ნახშირბადი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 23:
[[ალმასი]] და [[გრაფიტი (მინერალი)|გრაფიტი]] მაღალ [[ტემპერატურა]]ზე ურთიერთ გარდაიქმნება. [[გრაფიტი (მინერალი)|გრაფიტი]] [[ალმასი|ალმასად]] გარდაიქმნება 2000<sup>o</sup>C, 100 000 [[ატმოსფერული წნევა|ატმოსფერული წნევის]] პირობებში, ხოლო [[ალმასი]] [[გრაფიტი (მინერალი)|გრაფიტის]] სახეს იღებს უჰაეროდ გახურების დროს - 1500<sup>o</sup>C.
 
ნახშირბადის მესამე მოდიფიკაცია - [[კარბინი]] [[ჰექსაგონალური]] სტრუქტურის შავი ფერის ფხვნილია. პირველად მიიღეს სინთეზის გზით, შემდეგნშემდეგ აღმოაჩინეს ბუნებაშიც. გახურების დროს (2800<sup>o</sup>C) გარდაიქმნება [[გრაფიტი (მინერალი)|გრაფიტად]].
 
უკანასკნელ პერიოდში აღმოაჩინეს ნახშირბადის კიდევ ორი მოდიფიკაცია - [[ფულერენი]] და [[გრაფინი]].
ხაზი 105:
 
გრაფიტი [[ჰალოგენი|ჰალოგენებთან]], [[ტუტე ლითონები|ტუტე ლითონებთან]] და სხვა. ნივთიერებთან წარმოქმნიან [[კლატრატი|კლატრატებს]]. ელექტრო მუხტის გატარებისას ნახშირის [[ელექტროდი|ელექტროდებს]] შორის აზოტის ატმოსფეროში წარმოიქმნება [[ციანი (ქიმია)|ციანი]]. მაღალი ტემპერატურების დროს ნახშირბადის ურთიერთქმედებით Н<sub>2</sub> და N<sub>2</sub> ნარევებთან მიიღებენ [[სინილის მჟავა]]ს (ციანის მჟავა): <math>~\mathrm{NH_3+CH_4 \ \xrightarrow{Pt} \ HCN+3H_2}</math>
ნახშირბადის გოგირდთან ურთიერთქმედებისას წარმოიქმნება [[გოგირდნახშირბადი]] CS<sub>2</sub>, ცნობილია ასევე CS და C<sub>3</sub>S<sub>2</sub>. ლითონების უმრავლებოსთან, [[ბორი (ელემენტი)|ბორთან]] და [[სილიციუმი|სილიციუმთან]] ნახშირბადი ქმნის [[კარბიდები|კარბიდებს]], მაგალითად:
* <math>~\mathrm{4Al+3C \ \xrightarrow{t} \ Al_4C_3}</math> ([[ალუმინის კარბიდი]]);
* <math>~\mathrm{Ca+2C \ \xrightarrow{t} \ CaC_2}</math> ([[კალციუმის კარბიდი]]).
ხაზი 141:
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[:კატეგორია:ნახშირბადის ნაერთები]]
* [[რადიონახშირბადული ანალიზი]]
* [[ორთოკარბონის მჟავა]]
* [[ნახშირბადის ალოტროპიული ფორმები]]
* [[ნახშირბადის იზოტოპები]]
 
== ლიტერატურა ==
Line 163 ⟶ 164:
{{სქოლიო}}
 
[[ნახშირბადის ალოტროპიული ფორმები]]
[[ნახშირბადის იზოტოპები]]
{{პერიოდული ცხრილი}}
{{პორტალი|ქიმია|The Chemistry trophy.JPG}}
 
* [[:კატეგორია:ნახშირბადის ნაერთები]]
[[კატეგორია:ქიმიური ელემენტები]]
[[კატეგორია:არალითონები]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ნახშირბადი“-დან