საქართველოს მთავრობა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
გავრცობა
ხაზი 2:
 
'''საქართველოს მთავრობა''' — [[საქართველო]]ს აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლესი ორგანო, რომელიც ახორციელებს ქვეყნის საშინაო და საგარეო პოლიტიკას. მთავრობა ანგარიშვალდებული და პასუხისმგებელია [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტის]] წინაშე<ref>[[#matsne18|საქართველოს კონსტიტუცია]]: მუხლი 54. ნაწილი პირველი და მეორე. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-26}}''</ref><ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 1. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-26}}''.</ref>. მთავრობა შედგება [[საქართველოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრისა]], რომელიც არის ''მთავრობი''ს მეთაური და [[საქართველოს მინისტრი|მინისტრებისგან]]. ''მთავრობის'' შემადგენლობაში შეიძლება იყოს ერთი ან რამდენიმე [[საქართველოს სახელმწიფო მინისტრი|სახელმწიფო მინისტრი]], რომელიც შეიძლება შემოღებულ იქნეს კანონით, განსაკუთრებული მნიშვნელობის სახელმწიფოებრივი ამოცანების შესასრულებლად.<ref>[[#matsne18|საქართველოს კონსტიტუცია]]: მუხლი 54. ნაწილი მეხუთე და მუხლი 55, ნაწილი პირველი. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref><ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 2. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref>. კონსტიტუციის თანახმად, ''მთავრობის'' წევრს უფლება არა აქვს ეკავოს სხვა თანამდებობა, გარდა პარტიულისა, ეწეოდეს სამეწარმეო საქმიანობას, იღებდეს ანაზღაურებას სხვა საქმიანობისათვის, გარდა სამეცნიერო და პედაგოგიური საქმიანობისა<ref>[[#matsne18|საქართველოს კონსტიტუცია]]: მუხლი 54. ნაწილი მეექვსე''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref><ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 2. პუნქტი 2.''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref>.
 
''მთავრობა'' აღმასრულებელი ხელისუფლების განხორციელებას უზრუნველყოფს [[სამინისტრო|სამინისტროებისა]] და მათი მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებების, [[სახელმწიფო მინისტრის აპარატი|სახელმწიფო მინისტრის აპარატის]], ''მთავრობის'' უშუალო დაქვემდებარებაში არსებული აღმასრულებელი ხელისუფლების სპეციალური დანიშნულების გასამხედროებული დაწესებულების, აგრეთვე სპეციალური დანიშნულების სხვა სახელმწიფო დაწესებულებების მეშვეობით.<ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 4. პუნქტი 1. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref>. სამინისტრო იქმნება ''მთავრობის'' უფლებამოსილების განსაზღვრულ სფეროში სახელმწიფო [[პოლიტიკა|პოლიტიკისა]] და მმართველობის განხორციელების უზრუნველსაყოფად და მას ხელმძღვანელობს მინისტრი.<ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 14. პუნქტი 1. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref> კონსტიტუციის თანახმად, ''მთავრობის'' სტრუქტურა და საქმიანობის წესი განისაზღვრება კანონით, რომლის პროექტს პარლამენტს წარუდგენს მთავრობა.<ref>[[#matsne18|საქართველოს კონსტიტუცია]]: მუხლი 54. ნაწილი მეოთხე. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref> გამომდინარე აქედან, ''მთავრობა'' უფლებამოსილია საკუთარი პროგრამის ფარგლებში ჩამოაყალიბოს იმგვარი სტრუქტურა, რომელიც ყველაზე მეტად პასუხობს სამთავრობო პროგრამის განხორციელების მიზნებს და ამოცანებს.
 
''მთავრობა'' საქართველოს კონსტიტუციისა და სხვა საკანონმდებლო აქტების საფუძველზე და მათ შესასრულებლად იღებს დადგენილებებსა (ნორმატიული აქტი) და განკარგულებებს (ინდივიდუალური აქტი), რომელსაც ხელს აწერს პრემიერ-მინისტრი.<ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 6. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref>
Line 30 ⟶ 28:
[[საქართველოს საპარლამენტო არჩევნები (2012)|საპარლამენტო არჩევნების]] შემდეგ, 25 ოქტომბერს პარლამენტის ახალმა შემადგენლობამ დაამტკიცა ახალი მინისტრთა კაბინეტი, რომელიც მთლიანად კოალიცია „ქართული ოცნების“ მიერ იქნა დაკომპლექტებული<ref>[http://ghn.ge/news-76760.html პარლამენტმა მთავრობის ახალ პროგრამასა და მინისტრთა კაბინეტს ნდობა გამოუცხადა]</ref>.
 
