ასუნსიონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ასუნსიონი''' ({{lang-es|Asunción}}. სრული სახელი: '''ლა-მუი-ნობლე-ი-ლეალ-სიუდად-დე-ნუესტრა-სენიორა-სანტა-მარია-დე-ლა-ასუნსიონ''') — [[პარაგვაი]]ს დედაქალაქი, ქვეყნის უდიდესი ქალაქი. ქვეყნის პოლიტიკური, კულტურული და ეკონომიკური ცენტრი. მდებარეობს ქვეყნის დასავლეთ ნაწილში., [[მდინარე]] [[პარაგვაი (მდინარე)|პარაგვაის]] მარცხენა სანაპიროზე. [[პარაგვაი (მდინარე)|მდინარე პარაგვაი]] და ასკუნიანის ყურე ქალაქს აცალკევებს პარაგვაისა და [[არგენტინა|არგენტინის]] ოკუპირებული რეგიონებისგან. ქალაქის დანარჩენი ნაწილი გარშემორტყმულია ცენტრალური დეპარტამენტით.

ქალაქი ავტონომუირია, არ მიეკუთვნება სხვა დეპარტამენტებს. მეტროპოლიტენის არეალშიარეალი, სახელად ''Gran Asunción'', მოიცავს ქალაქებს: [[სან-ლორენსო (პარაგვაი)|სან-ლორენცო]], [[ფერნანდო-დე-ლა-მორა]], [[ლამბარე]], [[ლუკე (პარაგვაი)|ლუკე]], [[მარიანო-როკე-ალონსო]], [[ნიემბი]], [[სან-ანტონიო (პარაგვაი)|სან-ანტონიო]], [[ლიმპიო]], [[კაპიატა]] და [[ვილია-ელისა]], რომლებიც [[ცენტრალური დეპარტამენტი (პარაგვაი)|ცენტრალური დეპარტამენტის]] ნაწილია. ასუნსიონის მეტროპოლიტენის რეგიონში დაახლოებით ორი მილიონი ადამიანი ცხოვრობს.

ასუნსიონი არის [[სამხრეთ ამერიკა|სამხრეთ ამერიკის]] ერთ-ერთი უძველესი ქალაქი და ყველაზე ხანგრძლივად დასახლებული ტერიტორია [[ლა პლატოს დაბლობი|ლა-პლატის დაბლობში]]; ამის გამო იგი ცნობილია, როგორც „ქალაქების დედა“.

[[გლობალიზაციისა და მსოფლიო ქალაქების კვლევის ქსელი]]ს მიხედვით ასუნსიონი მიიჩნევა „გამა ქალაქად“.<ref>{{Cite web | url=https://web.archive.org/web/20131010004859/http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2010t.html | title=GaWC - the World According to GaWC 2010 | access-date=2018-02-28 | archive-url=https://web.archive.org/web/20190228230856/https://web.archive.org/web/20131010004859/http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2010t.html | archive-date=2019-02-28 | url-status=live }}</ref> არის ქვეყნის მთავრობის,მთავრობისა და ძირითადი პორტის ადგილსამყოფელი. ასუნსიონის მახლობლად მდებარეობს [[კონმებოლი]]ს სათავო ოფისი, სამხრეთ ამერიკაში ფეხბურთის ასოციაციის კონტინენტური მმართველი ორგანო. მიიჩნევა, რომ ასუნსიონი არის ერთ-ერთი ყველაზე იაფი ქალაქი მსოფლიოში უცხოელი ვიზიტორებისთვის.<ref>{{Cite web |url=http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3/#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |title=Archived copy |access-date=2018-02-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=2018-02-22 |url-status=live }}</ref>

ასუნსიონი მდებარეობს სამხრეთ [[განედი]]ს 25° 15' და 25° 20' [[პარალელი|პარალელებს]] შორის და დასავლეთ [[განედი]]ს 57° 40' და 57° 30' მერიდიანებს შორის. [[პარაგვაი (მდინარე)|მდინარე პარაგვაითა]] და ასკუნიანისასუნსიონიოს ყურეთი ქალაქი გამოცალკევებულია პარაგვაისა და [[არგენტინა|არგენტინის]] ოკუპირებული რეგიონებისგან. დანარჩენი ნაწილი გარშემორტყმულია ცენტრალური დეპარტამენტით.

მდინარე პარაგვაის გასწვრივ მდებარეობის გამო ქალაქი მდიდარია პეიზაჟებით. ლამბარეშლამბარეში მდებარე გორაკებზე, სახელად Cerro Lambaré, გაზაფხულობით შესაძლებელია აყვავებული [[ლაპაჩოს ხე]]ების ნახვა. პარკებში, როგორებიცაა „Parque Independencia“ და „Parque Carlos Antonio López“, წარმოდგენილია პარაგვაისპარაგვაისთვსი დამახასიათებელი, ტიპური მცენარეულობა. მთელს ქალაქში ვხვდებით რამდენიმე პატარა ბორცვსა და ოდნავ ამაღლებულ ადგილებს, მათ შორისაა: კაბარი, კლაველი, ტარუმა, კაჩინგა და ტაკუმბა.

