კიურიუმი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ForwarderL (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
ForwarderL (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ქიმიური ელემენტი
|კიმერიუმი / Curium (Cm) [[ფაილი:Curium.jpg]] ელემენტის სახელი და სურათი
Line 81 ⟶ 80:
ეს დაკავშირებულია იმასთან, რომ კურიუმის მოთხოვნილება მისი გამოყენების ძირითად სფეროებში მრავალჯერ აღემატება მიწოდებას. საწირო რაოდენობის კიურიუმის მიღება გადაწყვეტს კომპაქტური კოსმოსური რეაქტორების წარმოების პრობლემას, ბირთვულ ძრავებიანი თვითმფრინავების წარმოებას და ა.შ.
== იზოტოპები და მათი გამოყენება ==
{{main|კიურიუმის იზოტოპები}}
'''კიურიუმი-242''' ჟანგის სახით (სიმკვრივე მიახლოებიტ 11,75 და ნახევრად დაშლის პერიოდი 162 დღე) გამოიყენება კომპაქტური და ძალიან მძლავრი [[დენის რადიოიზოტოპური წყაროები]]ს წარმოებაში (ენერგო გამოყოფა მიახლოებით 1169 ვტ/სმ³), ხოლო 1 გრამი ლითონური კიურიუმი გამოყოფს მიახლოებით 120 ვტ. მისი განსაკუთრებულობის და მოხერხებულობის, და ასევე უსაფრთხოების მიზეზი არის ის რომ კიურიუმი არის პრაქტიკულად სუფთა ალფა—გამომსხივებელი.
1 წელიწადში, ერთი გრამი კიურიუმის ალფა-გამოსხივების ინტეგრირებული ენერგია მიახლოებით შეადგენს 480 [[კილოვატ-საათი|კვტ·სთ]].
ასევე კიურიუმს გამოიყენებენ მაღალი სიმძლავრის ნეიტრონული წყაროების წარმოებაში სპეციალური ატომური რეაქტორების ასამუშავებლად ("ასაალებლად").
'''კიურიუმი-244''' - კიურიუმის უფრო მძიმე იზოტოპია (ნახევრადდაშლის პერიოდია 18,1 წელი) და ისიც ალფა-გამომსხივებელია (ენერგოგამოყოფა მიახლოებით 2,83 ვტ/გრ). თუმცა კიურიუმ-244-ს ასევე დიდი ალბათობით გააჩნია სპონტანური ნეიტრონების გამოსხივება (1,4*10<sup>−6</sup> ნეიტრონები/ბკ), რითაც მას შეაქვს მნიშვნელოვანი წვლილი ზოგი რეაქტორის ნეიტრონულ რადიაციულ ფონში.
'''კიურიუმი-245''' (ნახევრადდაშლის პერიოდი 8500 წელი) ძალიან პერსპექტიულია კომპაქტური ზემაღალი ენერგოგამოყოფადი ატომური რეაქტორების შესაქმნელად, და ამიტომაც ეძებენ ამ იზოტოპის წარმოების რენტაბელურ გზებს.
კიურიუმის იზოტოპებში ყველაზე ხანგრძლივად ცოცხლობს '''კიურიუმი-247''' (მიახლოებით 16 მლნ. წელი).
== ლიტერატურა ==
* [https://web.archive.org/web/20151225182553/http://web.ornl.gov/info/reports/1966/3445605158156.pdf Curium Data Sheets], ORNL 1966
* [https://web.archive.org/web/20151225195021/http://web.ornl.gov/info/reports/1973/3445605156005.pdf Curium Data Sheets], ORNL 1973
| |||