ალექსანდრე მაკედონელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
93.177.162.207-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა გიო ოქრო-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
ხაზი 83:
[[ფაილი:Battle of Chaeronea 338 BC georgian.gif|thumb|300px|ქერონეიის ბრძოლის ამსახველი რუკა]]
[[ფილიპე II (მაკედონია)|ფილიპე II მაკედონელს]] ალყა ჰქონდა შემორტყმული პერინტუსისთვის. თუმცა მას შემდეგ, რაც გაიგო, რომ ქალაქს [[სპარსეთი|სპარსეთის იმპერია]] ამარაგებდა, ალყა მოხსნა და საბერძნეთის დაპყრობა განიზრახა. მან მცირე დრო დაჰყო მაკედონიაში და შემდეგ მოულოდნელად დაიძრა სამხრეთისკენ. [[ძვ. წ. 338]] წლის [[2 აგვისტო]]ს ორი არმია ერთმანეთს ქერონეიის ველზე გაუპირისპირდა ერთმანეთს.
ფილიპეს მარჯვენა ფლანგი ებარა, ალექსანდრეს მარცხენა. შეუპოვარი ბრძოლა დიდხანს გაგრძელდა ისე, რომ არცერთ მხარეს უპირატესობა არ მოუპოვებია. შემდეგ ალექსანდრემ იმისათვის, რომ თავისი სიმამაცე და გამბედაობა დაემტკიცებინა შეტევა წამოიწყო თებელებზე. ის პირველი ეკვეთა მტერს. ამ შეტევამ მოწინააღმდეგის რიგებში ხვრელი გააჩინა და არმია ორ ნაწილად დაჰყო. ბერძნებმა დიდი დანაკლისი განიცადეს და საბოლოოდ გაქცევით უშველეს თავს. ამ დროს კი ფილიპემ თავისი არმია თავიდან უკან დახია, შემდეგ კი მთელი ძალით ეკვეთა მტერს. ამ მანევრმა ათენელები დააბნია და მათაც უკან დაიხიეს. ალექსანდრემ 3 ათასამდე თბელი ჩაიგდო ტყვედ. აღსანიშნავია, რომ მან გაანადგურა თებელების „<nowiki/>"[[საღვთო რაზმი]]<nowiki/>“".
ბრძოლის შემდეგ ფილიპემ ბერძნულ ქალაქ-სახელმწიფოებთან ზავი დადო და შექმნა [[კორინთოს ლიგა]] [[სპარსეთი|სპარსეთის იმპერიიის]] წინააღმდეგ საბრძოლველად.
 
ხაზი 99:
ამ შემთხვევის შემდეგ ალექსანდრე და [[ოლომპიადა ეპირელი|ოლიმპიადა]] წავიდნენ [[ეპიროსი|ეპიროსში]] ამ უკანასკნელის ძმასთან. თუმცა შემდეგ ალექსანდრე [[ილირია]]ში გადავიდა.<ref name="პლუტარქე - ალექსანდრე, გვ.7">პლუტარქე - ალექსანდრე, გვ.7</ref> იქ მან ექვსი თვე დაჰყო, შემდეგ კი კორინთელი [[დემარატოსი]]ს შუამდგომლობით მაკედონიაში დაბრუნდა.
 
შემდეგ წელს [[კარია|კარიის]] სპარსელმა [[სატრაპი|სატრაპმა]] [[პიქსოდოროსი|პიქსოდოროსმა]] ფილიპეს თავისი შვილი შესთავაზა მისი ვაჟისთვის, [[არიდაიოსი]]სთვის. ალექსანდრე და ოლიმპიადა შეშინდნენ, რომ ფილიპე აპირებდა არიდაიოსი გაეხადა თავის მემკვიდრედ. ზუსტად ამიტომ ალექსანდრემ ზომები მიიღო, მან კარიაში გააგზავნა მსახიობი თესალუსი, რათა დაერწმუნებინა პიქსოდოროსი, რომ არიდაიოსის ნაცვლად თავისი ასული ალექსანდრესთვის მიეცა.<ref name="პლუტარქე - ალექსანდრე, გვ.7"/> მას შემდეგ, რაც ფილიპემ ეს ამბავი შეიტყო, განრისხდა, ალექსანდრეს მიუვარდა და გაკიცხა ის. პლუტარქეს მიხედვით, ფილიპემ ალექსანდრეს ოთხი მეგობარი, [[ჰარპალუსი]], [[ნეარხუსი]], [[პტოლემაიოსი]] და [[ერიგიუსი]] მაკედონიიდან გაყარა, კორინთოელებს კი უბრძანა, რომ თესალუსი მისთვის გადმოეცათ.<ref name="N27-M">მაკკარტი, ''ალექსანდრე დიდი'', გვ. 27.<br />* პლუტარქე, ''ალექსანდრე'', გვ.7<br />* რენო, ''ალექსანდრე დიდის ბუნება'', გვ. 59<br />* ფოქსი,''ალექსანდრეს ძიებაში'', გვ. 71</ref>
 
== ალექსანდრეს გამეფება ==
ხაზი 128:
==კავკასიის ლაშქრობა==
{{მთავარი|ალექსანდრეს კავკასიის კამპანია}}
ქართლის ცხოვრება აგვიღწერს ალექსანდრე მაკედონელის ლაშქრობას კავკასიაში. ქართული მატიანეს გარდა არის სხვა უცხო წყაროები, რომლებიც ამას ადასტურებენ:
* [[რუფუს კვინტუს კურციუსი]] — თავის ნაშრომში არა ერთხელ აქვს მოხსენიებული კავკასია. ასევე მეშვიდე წიგნის, მესამე თავის 19-23 სტროფებში წერს: „ჯარმა გადაიარა კავკასიის მთა 17 დღეში და მისადგნენ იმ მთას სადაც იყო პრომეთე მიჯაჭვული“<ref>19. Оттуда войско отправилось к Кавказским горам, которые непрерывной цепью пересекают Азию. С одной стороны они подходят к морю у Киликии, с другой — к Каспийскому морю, реке Араксу и другим пустынным местам Скифии. 20. К Кавказу примыкают менее высокие горы Тавр; начавшись в Каппадокии, они проходят мимо Киликии и соединяются с горами Армении. 21. Так, сплетаясь между собой, эти хребты образуют непрерывную цепь; отсюда берут начало почти все реки Азии, впадающие как в Красное море, так и в Каспийское, в Гирканское и в Понт. 22. Войско перевалило через Кавказ за 17 дней. Там есть скала, имеющая в окружности 10 стадиев и в вышину более четырех, к которой, согласно древним преданиям, был прикован Прометей. 23. У подножия горы было выбрано место для основания города. 7 тысяч старейших македонцев и, кроме того, воины, уже негодные для военной службы, получили разрешение поселиться в новом городе. Жители назвали его также Александрией.</ref><ref>[http://militera.lib.ru/h/rufus/index.html Руф К.К. История Александра Македонского. — М.: Издательство МГУ, 1993.]</ref>.
* იული სოლინი — გვიამბობს , რომ ალექსანდრე მაკედონელს დაემონებინოს აზია, სომხითი, იბერია, ალბანია... და ტავრის მთით გადაეკვეთს კავკაზი<ref>Ган. Известия древних греческих и римских писателей о Кавказе 1884, 145, 179</ref>.