არგენტინის პრიმერა დივიზიონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 15:
| ჩემპიონები = [[რასინგი აველიანედა (საფეხბურთო კლუბი)|რასინგი აველიანედა]]<br/>(მე-18 ტიტული)
| სეზონი = 2018–19
| ყველაზე ტიტულოვანი კლუბი = [[რივერ პლეიტი (საფეხბურთო კლუბი)|რივერ პლეიტი]] <br/> (36 ტიტული)<ref>{{es}} {{cite newsweb|url=http://www.sobrefutbol.com/torneos/torneo_argentino_equipo.htm|title=Fútbol Argentino: Torneo Argentino de Primera Division, Títulos por Equipo|work=sobrefutbol.com|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref>
| ტვ = [[Fox Sports]]<br />[[Turner]]
| ვებსაიტი = [http://afa.org.ar/]
ხაზი 21:
}}
 
'''არგენტინის პრიმერა დივიზიონი''' ({{lang-es|Primera División de Argentina}}) — არგენტინის ფეხბურთის ასოციაციის ({{lang-es|Asociación del Fútbol Argentino}}) მიერ ორგანიზებული ქვეყნის უმაღლესი საფეხბურთო ჩემპიონატი.<ref>{{en}} {{cite newsweb|url=http://www.goalazo.com/category/argentina-primera-division/#.WNGJKfnyvIV|title=Argentina Primera Division (Football News and Videos)|work=goalazo.com|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref>
არგენტინის პრიმერა დივიზიონში 30 გუნდი მონაწილეობს, რომელთაგან სეზონის ბოლოს 2 ყველაზე დაბალი ქულის მქონე გუნდი ქვეითდება არგენტინის მეორე დივიზიონში ({{lang-es|Primera B Nacional}}). შესაბამისად, მეორე დივიზიონის პირველი 2 გუნდი პრიმერა დივიზიონში ინაცვლებს. ითვლება ერთ-ერთ უძლიერეს ჩემპიონატად მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატებს შორის. [[ფეხბურთის ისტორიისა და სტატისტიკის საერთაშორისო ფედერაცია|ფეხბურთის ისტორიისა და სტატისტიკის საერთაშორისო ფედერაციის]] მიერ 2016 წლის 7 იანვარს გამოქვეყნებული მონაცემების მიხედვით იკავებდა მეოთხე ადგილს — [[ესპანეთის პრიმერა დივიზიონი]]ს, [[იტალიის სერია A]]-ს და [[გერმანიის საფეხბურთო ბუნდესლიგა|ბუნდესლიგის]] შემდეგ.<ref>{{en}} {{cite newsweb|url=http://iffhs.de/the-strongest-league-in-the-world-2015/|title=THE STRONGEST LEAGUE IN THE WORLD 2015|date=7 იანვარი, 2016|work=Prepared and maintained by International Federation of Football History & Statistics (IFFHS)|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref> 2017–18 წლის სეზონიდან '''არგენტინის პრიმერა დივიზიონს''' გადაერქვა სახელი და ეწოდა '''არგენტინის საფეხბურთო სუპერლიგა''' ({{lang-es|Superliga Argentina de Fútbol}}).<ref>Daniel Avellaneda (3 მაისი, 2017). [http://www.clarin.com/deportes/futbol/superliga-fecha-largada_0_By5YWeukb.html La Superliga ya tiene fecha de largada]. La reunión de Comité Ejecutivo de la AFA derivó en la discusión del nuevo formato para el próximo campeonato, la famosa Superliga, que ya tiene día de largada. [http://www.clarin.com ''Clarín'']. წაკითხვის თარიღი: 17 მაისი, 2019.</ref>
 
