გაზომვით გახდა შესაძლებელი უფრო ზუსტი მანიშნებლის მიღება.▼
▲[[1672|1672 წელს]] [[კასინი, ჯოვანი დომენიკო|ჯოვანი კასინიმ]] თავის თანამშრომელთან [[რიშე, ჟანი|ჯან ღიშესთან]] ერთად გაზომეს პლანეტა [[პლანეტა მარსი|მარსის]] პარალაქსი. რადგან დედამიწის და მარსის ორბიტის პარამეტრები იყო დიდი სიზუსტით გაზომილი, გახდა შესაძლებელი გამოიკვლიოს ასტრონომიული ერთეულის ზომისა - თანამედროვე ერთეულებში 146 მლნ. კმ.
▲ასტეროიდ [[433 ეროსი|ეროსის]] მიახლოვება დედამიწასთან [[1901|1901 წელს]] და მისი პარალაქსის გაზომვით გახდა შესაძლებელი უფრო ზუსტი მანიშნებლის მიღება.
== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[პარსეკი]]
* [[სინათლის წელი]]
==ლიტერატურა==
{{ქსე|1|652}}
{{სი ერთეულები}}
| |||