მანუჩარ მაჩაიძის საფეხბურთო მატჩები და გოლები: განსხვავება გადახედვებს შორის

მანუჩარ მაჩაიძემ ევროპული საერთაშორისო საფეხბურთო ტურნირების ფარგლებში [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამოს“]] ღირსება 26 შეხვედრაში დაიცვა, აქედან ოთხი — [[უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი|თასების მფლობელთა თასის]], 18 — [[უეფა-ს ევროპა ლიგა|უეფა-ს თასის]] და ოთხიც — [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასის]] გათამაშებაში. ამ შეხვედრებში მან ორჯერ მოახერხა მეტოქეთა კარის აღება.{{sfn-2|აკოფოვი, გ.; ენუქიძე, ჯ.|1987|გვ=131}} აღსანიშნავია, რომ ევროპული ოფიციალური სათასო ტურნირების ოცდაექვსივე მატჩი მან შეუცვლელად ითამაშა, აქედან 18 შეხვედრა გუნდის კაპიტნის რანგში.

ამას გარდა, ორი მატჩი ითამაშა [[სპარტაკი მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „სპარტაკის“]] შემადგენლობაში [[რეალ მადრიდი (საფეხბურთო კლუბი)|მადრიდის „რეალის“]] <ref>{{cite web|url=http://www.realmadrid.com/en|title=მადრიდის „რეალის“ ოფიციალური საიტი|accessdate=2017-01-04}}</ref> წინააღმდეგ, — თბილისში და [[მადრიდი|მადრიდში]]<ref>უეფა-ს ევროპის ჩემპიონთა თასის მეოთხედფინალის მატჩები.</ref><ref>{{cite web|url=http://footballfacts.ru/matches/238664-spartak-moskva-real-madrid-00|title=«Спартак» Москва 0–0 «Реал» Мадрид|accessdate=2017-01-04}}</ref><ref>{{cite web|url=http://footballfacts.ru/matches/238665-real-madrid-spartak-moskva-20|title=«Реал» Мадрид 2–0 «Спартак» Москва|accessdate=2017-01-04}}</ref>

1981 წლის ოქტომბერში საქართველოს სპორტულ ჟურნალისტთა ინიციატივით გამოიცა ცნობარი „გზა თასისაკენ“ (ავტორ-შემდგენლები: გ. აკოფოვი, დ. კაკაბაძე), სადაც სხვადასხვა საცნობარო თუ სტატისტიკურ მონაცემებთან ერთად, მიმოხილულია თბილისის „დინამოს“ მიერ — 1972 წლის [[13 სექტემბერი|13 სექტემბრიდან]] 1981 წლის 13 მაისის ჩათვლით ევროტურნირებზე ჩატარებული 35 მატჩი. ქართულ, საბჭოთა თუ ევროპულ სპორტულ პერიოდიკაში ასახულ, „დინამოს“ ევროთასებზე მონაწილეობის თემატიკასთან დაკავშირებულ დოკუმენტურ მასალებთან ერთად, მნიშვნელოვანწილად, სწორედ აღნიშნულ ცნობარში წარმოდგენილ ინფორმაციას ეყრდნობა ქვემოთ მოყვანილი მანუჩარ მაჩაიძის მონაწილეობით გამართული მატჩების მიმოხილვა.

1972 წლის 13 სექტემბერი — დღე, რომელიც განსაკუთრებულ თარიღად დარჩება ქართული ფეხბურთის ისტორიაში. ამ დღეს თბილისის „დინამომ“ თავისი პირველი ოფიციალური საერთაშორისო შეხვედრა გამართა. 1971 წელს თბილისელები [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საკავშირო პირველობაზე]] მესამე საპრიზო ადგილს იკავებენ, ბრინჯაოს მედლებს ეუფლებიან და რეგლამენტის მიხედვით [[უეფა-ს ევროპა ლიგა|უეფა-ს თასის]] გათამაშების მონაწილენი ხდებიან. კენჭისყრამ თბილისელთა მომავალ მეტოქედ ჰოლანდიური საფეხბურთო კლუბი — [[ენსხედე]]ს [[ტვენტე (საფეხბურთო კლუბი)|„ტვენტე“]] გამოავლინა,<ref>[http://archive.fo/3oPIT „დინამო“ (თბილისი) – „ტვენტე“ (ენსხედე) 3:2] წაკითხვის თარიღი: 27 სექტემბერი, 2019.</ref> რომელმაც „დინამოს“ მსგავსად, მესამე ადგილი დაიკავა [[ნიდერლანდები|ჰოლანდიის]] [[ერედივიზია|ეროვნულ ჩემპიონატში]] [[ამსტერდამი]]ს [[აიაქსი ამსტერდამი (საფეხბურთო კლუბი)|ამსტერდამის „აიაქსისა“]] და [[როტერდამი]]ს [[ფეიენორდი (საფეხბურთო კლუბი)|„ფეიენოორდის“]] შემდეგ და ასევე მოიპოვა უეფა-ს თასის გათამაშებაში მონაწილეობის უფლება.

