[[VIII საუკუნე|VIII]] და [[XIII საუკუნე|XIII საუკუნეებამდე]] თათრეთის ტერიტორიაზე ცხოვრობდა ხალხი, რომელიც [[ბოლგარები|ბოლგარების]], ან ბოლღარების სახელითაა ცნობილი. ბოლგარების ენას [[ოგურული ენა|ოგურული]] („r“-თურქული) ერქვა. ისინი ჯერ [[ძველთურქული დამწერლობა|ძველთურქულ დამწერლობას]], ხოლო [[ისლამიზაციაისლამი|ისლამიზაციის]] შემდგომ კი, დაახლოებით [[IX საუკუნე|IX]]-დან საუკუნიდან, [[არაბული დამწერლობა|არაბულ დამწერლობას]] გამოიყენებდნენ. [[XI საუკუნე|XI]]-[[XIV საუკუნე|XIV საუკუნეებში]], როცა ამ [[გეოგრაფია|გეოგრაფიულ]] სივრცეში [[კუმანები]], [[ყივჩაღები]] და [[პაჭანიკები]] დასახლდნენ, წარმოიშვა ახალი ენა, რომელიც შეიცავდა [[ოგურული ენა|ბოლგარულისა]] და [[ყივჩაღური ენა|ყივჩაღურის]] ელემენტებს: '''თათრული ენა''' არის ყაზანური თათრულის წინაპარი ენა. არაბული ანბანის მქონე ეს ენა [[ოქროს ურდო|ოქროს ურდოსა]] და [[ყაზანის სახანო|ყაზანის სახანოს]] ენა იყო. [[ჩაგატაიური ენა|ჩაგატაიურის]], [[აზერბაიჯანული ენა|აზერბაიჯანულის]], [[თურქმენული ენა|თურქმენულისა]] და [[ოსმალური ენა|ოსმალურის]] მსგავსად თათრულიც ერთ-ერთი [[თურქული ენები|თურქული ენაა]], რომელსაც [[შუა საუკუნეები|შუა საუკუნეებში]] საკმაოდ მდიდარი [[ლიტერატურა]] ჰქონდა. თათრული ლიტერატურის მწვერვალად მიიჩნევა [[XII საუკუნე|XII საუკუნის]] [[პოემა]] „ყოლ-ღალიელი ყისა-ი-იოსიფი“. <br />
=== თათრული ენის მდგომარეობა რუსთა მიერ ყაზანის ოკუპაციიდან დღემდე ===
