მუსლიმი მესხები: განსხვავება გადახედვებს შორის

1944 წლის 15 ნოემბერს, საბჭოთა ხელისუფლებამ სამხრეთ საქართველოს მთელ რიგ რაიონებში განახორციელა მკაცრად გასაიდუმლოებული და მასშტაბური ოპერაცია: ათეულობით ათასი კაციმუსლიმი ყოველგვარიმესხი ახსნა-განმარტებისდა გარეშემათთან ერთად [[ყარაფაფახები]], [[ქურთები]], [[ბოშები]] და [[თურქები]] იძულებით აყარეს თავიანთი საცხოვრებელი ადგილიდან და [[შუა აზია|შუა აზიაში]] გააასახლესგადაასახლეს.<ref name="boell">{{Cite web|title=მაჰმადიანი მესხების რეპატრიაციის საკითხები {{!}} ჰაინრიჰ ბიოლის ფონდის სამხრეთ კავკასიის რეგიონული ბიურო|url=https://ge.boell.org/ka/2011/11/02/mahmadiani-mesxebis-repatriaciis-sakitxebi|access-date=2021-02-12|website=Heinrich-Böll-Stiftung}}</ref>

1999 წელს [[ევროპის საბჭო|ევროპის საბჭოში]] გაწევრიანების შემდეგ საქართველომ აიღო ვალდებულება მაჰმადიანი მესხების რეპატრიაციის შესახებ.<ref name="boell" /> 2007 წლის 22 ივნისს, [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტმა]] პირველი მოსმენით დაამტკიცა კანონპროექტი, რომელიც ითვალისწინებდა 2008 წლიდან მუსლიმი მესხების ან მათი შთამომავლების რეპატრიაციისთვის საჭირო პროცედურების დაწყებას. კანონპროექტის თანახმად, მათ, ვისაც საქართველოში დაბრუნება სურდათ 2008 წლის 1 იანვრიდან, 31 დეკემბრამდე, განაცხადებით უნდა მოემართათ საქართველოს უახლოეს საკონსულოსთვის, ან [[საქართველოს იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტრო|საქართველოს ლტოლვილთა და განსახლების სამინისტროსთვის]]. ერთწლიან ვადაში ხელისუფლებას უნდა განესაზღვრა დაბრუნების მსურველთა რაოდენობა. კანონპროექტი არ ავალდებულებდა საქართველოს ხელისუფლებას დაბრუნებული მუსლიმი მესხების ფინანსურ უზრუნველყოფას. 2100 აპლიკაციიდან მხოლოდ 75-ს მიენიჭა რეპატრიანტის სტატუსი.<ref name="boell" />