ამ ისტორიული მატჩის შესახებ საყურადღებოა ამონარიდი ჟურნალისტ ა. მხეიძის გაზეთ „ლელოში“ 1972 წლის 14 სექტემბერს გამოქვეყნებული სტატიიდან<ref>[http://archive.fo/VGLe9 უეფა-ს თასზე] / „დინამო“ (თბილისი) – „ტვენტე“ (ენსხედე) 3:2. წაკითხვის თარიღი: 12 აგვისტო, 2019.</ref> — „უეფა-ს თასზე“. {{ციტატა|...უეფა-ს თასის გათამაშება ერთ-ერთი ავტორიტეტული ტურნირია და ამდენად, თბილისის „დინამოს“ დებიუტი ოფიციალურ საერთაშორისო შეჯიბრებაში ფეხბურთის მოყვარულთა უზომო ინტერესს იწვევდა. <br /> დინამოელები მინდორზე საბრძოლო შემადგენლობით გამოვიდნენ და მაყურებელი სამართლიანად მოითხოვდა მათგან უმაღლესი კლასის თამაშს. გულახდილად უნდა ვაღიაროთ, რომ გამარჯვების მიუხედავად, თბილისელთა თამაშმა მაყურებელი ვერ აღაფრთოვანა. <br /> თავი დავანებოთ იმას, რომ დინამოელებმა ვერ გამოიყენეს მეტოქის კარის აღების რამდენიმე კარგი შანსი. შეიძლებოდა დავკმაყოფილებულიყავით ჰოლანდიელთა კარში გატანილი სამი გოლით, მაგრამ შეშფოთებას იწვევს დაცვის სუსტი, მოუქნელი თამაში. მეტოქეთა მიერ გატანილი ორი ბურთი მთლიანად მცველთა ნამუსზეა. მეკარის შესანიშნავ თამაშს უნდა ვუმადლოდეთ, რომ ჩვენს კარში მეტი ბურთი არ აღმოჩნდა. <br /> ასევე უნიათოდ გამოიყურებოდა ნახევარდაცვაც. თავდასხმაში საუკეთესო იყო გ. ნოდია. საქმე მარტო ის როდი გახლავთ, რომ მან ორი ბურთი გაიტანა. აღსანიშნავია ის დაუღალავი მონდომებული თამაში, რითაც ნოდია მუდამ გამოირჩევა. ამ მატჩში მან დრიბლინგის მაღალი ოსტატობაც გამოავლინა. <br /> დინამოელთა თამაშში არ იგრძნობოდა მათთვის ჩვეული მაღალი ტემპი, სწორედ ეს დუნე თამაში გახლდათ, ჩვენი აზრით, მათი ერთ-ერთი ტაქტიკური შეცდომა, რამაც მნიშვნელოვანწილად განაპირობა მატჩის შედეგი. <br /> ბურთები კი ასე გავიდა: მე-4 წუთზე სტუმრებმა კუთხური ჩამოაწოდეს და იორინგმა თავური დარტყმით ანგარიში გახსნა. 22-ე წუთზე გ. ნოდიამ კარგად შეარჩია ადგილი და ანგარიში გაქვითა. 52-ე წუთზე იმავე ნოდიამ ბრწყინვალე დარტყმით მეორე გოლი გაიტანა. 75-ე წუთზე ლ. ნოდიამ კარის გასწვრივ ჩააწოდა ბურთი და ყიფიანმა მესამედ აიღო ჰოლანდიელთა კარი. 2 წუთის შემდეგ კი სტუმრებმა ისარგებლეს დინამოელთა მცველების შეუთანხმებელი მოქმედებით და ანგარიშში სხვაობა შეამცირეს.}}