==უფლებამოსილებაუფლებამოსლება და სტრუქტურა==
საქართველოს ''მთავრობა'' არის აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლესი ორგანო, რომელიც ახორციელებს ქვეყნის საშინაო და საგარეო პოლიტიკას. ''მთავრობა'' თავისიანგარიშვალდებული საქმიანობითდა ანგარიშვალდებულია [[საქართველოსპასუხისმგებელია პარლამენტი|პარლამენტის]] წინაშე. მთავრობააღმასრულებელი შედგებახელისუფლების სფეროში მთავრობის უფლებამოსილება განისაზღვრება [[საქართველოს სამინისტროები|მინისტრებისა]]კონსტიტუციით, ამ კანონით, სხვა საკანონმდებლო აქტებითა და მთავრობის ნორმატიული აქტებით.<ref>[[სახელმწიფო მინისტრი#matsne04|სახელმწიფომთავრობის საქმიანობის მინისტრებისაგანწესი]].: მთავრობასამუხლი და3. სამთავრობო''წაკითხვის პროგრამასთარიღი: ხმათა{{date|2019-01-04}}''</ref> უმრავლესობითმთავრობის ამტკიცებსუმნიშვნელოვანეს პარლამენტი.უფლებამოსილებებს განეკუთვნება:
<small>
* სამინისტროების, მათი მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებების, სახელმწიფო მინისტრის აპარატის, მთავრობის უშუალო დაქვემდებარებაში არსებული აღმასრულებელი ხელისუფლების სპეციალური დანიშნულების გასამხედროებული დაწესებულების, აგრეთვე სპეციალური დანიშნულების სხვა სახელმწიფო დაწესებულებების საქმიანობის კოორდინაცია და კონტროლი;
* მინისტრების, სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებების, სპეციალური დანიშნულების გასამხედროებული დაწესებულებისა და სპეციალური დანიშნულების სხვა სახელმწიფო დაწესებულებების ხელმძღვანელთა სამართლებრივი აქტების გაუქმების უფლებამოსილება;
* სოციალურ-ეკონომიკური, კულტურისა და სხვა სფეროებში სახელმწიფო მიზნობრივი პროგრამების დამტკიცება და მათი განხორციელების უზრუნველყოფა;
* საკანონმდებლო ინიციატივა და სამთავრობო პროგრამის შემუშავება;
* სახელმწიფო ქონების მართვა;
* სახელმწიფო ბიუჯეტის პროექტის შემუშავება და ბიუჯეტის განკარგვა;
* სახელმწიფო საშინაო და საგარეო ვალის მართვა;
* მოქალაქეთა სოციალურ დაცვა;
* ქვეყნის საგარეო პოლიტიკის განხორციელება;
* სახელმწიფო საზღვრის დაცვა; ''და სხვა''
</small>
''მთავრობა'' აღმასრულებელი ხელისუფლების განხორციელებას უზრუნველყოფს [[სამინისტრო|სამინისტროებისა]] და მათი მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებების, [[სახელმწიფო მინისტრის აპარატი|სახელმწიფო მინისტრის აპარატის]], ''მთავრობის'' უშუალო დაქვემდებარებაში არსებული აღმასრულებელი ხელისუფლების სპეციალური დანიშნულების გასამხედროებული დაწესებულების, აგრეთვე სპეციალური დანიშნულების სხვა სახელმწიფო დაწესებულებების მეშვეობით.<ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 4. პუნქტი 1. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref>. სამინისტრო იქმნება ''მთავრობის'' უფლებამოსილების განსაზღვრულ სფეროში სახელმწიფო [[პოლიტიკა|პოლიტიკისა]] და მმართველობის განხორციელების უზრუნველსაყოფად და მას ხელმძღვანელობს მინისტრი.<ref>[[#matsne04|მთავრობის საქმიანობის წესი]]: მუხლი 14. პუნქტი 1. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref> კონსტიტუციის თანახმად, ''მთავრობის'' სტრუქტურა და საქმიანობის წესი განისაზღვრება კანონით, რომლის პროექტს პარლამენტს წარუდგენს მთავრობა.<ref>[[#matsne18|საქართველოს კონსტიტუცია]]: მუხლი 54. ნაწილი მეოთხე. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2018-12-27}}''</ref> გამომდინარე აქედან, ''მთავრობა'' უფლებამოსილია საკუთარი პროგრამის ფარგლებში ჩამოაყალიბოს იმგვარი სტრუქტურა, რომელიც ყველაზე მეტად პასუხობს სამთავრობო პროგრამის განხორციელების მიზნებს და ამოცანებს.
 