== ისტორია ==
[[არგენტინა]] პირველი ქვეყანაა [[გაერთიანებული სამეფო]]ს ფარგლებს გარეთ, სადაც 1891 წელს [[ფეხბურთი|საფეხბურთო]] ლიგა იქმნება.<ref>{{es}} {{cite newsweb|url=http://www.clarin.com/deportes/futbol/Hace-futbol-primer-torneo-local_0_ryRB30XpwQl.html|title=Hace 120 años, el fútbol tenía su primer torneo local|work=afa.com.ar|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref> იმავე წელს არგენტინის საფეხბურთო ლიგის ასოციაციის (AAF) ორგანიზებით (პრეზიდენტი {{lang-en|F.L. Wooley}}) იმართება პირველი ეროვნული ჩემპიონატი.<ref>{{es}} {{cite newsweb|url=http://www.afa.org.ar/institucional/campeones-primera-division.php|title=Campeones de Primera División|date=12 დეკემბერი, 2016|work=Sitio web oficial de la Asociación del Fútbol Argentino (afa.org.ar)|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref> [[არგენტინა|არგენტინის]] ეროვნული საფეხბურთო ჩემპიონატის (არგენტინის პრიმერა დივიზიონი) პირველი გამარჯვებული ხდება [[ოლივოსი (ბუენოს-აირესი)|ოლივოსის]] [[ანდრია მოციქული|წმ. ანდრია მოციქულის]] სახელობის შოტლანდიური სკოლის საფეხბურთო გუნდი — „სენტ ენდრიუსი“ ({{lang-en|St. Andrew's}}) <ref>{{es}} {{cite newsweb|url=http://www.sanandres.esc.edu.ar/alumni/fs/may06/club.htm|title=St. Andrew's Former Pupil's Club|date=5 მაისი, 2006|work=St. Andrews Scots School|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref><ref>{{en}} {{cite newsweb|url=http://www.rsssf.com/tablesa/arg1891.html|title=Argentina 1891. Saint Andrew's 3–1 Old Caledonians|date=9 იანვარი, 2014|work=Prepared and maintained by Osvaldo José Gorgazzi for the Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref> მომდევნო 1892 წელს ჩემპიონატი არ იმართება. 1893 წელს იქმნება ახალი ორგანიზაცია მსგავსი სახელწოდებით (არგენტინის ფეხბურთის ასოციაცია). მისი შექმნის ინიციატორია [[შოტლანდია|შოტლანდიელი]] პედაგოგი და სპორტსმენი — ალექსანდრ უოტსონ ჰატონი ({{lang-en|Alexander Watson Hutton}}),<ref>{{en}} {{cite newsweb|url=http://www.scotsman.com/sport/argentine-football-returns-to-roots-of-its-scottish-founder-1-1146916|title=Argentine football returns to roots of its Scottish founder|date=14 ნოემბერი, 2008|work=scotsman.com|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref><ref>{{es}} [http://www.baehs.com.ar/alumni.html Argentine Association Football League] ''El 21 de Febrero de 1893 Watson Hutton fundó la "Argentine Association Football League"''. 10 ოქტომბერი, 2009. წაკითხვის თარიღი: 19 მარტი, 2017.</ref> რომელსაც არგენტინული ფეხბურთის ფუძემდებლად მიიჩნევენ.<ref>{{es}} {{cite newsweb|url=http://www.afa.com.ar/institucional/historia.php|title=La AFA. Historia. Orígenes|work=afa.com.ar|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref>
 
[[არგენტინა|არგენტინის]] პროფესიონალური საფეხბურთო ჩემპიონატების ჩატარება 1931 წლიდან იწყება. ამდენად, არგენტინული საფეხბურთო კლუბების საჩემპიონო ტიტულების აღრიცხვისას მანამდე გამართული ტურნირების შედეგები მხედველობაში არ მიიღება. 1931–1966 წლებში გამარჯვებულის გამოვლენა ჩემპიონატის გათამაშების სტანდარტული ორწრიანი სისტემით ხდება. 1967–1985 წლებში ყოველი კალენდარული წლის განმავლობაში იმართება ორი საფეხბურთო ტურნირი — [[მეტროპოლიტანოს ჩემპიონატი|'''მეტროპოლიტანო''']] ({{lang-es|Torneo Metropolitano}}) და [[ნასიონალის ჩემპიონატი|'''ნასიონალი''']] ({{lang-es|Torneo Nacional}}). ორივე ტურნირის (როგორც მეტროპოლიტანოს, ასევე ნასიონალის) ჩემპიონის ტიტული თანაბარმნიშვნელოვანი სტატუსით სარგებლობს.<ref>{{en}} {{cite newsweb|url=http://rsssf.com/tablesa/argchamp.html|title=Argentina – List of Champions and Runners-Up|date=12 აგვისტო, 2016|work=Prepared and maintained by Osvaldo José Gorgazzi and Héctor Villa Martínez for the Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref> ფაქტობრივად, მეტროპოლიტანოს და ნასიონალის ჩემპიონატები წარმოადგენს არგენტინის პრიმერა დივიზიონის ორ ნაწილს. პირველად ტარდება მეტროპოლიტანოს გათამაშება (წლის პირველ ნახევარში), ხოლო შემდეგ — ნასიონალის (წლის მეორე ნახევარში). მეტროპოლიტანოს გათამაშებისას იცვლება როგორც მონაწილე კლუბების რაოდენობა, ისე მისი ჩატარების ფორმატი. გამოიყენება როგორც ერთიანი გათამაშების სტანდარტული სისტემა, ასევე, ორ ჯგუფად გაყოფილი ტურნირის ფორმატი, შემდგომი ნახევარფინალური მატჩებით. მეტროპოლიტანოს პირველი (1967) გათამაშების გამარჯვებული ხდება [[ლა-პლატა]]ს „ესტუდიანტესი“.<ref>{{en}} {{cite newsweb|url=http://www.rsssf.com/tablesa/arg67.html|title=Argentina – First Division A 1967 – Metropolitano Championship. Final: Estudiantes LPG 3–0 Racing Club|date=20 ოქტომბერი, 2006|work=Prepared and maintained by Osvaldo José Gorgazzi for the Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation|accessdate=19 მარტი, 2017}}</ref>
 