| – || 19.09.1971 || [[ერევანი]] <ref group="კომ.">საერთაშორისო ამხანაგური საფეხბურთო ტურნირი [[სომხეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|სომხეთის სსრ-ს]] სპორტკომიტეტის პრიზზე. გაიმართა ერევანში, [[რაზდანის სტადიონი|„რაზდანის“ სტადიონზე]].</ref> || align=left | {{დროშანიშანი|პოლონეთი}} || „პოლონია“<ref group="კომ.">„პოლონია“ ბიტომი ({{lang-pl|Towarzystwo Sportowe Polonia Bytom}}) — პოლონური საფეხბურთო კლუბი ქალაქ ბიტომიდან. პოლონეთის ორგზის ჩემპიონი (1954, 1962) და ოთხგზის ვიცე-ჩემპიონი (1952, 1958, 1959, 1961), უეფა-ს ინტერტოტოს თასის მფლობელი (1965) და ამავე ტურნირის გათამაშების ფინალისტი (1964).</ref> || bgcolor=D0F0C0|[http://fc-dynamo.ru/other/prot.php?id=19710919001 '''4–2'''] || {{Tooltip|<center>ამხანაგური</center> || <ref group="კომ.">თბილისის „დინამო“ 4–2 „პოლონია“ ბიტომი. დინამოელთაგან გოლები გაიტანეს: მანუჩარ მაჩაიძემ 31', დავით ყიფიანმა 64' და 117' და ფირუზ რეხვიაშვილმა 95'. შეხვედრის ძირითადი დრო 2–2 დამთავრდა, თბილისელებმა დამატებით დროში მოახერხეს პოლონელთა დამარცხება.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20200219211820/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turnir-v-erevane-v-1971-godu/ „დინამო“ თბილისი {{Tooltip|4–2|დამატებითი დრო}} „პოლონია“ ბიტომი]. წაკითხვის თარიღი: 20 ივნისი, 2018.</ref><ref name="დინამო-პოლონია-1971">[http://archive.ph/PIGvo 19 სექტემბერი მსოფლიო სპორტის ისტორიაში]. დაარქივებულია [https://www.worldsport.ge/ge/page/188652_19-seqtemberi-msoflio-sportis-istoriashi ორიგინალიდან]. დაარქივების თარიღი: 9 იანვარი, 2020. წაკითხვის თარიღი: 9 იანვარი, 2020.</ref>

| – || 29.11.1972 || [[კოლომბო]] <ref group="კომ.">შეხვედრა გაიმართა „სუგათადასაზე“.</ref> || align=left | {{დროშანიშანი|შრი-ლანკა}} || შრი-ლანკა<ref group="კომ.">შრი-ლანკის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები.</ref> || bgcolor=D0F0C0|[http://fc-dynamo.ru/other/prot.php?id=19721129000 '''7–0'''] || bgcolor=LemonChiffon|<center>[[ამხანაგური მატჩი|ამხანაგური]]</center> || <ref>[https://archive.fo/8adsH შრი-ლანკის ეროვნული ნაკრები 0–7 „დინამო“ თბილისი]. დაარქივებულია [http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ ორიგინალიდან] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200118210053/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ |date=2020-01-18 }}.ორიგინალიდან] დაარქივების თარიღი: 16 აგვისტო, 2019. წაკითხვის თარიღი: 16 აგვისტო, 2019.</ref><ref group="კომ.">თბილისელთაგან ბურთები გაიტანეს: [[ლევან ნოდია]]მ (3), [[დავით ყიფიანი|დავით ყიფიანმა]] (2), [[კახი ასათიანი|კახი ასათიანმა]] და [[ვახტანგ ჭელიძე (ფეხბურთელი)|ვახტანგ ჭელიძემ]].</ref>

| – || 07.12.1972 || [[სინგაპური]] || align=left | {{დროშანიშანი|სინგაპური}} || სინგაპური<ref group="კომ.">სინგაპურის მეორე ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები.</ref> || bgcolor=D0F0C0|[http://fc-dynamo.ru/other/prot.php?id=19721207000 '''6–0'''] || bgcolor=Azure|<center>[[ამხანაგური მატჩი|ამხანაგური]]</center> || <ref>[https://archive.fo/8adsH სინგაპურის II ეროვნული ნაკრები 0–6 „დინამო“ თბილისი]. დაარქივებულია [http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ ორიგინალიდან] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200118210053/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ |date=2020-01-18 }}.ორიგინალიდან] დაარქივების თარიღი: 16 აგვისტო, 2019. წაკითხვის თარიღი: 16 აგვისტო, 2019.</ref><ref group="კომ.">თბილისელთაგან ბურთები გაიტანეს: ფირუზ რეხვიაშვილმა (4), [[ლევან ნოდია]]მ და [[გივი ნოდია]]მ.</ref>