''მთავრობის'' შემადგენლობას აყალიბებს პრემიერ-მინისტრი, ხოლო მთლიან შემადგენლობას და სამთავრობო პროგრამასთან ერთად, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით ნდობას უცხადებს პარლამენტი. კონსტიტუციის მიხედვით, აღნიშნული უნდა განხორციელდეს ძველი ''მთავრობის'' უფლებამოსილების მოხსნიდან, აგრეთვე პრემიერ-მინისტრის გადადგომიდან ან უფლებამოსილების სხვაგვარად შეწყვეტიდან 2 კვირის ვადაში. თუ პარლამენტმა ''მთავრობას'' დადგენილ ვადაში ნდობა არ გამოუცხადა, საქართველოს პრეზიდენტი შესაბამისი ვადის ამოწურვიდან არაუადრეს 2 და არაუგვიანეს 3 კვირისა დაითხოვს პარლამენტს და დანიშნავს პარლამენტის რიგგარეშე არჩევნებს. ''მთავრობისთვის'' ნდობის გამოცხადებიდან 2 დღის ვადაში საქართველოს პრეზიდენტი თანამდებობაზე ნიშნავს პრემიერ-მინისტრს, ხოლო პრემიერ-მინისტრი მისი დანიშვნიდან 2 დღის ვადაში − მინისტრებს. თუ საქართველოს პრეზიდენტი დადგენილ ვადაში არ დანიშნავს პრემიერ-მინისტრს, იგი დანიშნულად ჩაითვლება.<ref>[[#matsne18|საქართველოს კონსტიტუცია]]: მუხლი 56. ''წაკითხვის თარიღი: {{date|2019-01-04}}''</ref>
 
==შემადგენლობა==
Line 107 ⟶ 120:
*{{cite web |url=https://matsne.gov.ge/ka/document/view/30346?publication=33 |title=საქართველოს კონსტიტუცია |work=საქართველოს რესპუბლიკის კონსტიტუციური კანონი |author= |publisher=[[საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე]] |date={{date|2013-10-04}} |accessdate={{date|2018}} |ref=matsne13}}
*{{cite web |url=https://matsne.gov.ge/ka/document/view/30346?publication=0 |title=საქართველოს კონსტიტუცია |work=საქართველოს რესპუბლიკის კონსტიტუციური კანონი |author= |publisher=[[საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე]] |date={{date|1995-08-24}} |accessdate={{date|2018}} |ref=matsne95}}
*{{cite web |url=https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2062?publication=3738 |title=საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ |author= |publisher=[[საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე]] |date={{date|2004-02-11}} |accessdate={{date|20182019-01-04}} |ref=matsne04}}
*{{cite web |url=http://www.nplg.gov.ge/gsdl/cgi-bin/library.exe?e=d-01000-00---off-0samartal--00-1--0-10-0--0-0---0prompt-10--.%2e-4----4---0-1l--11-ka-10---10-help-50--00-3-1-00-0-00-11-1-1utfZz-8-00-0-11-1-0utfZz-8-10&cl=CL4.6&d=HASH018e083605e388a0f0c0f1d1.3.5&gt=1 |title=საქართველოს კონსტიტუციური სამართალი |work=თავი 7 საბჭოთა პერიოდის საქართველოს კონსტიტუციები |author=ზაზა რუხაძე, საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია |publisher=[[სპებ]], ''ციფრული ბიბლიოთეკა „ივერიელი“'' |date={{date|1999}} |accessdate={{date|2018}} |ref=სპებ99}}