[[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის]] მიხედვით ასუნსიონს ახასიათებს ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატი, რომელსაც მჭიდროდ ესაზღვრება ტროპიკული სავანის კლიმატი; ხასიათდება ცხელი, ნოტიო ზაფხულით (იანვრის თვეში საშუალოდ 27.5 გრადუსი) და ზომიერი ზამთარი (საშუალოდ 17.6 გრადუსი).<ref name=Peel>{{cite journal |author=Peel, M. C. |author2=Finlayson, B. L. |author3=McMahon, T. A. |year=2007 |title=Updated world map of the Köppen&ndash;Geiger climate classification |journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. |volume=11 |pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 |url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf |issn=1027-5606 |access-date=2013-05-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120203170339/http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf |archive-date=2012-02-03 |url-status=live }}</ref> მთელი წლის განმავლობაში ნესტიანობის მაღალი დონის გამო ზაფხულში სითბოს მგრძნობელობა უფრო მაღალია, ვიდრე რეალური ჰაერის ტემპერატურა; ზამთარშიც, იგრძნობა იმაზე დაბალი ტემპერატურა, ვიდრე რეალურად არის.{{ფაქტი||27|07|2020}} საშუალო წლიური ტემპერატურაა 23 გრადუსია. ყველაზე მაღალი ტემპერატურა, 42.0 გრადუსი, დაფიქსირდა 1934 წლის 2 იანვარს, ხოლო ყველაზე დაბალი ტემპერატურა, 1.2 გრადუსი, დააფიქსირეს 2011 წლის 27 ივნისს. ჩვეულებრივ, ასუნსიონში თოვლი არ მოდის; უკანასკნელად აქ თოვლი [[მცირე გამყინვარების პერიოდი|მცირე გამყინვარების პერიოდში]], 1751 წელს, დაფიქსირდა.<ref>{{Cite web | url=https://books.google.com/?id=E756AAAAMAAJ&q=nieve+asuncion+junio+1751&dq=nieve+asuncion+junio+1751 | title=Los indios pampas, puelches, patagones, según Joseph Sánchez Labrador, S.J.: Monografía inédita| last1=Labrador| first1=José Sánchez| year=1936}}</ref>

პარაგვაში ყველაზე პოპულარული სპორტის სახეობა [[ფეხბურთი]]ა, ხოლო ასუნსიონი არის ქვეყნის ზოგიერთი ყველაზე მნიშნელოვანი და ტრადიციული გუნდის ადგილსამყოფელი. ეს გუნდებია: ოლიმპია, სერრო პორტეოო, კლუბი ლიბერტადი, კლუბი ნაციონალური, კლუბი გუარანი და კლუბი სოლ-დე-ამერიკა;თითოეულ მათგაქვს აქვს საკუთარი სტადიონი და სხვადასხვა სპორტული ოპიექტები. სტადიონი, სახელად „Defensores del Chaco“, არის ქვეყნის ძირითადი სპორტული დაწესებულება, რომელიც მდებარეობს საჯონიას მახლობლად, ასუნსიონის ცენტრიდან მხოლოდ რამდენიმე ბლოკის მოშორებით. ვინაიდან ეს არის ეროვნული სტადიონი, იგი ზოგჯერ გამოიყენება სხვა ღონისძიებისთვისაც, მაგალითად, როკ კონცერტებისთვის. ასუნსიონი აგრეთვე არის პარაგვაის რაგბის კავშირის მთავარი ცენტრი.

ასკუნიანი ასევე მასპინძლობს რამდენიმე [[ორკესტრი|სიმფონიურ ორკესტრს]], ასევე [[ბალეტი|ბალეტის]], [[ოპერა|ოპერისა]] და [[თეატრი|თეატრალურ]] კომპანიებს. ყველაზე ცნობილი ორკესტრია ქალაქ ასუნსიონის სიმფონიური ორკესტრი (OSCA), ეროვნული სიმფონიური ორკესტრი და ჩრდილოეთ უნივერსიტეტის სიმფონიური ორკესტრი. პროფესიონალ საბალეტო კომპანიებს შორის ყველაზე ცნობილია ასუნსიონის კლასიკი და თანამედროვე მუნიციპალური ბალეტი, ეროვნული ბალეტი და ჩრდილოეთ უნივერსიტეტის ბალეტი. მთავარი საოპერო კომპანიაა ჩრდილოეთ უნივერსიტეტის საოპერო კომპანია. მრავალწლიანი თეატრალური კომპანიააკომპანიად მიიჩნევა არლეკანის თეატრის ფონდი.