| – || 08.12.1972 || [[სინგაპური]] || align=left | {{დროშანიშანი|სინგაპური}} || სინგაპური<ref group="კომ.">სინგაპურის კომერციული ფირმების საფეხბურთო ნაკრები.</ref> || bgcolor=D0F0C0|[http://fc-dynamo.ru/other/prot.php?id=19721213000 '''9–2'''] || bgcolor=Azure|<center>[[ამხანაგური მატჩი|ამხანაგური]]</center> || <ref>[https://archive.fo/8adsH სინგაპურის კომერციული ფირმების ნაკრები 2–9 „დინამო“ თბილისი]. დაარქივებულია [http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ ორიგინალიდან] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200118210053/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ |date=2020-01-18 }}.ორიგინალიდან] დაარქივების თარიღი: 16 აგვისტო, 2019. წაკითხვის თარიღი: 16 აგვისტო, 2019.</ref><ref group="კომ.">თბილისელთაგან ბურთები გაიტანეს: [[გივი ნოდია]]მ (3), [[დავით ყიფიანი|დავით ყიფიანმა]] (2), ფირუზ რეხვიაშვილმა (2), [[ბესარიონ მჭედლიშვილი|ბესარიონ მჭედლიშვილმა]] და [[ვლადიმერ გუცაევი|ვლადიმერ გუცაევმა]].</ref>

| – || 10.12.1972 || [[სინგაპური]] <ref group="კომ.">შეხვედრა გაიმართა კალანგის „ჯალან ბესარის“ სტადიონზე ({{lang-en|Jalan Besar Stadium}}).</ref> || align=left | {{დროშანიშანი|სინგაპური}} || სინგაპური<ref group="კომ.">სინგაპურის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები.</ref> || bgcolor=D0F0C0|[http://fc-dynamo.ru/other/prot.php?id=19721210000 '''6–0'''] || bgcolor=Azure|<center>[[ამხანაგური მატჩი|ამხანაგური]]</center> || <ref>[https://archive.fo/8adsH სინგაპურის ეროვნული ნაკრები 0–6 „დინამო“ თბილისი]. დაარქივებულია [http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ ორიგინალიდან] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200118210053/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/turne-v-shri-lanku-i-singapur-v-1972-godu/ |date=2020-01-18 }}.ორიგინალიდან] დაარქივების თარიღი: 16 აგვისტო, 2019. წაკითხვის თარიღი: 16 აგვისტო, 2019.</ref><ref group="კომ.">თბილისელთაგან ბურთები გაიტანეს: [[ლევან ნოდია]]მ (მატჩის 25-ე და 75-ე წუთებზე), [[ვლადიმერ გუცაევი|ვლადიმერ გუცაევმა]] (39-ე და 55-ე წუთებზე), მანუჩარ მაჩაიძემ (84-ე წუთზე) და ფირუზ რეხვიაშვილმა (88-ე წუთზე).</ref>

| – || 10.05.1973 || [[თბილისი]] <ref group="კომ.">[[მიხეილ მესხის სტადიონი|„ლოკომოტივი“]].</ref> || align=left | {{დროშანიშანი|გერმანია}} || [[ჰერტა ბერლინი (საფეხბურთო კლუბი)|„ჰერტა“]] || bgcolor=D0F0C0|[http://fc-dynamo.ru/other/prot.php?id=19730510000 '''2–0'''] || bgcolor=cedff2|<center>[[ამხანაგური მატჩი|ამხანაგური]]</center>|| <ref>[https://archive.fo/nNM5f „დინამო“ თბილისი 2–0 „ჰერტა“ (დას. ბერლინი)]. დაარქივებულია [http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/dinamo-tbilisi-gerta-bsk-zapadnyj-berlin-20-00/ ორიგინალიდან] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200119002116/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/mezhdunarodnye-matchi/mezhdunarodnye-tovarishheskie-matchi-1970-e-gody/dinamo-tbilisi-gerta-bsk-zapadnyj-berlin-20-00/ |date=2020-01-19 }}.ორიგინალიდან] დაარქივების თარიღი: 16 აგვისტო, 2019. წაკითხვის თარიღი: 16 აგვისტო, 2019.</ref><ref group="კომ.">გოლები: დავით ყიფიანი 57', ფირუზ რეხვიაშვილი 60'.</ref>