1986 წლიდან 1991 წლამდე — არგენტინის პრიმერის გათამაშება ე. წ. „ფსევდო-ევროპული“ სისტემით ტარდება, როდესაც თითოეული სეზონის ბოლოს ერთი ჩემპიონი ვლინდება. თუმცა, ამ სისტემის დანერგვა საბოლოოდ ვერ ხერხდება. 1991 წლიდან 2012 წლამდე იმართება ორი დამოუკიდებელი ჩემპიონატი — '''აპერტურა''' ({{lang-es|Torneo Apertura}}) და '''კლაუსურა''' ({{lang-es|Torneo Clausura}}). 2012 წლიდან ჩემპიონატის რეფორმირება იწყება. სეზონის პირველ ნახევარს აპერტურას ნაცვლად ეწოდება — '''ინისიალი''' ({{lang-es|Torneo Inicial}}), ხოლო მეორე ნახევარს კლაუსურას ნაცვლად — '''ფინალი''' ({{lang-es|Torneo Final}}). გათამაშების ფორმატი არ იცვლება. ამ ორი ტურნირის ორი გამარჯვებული გუნდი ერთმანეთს — „აბსოლუტური ჩემპიონის“ ტიტულის მოსაპოვებლად უპირისპირდება, რის შემდეგაც ქვეყნის „აბსოლუტური ჩემპიონი“ — არგენტინის თასის ({{lang-es|Copa Argentina}}) მფლობელს ხვდება. მათ შორის გამარჯვებული არგენტინის სუპერთასს ({{lang-es|Supercopa Argentina}}) ეუფლება. 2015 წლიდან ისევ იცვლება გათამაშების ფორმატი და ერთ სეზონში კვლავ ერთი გამარჯვებულის გამოვლენა ხდება. პრიმერის მონაწილე გუნდების რაოდენობა მეორე დივიზიონში მოასპარეზე კლუბების ხარჯზე — 30-მდე იზრდება.
ხაზი 452:
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.afa.com.ar/upload/reglamento/RSL.pdf Superliga Argentina de Fútbol · Boletín Especial Nº 5372] · ''AFA.com.ar''
* {{ru icon}} [http://fwh.mybb.ru/viewtopic.php?id=9 არგენტინის საფეხბურთო ჩემპიონატი] ''fwh.mybb.ru''
* {{es}} [http://afa.org.ar Sitio oficial de la Asociación del Fútbol Argentino] · ''AFA.org.ar''
* [http://www.rsssf.com/tablesa/arghist.html Final Tables Argentina since 1891] · ''RSSSF.com''
* {{en}} [http://www.argentinesoccer.com/indexen.cfm არგენტინული ფეხბურთი] ''Argentinesoccer.com''
* {{en}} [http://www.rsssf.com/tablesa/arghist-pro1930s.html Final Tables Argentina since1931-1940 1891(Professional)] ''RSSSF.com''
* {{en}} [http://www.rsssf.com/tablesa/arghist-pro1930spro1960s.html Final Tables Argentina 19311961-1940 (Professional)1970] · ''RSSSF.com''
* {{en}} [http://www.rsssf.com/tablesa/arghist-pro1960spro1970s.html Final Tables Argentina 19611971-19701980] · ''RSSSF.com''
* {{en}} [http://www.rsssf.com/tablesa/arghist-pro1970spro1980s.html Final Tables Argentina 19711981-19801990] · ''RSSSF.com''
* {{en}} [http://www.rsssf.com/tablesa/arghist-pro1980sargchamp.html FinalArgentina Tables ArgentinaList 1981of Champions and Runners-1990Up] ''RSSSF.com''
* {{ru icon}} [http://fwh.mybb.ru/viewtopic.php?id=9 არგენტინის საფეხბურთო ჩემპიონატი] · ''fwh.mybb.ru''
* {{en}} [http://rsssf.com/tablesa/argchamp.html Argentina — List of Champions and Runners-Up] ''RSSSF''
* {{en}} [http://www.argentinesoccer.com/indexen.cfm არგენტინული ფეხბურთი] · ''Argentinesoccer.com''
 
== სქოლიო ==